Giáo án powerpoint dạy thêm Ngữ văn 11 cánh diều Bài 5 TH tiếng Việt

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI!

KHỞI ĐỘNG

Các em hãy thảo luận với bạn và nêu một số ví dụ về hiện tượng phá vỡ quy tắc ngôn ngữ thông thường mà em biết.

GỢI Ý TRẢ LỜI

• Dù ai nói ngả nói nghiêng/Lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân.

à tách rời các tiếng trong từ.

• Củi một cành khô lạc mấy dòng.

à thay đổi trật tự từ trong cụm từ.

ÔN TẬP BÀI 5: TRUYỆN NGẮN

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT:

HIỆN TƯỢNG PHÁ VỠ NHỮNG QUY TẮC NGÔN NGỮ THÔNG THƯỜNG

NỘI DUNG BÀI HỌC

01

HỆ THỐNG LẠI KIẾN THỨC: HIỆN TƯỢNG PHÁ VỠ NHỮNG QUY TẮC NGÔN NGỮ THÔNG THƯỜNG

LÀM VIỆC CÁ NHÂN

Các em dựa vào kiến thức đã học và hãy trả lời những câu hỏi sau:

Trình bày các cách nhận biết hiện tượng phá vỡ những quy tắc ngôn ngữ thông thường

Nhắc lại một số hiện tượng phá vỡ quy tắc ngôn ngữ thông thường

a. Cách nhận biết

• Ngôn ngữ có tính chuẩn mực, do vậy để nhận ra những hiện tượng phá vỡ quy tắc ngôn ngữ thông thường phải nắm được quy ước ngôn ngữ có tính chuẩn mực của tiếng Việt.
• Đồng thời, biết đối chiếu, so sánh các phương án sử dụng ngôn ngữ khác nhau.

b. Một số hiện tượng phá vỡ quy tắc ngôn ngữ thông thường

−         Tách rời các tiếng trong từ, ví dụ: Dù ai nói ngả nói nghiêng/ Lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân. (Ca dao)

−         Kết hợp từ bất bình thường, ví dụ: Mấy ông bà này rất tiết kiệm nụ cười và lời nói đùa. (Quý Thể).

−         Chuyển từ loại, ví dụ: Năm nay, ta lại nhớ bốn câu thơ của bác Hồ, vừa rất thơ, vừa rất thép. (Phạm Văn Đồng)

−         Thay đổi trật tự trong cụm từ, ví dụ: Củi một cành khô lạc mấy dòng. (Huy Cận)

Thay đổi trật tự từ trong câu, ví dụ: Xiên ngang mặt đất, rêu từng

−         Tỉnh lược thành phần chính của câu, ví dụ: Người con trai đầu của cô Hiền vừa tốt nghiệp trung học, tình nguyện đăng kí xin đi đánh Mỹ. Tháng 4 năm 1965, lên Thái Nguyên huấn luyện. Tháng 7 rời Thái Nguyên vào Nam. (Nguyễn Khải)

−         Tách một bộ phận thành câu, ví dụ: Không ai nói gì, người ta lảng dần đi. Vì nể cụ bá cũng có, nhưng vì nghĩ đến sự yên ổn của mình cũng có… (Nam Cao).

−         Sử dụng câu đặc biệt, ví dụ: Chập tối. Gió ở bến sông Châu thổi quần quận. (Sương Nguyệt Minh).

02 CỦNG CỐ KIẾN THỨC