Giáo án và PPT Ngữ văn 6 cánh diều Bài 3: Đồng Tháp Mười mùa nước nổi

BÀI 3: ĐỒNG THÁP MƯỜI MÙA NƯỚC NỔI

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời: Em đã từng thực hiện một chuyến đi tham quan để khám phá, tìm hiểu về cảnh sắc và con người nơi nào trên đất nước? Đi bằng phương tiện gì? Cảm nhận của em về địa điểm tham quan đó?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu chung

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: 

• Giới thiệu về tác giả?

• Xác định thể loại văn bản? Xác định phương thức biểu đạt của văn bản.

• Văn bản sử dụng ngôi kể thứ mấy? Văn bản được chia thành mấy phần?

Sản phẩm dự kiến:

1. Tác giả 

- Tác giả: Văn Công Hùng

- Năm sinh: 1958

- Quê quán: Thừa Thiên Huế

2. Tác phẩm

- Phương thức biểu đạt: Tự sự kết hợp miêu tả, biểu cảm.

- Xuất xứ: Dẫn theo Báo Văn nghệ, số 49, tháng 12/2011.

3. Thể loại, ngôi kể:

- Thể loại du kí: ghi chép lại những điều đã chứng kiến trong một chuyến đi diễn ra chưa lâu của bản thân tới một miền đất khác.

- Ngôi kể: ngôi thứ nhất

4. Bố cục: 6 phần

Hoạt động 2. Tìm hiểu chi tiết

Nhiệm vụ 1: Thiên nhiên, cảnh quan nơi Đồng Tháp Mười

GV đưa ra câu hỏi: 

• Tìm những chi tiết nói đến vai trò quan trọng của lũ với ĐTM? 

• Kênh rạch được đào nhằm mục đích gì? 

• Tác giả đã giải thích về tên gọi “tràm chim” như thế nào? Thời điểm để quan sát được chim là khi nào? Em nhận xét gì về cảnh sắc đó?

Sản phẩm dự kiến:

- Lũ: 

+ Là nguồn sống của cả cư dân miền sông nước.

+ Mang phù sa mùa màng về, mang tôm cá về, làm nên một nền văn hóa đồng bằng.

+ Nếu không có lũ, nước kiệt đi thì sẽ rất khó khăn.

- Kênh rạch:

+ Được đào để thông thương, lấy nước, lấy đất đắp đường.

+ Hệ thống kênh rạch chằng chịt, kê huyết mạch nối những cù lao, giống,...thành một đồng bằng rộng lớn và đầy màu sắc.

- Tràm chim :  rừng tràm và chim dày đặc thành vườn.

+ Muốn thấy chim phải chiều tối, hàng vạn, chục vạn con lớn bé to nhỏ rợp cả một khoảng trời.

→ một vùng đất thiên nhiên trù phú

- Sen: thế lực của cái đẹp tự nhiên

+ Bạt ngàn, tinh khiết, ngạo nghễ, không chen chúc. 

→ Nghệ thuật: nhân hóa.

=> Thiên nhiên, cảnh quan hùng vĩ, tươi đẹp, đặc biệt tại Đồng Tháp Mười.

…..

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Tác phẩm Đồng Tháp Mười mùa nước nổi của tác giả nào?

A. Văn Công Hùng

B. Lâm Thị Mỹ Dạ

C. Bình Nguyên

D. Đinh Nam Khương

Câu 2: Phương thức biểu đạt sử dụng trong tác phẩm Đồng Tháp Mười mùa nước nổi?

A. Nghị luận

B. Tự sự

C. Miêu tả

D. Biểu cảm

Câu 3: Tác phẩm Đồng Tháp Mười mùa nước nổi thuộc thể loại nào?

A. Tiểu thuyết

B. Truyện ngắn

C. Tùy bút

D. Du kí

Câu 4: Miêu tả về thiên nhiên Đồng Tháp Mười trong văn bản Đồng Tháp Mười mùa nước nổi, tác giả đã viết về những yếu tố nào?

A. Lũ, kênh rạch, sen, món ăn

B. Lũ, kênh rạch, món ăn

C. Lũ, kênh rạch, tràm chim

D. Lũ, kênh rạch, sen, tràm chim

Câu 5: Quan niệm viết văn của tác giả Văn Công Hùng như thế nào?

A. Văn chương không phải đem đến cho người đọc sự thoát li hay sự quên

B. Văn học là vũ khí chiến đấu

C. Viết không bao giờ là trò chơi, mà là cuộc vật lộn khổ sở, là nghiệp đeo đẳng suốt đời

D. Sáng tác chính là tái hiện sự sống nhưng không phải là làm sống lại một cách tự nhiên mà trong nhiệm vụ sáng tác còn mang phấn “trang điểm cho sự sống”

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1: Nếu được đi thăm Đồng Tháp Mười, em sẽ đến nơi nào trong bài du kí? Vì sao? Hãy trình bày bằng một đoạn văn ngắn 5-7 câu.

Câu 2: Viết một đoạn văn miêu tả cảm nhận của em về văn bản Đồng Tháp Mười mùa nước nổi ?