Giáo án và PPT Ngữ văn 7 cánh diều Bài 10: Nghe và tóm tắt ý chính của bài nói

NÓI VÀ NGHE: NGHE VÀ TÓM TẮT Ý CHÍNH CỦA BÀI NÓI

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV yêu cầu HS dành ra khoảng 5 phút để tự rà soát lại nội dung bài nói đã chuẩn bị ở nhà, yêu cầu HS xếp vị trí quây thành các nhóm nhỏ để cùng tham gia trao đổi. 

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Định hướng

- GV yêu cầu HS đọc trước mục Định hướng ở nhà, ghi lại những thắc mắc về nội dung đã học để trao đổi với các bạn.

- GV tổ chức cho HS trao đổi, thảo luận để chốt lại cách nghe và tóm tắt ý chính của bài nói. 

Sản phẩm dự kiến:

) Khái niệm

- Khi nghe người khác trình bày, để nắm được nội dung thông tin, cần biết tóm tắt ý chính của bài nói.

- Bản tóm tắt một bài nói có độ dài khác nhau, nhưng cần nêu lại được những ý chính của bài nói. 

b) Lưu ý

- Tập trung nghe nội dung của bài nói

- Ghi lại các ý chính của bài nói theo hệ thống: ý lớn, ý nhỏ, các bằng chứng hay ví dụ minh họa,...

- Tùy theo yêu cầu về độ dài của bài tóm tắt để lựa chọn các ý chính của bài nói và trình bày bản tóm tắt cho phù hợp. 

Hoạt động 2: Chuẩn bị trước khi nói và nghe

- GV nêu yêu cầu bài: Nghe bạn thuyết trình về nội dung văn bản “Ghe xuồng Nam Bộ” đã học và ghi lại các ý chính của bài thuyết trình đó.

- GV hướng dẫn HS làm việc theo nhóm với các mục gợi ý như trong SGK:

+ Xem lại văn bản Ghe xuồng Nam Bộ trong phần Đọc hiểu văn bản. 

+ Chú ý các hướng dẫn trong mục Định hướng để nắm được cách tóm tắt ý chính khi nghe. 

Hoạt động 3: Thực hành nghe và ghi lại các ý chính

- GV hướng dẫn HS:

+ Tập trung nghe bài thuyết trình về nội dung văn bản Ghe xuồng Nam Bộ.

+ Ghi lại các ý chính mà người nói đã trình bày dưới dạng dàn ý. Ví dụ:

· Mờ đầu, người nói nêu ý gì?

· Nội dung chính mà người nói nêu lên về ghe xuồng Nam Bộ là gì?

· Kết thúc, người nói nêu nội dung gi?

+ Nhận xét những ưu điểm, hạn chế về nội dung, cách thuyết trình và thái độ của người nói.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Để trình bày ngắn gọn nội dung chính của một văn bản, phục vụ cho việc học tập, nghiên cứu,… người ta thường sử dụng thao tác gì?

A. Chứng minh

B. Phân tích

C. So sánh

D. Tóm tắt

Câu 2: Đâu là yêu cầu đối với văn bản tóm tắt:

A. Phản ánh đúng nội dung của văn bản gốc

B. Trình bày được những ý chính, những điểm quan trọng của văn bản gốc

C. Phân tích văn bản

D. Sử dụng các từ ngữ quan trọng của văn bản gốc

E. Đáp ứng được những yêu cầu khác nhau về độ dài của văn bản tóm tắt

Câu 3: Trước khi tóm tắt văn bản, cần thực hành theo các bước nào?

A. Đọc kĩ văn bản gốc

B. Xác định nội dung chính

C. Phân tích văn bản gốc

D. Tìm hiểu thông tin tác giả

E. Xác định yêu cầu về độ dài của văn bản tóm tắt

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

- GV yêu cầu HS kiểm tra lại các nội dung chính đã nghe và ghi được:

+ Nội dung thông tin nghe được đã đủ chưa? Điều gì cần hỏi lại người nói?

+ Nội dung ghi lại có theo một dàn ý rõ ràng không?

+ Đã ghi lại nhận xét về cách trình bày và thái độ của người nói chưa?