Giáo án và PPT Toán 7 cánh diều Bài 1: Thu thập, phân loại và biểu diễn dữ liệu

CHƯƠNG V. MỘT SỐ YẾU TỐ THỐNG KÊ VÀ XÁC SUẤT

BÀI 1: THU THẬP, PHÂN LOẠI VÀ BIỂU DIỄN DỮ LIỆU

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV đặt và yêu cầu HS trả lời câu hỏi: “Làm thế nào để biểu diễn dữ liệu đã được thu thập và phân loại?”

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Thu thập và phân loại dữ liệu

- GV yêu cầu HS đọc và phân tích nội dung trong HĐ1 

+ Hãy cho biết các thông tin mà lớp trưởng lớp 7D đã thu thập được từ tổ 1. 

+ Theo em có thể phân loại các thông tin thu thập được thành các nhóm dữ liệu như thế nào?

- Rút ra nội dung phần nhận xét về các dữ liệu thống kê thu thập được.

- GV yêu cầu đọc Ví dụ 1, thảo luận nhóm đôi và hoàn thành câu trả lời vào vở để củng cố kiến thức về cách phân biệt dữ liệu thống kê.

Sản phẩm dự kiến:

HĐ1: (SGK – tr2)

Nhận xét :

Trong các dữ liệu thống kê thu thập được, có những dữ liệu thống kê là số (số liệu) nhưng cũng có những dữ liệu thống kê không phải là số. 

Ví dụ 1: (SGK – tr2)

Hoạt động 2: Tính hợp lí của dữ liệu

- GV yêu cầu HS đọc kĩ nội dung trong HĐ2 và cho biết khi thu thập, tổ chức, phân loại dữ liệu cần lưu ý những điều gì?

- GV yêu cầu HS đọc và phân tích Ví dụ 2, tìm ra thông tin không hợp lí trong bảng dữ liệu về tỉ lệ tăng trưởng của các tỉnh/ thành phố vùng Đông Nam Bộ năm 2019.

- HS thực hiện Ví dụ 3 để củng cố kĩ năng xem xét tính hợp lí của dữ liệu thống kê.

+ HS quan sát bảng dữ liệu và nhận biết dữ liệu không hợp lí 

+ Đề ra phương án lựa chọn HS chạy nhanh nhất để dự thi cấp liên trường từ bảng dữ liệu.

Sản phẩm dự kiến:

HĐ2:

Sau khi thu thập, tổ chức, phân loại dữ liệu, ta cần xem xét tính hợp lí của những dữ liệu thống kê đó, đặc biệt chỉ ra được những dữ liệu không hợp lí. Ta có thể dựa trên những tiêu chí toán học đơn giản để thực hiện điều đó. 

- Ví dụ 2. (SGK – tr4)

- Ví dụ 3. (SGK – tr4)

……………………………………………..

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1. Em hãy chỉ ra các điểm không hợp lí trong bảng dữ liệu sau:

Danh sách học sinh giỏi lớp 7A

A. Nguyễn Hoàng Xuân

B. 03456789

C. Phạm Thị Hương

D. Ngô Xuân Giang

Câu 2. Bạn Hùng ghi chép nhanh điểm Toán của các bạn trong tổ 1 của lớp 7C thành dãy dữ liệu: 5, 8, 6, 7, 8, 5, 4, 6, 9, 6, 8, 8.

Em hãy giúp Hùng sắp xếp lại dữ liệu trên vào bảng sau (theo mẫu):

Em hãy cho biết có bao nhiêu bạn được điểm 8 và có bao nhiêu bạn có điểm dưới 6.

A. 4 bạn được 8 và 2 bạn dưới 6.

B. 4 bạn được 8 và 3 bạn dưới 6

C. 4 bạn được 8 và 6 bạn dưới 6

D. 1 bạn được 8 và 3 bạn dưới 6

Câu 3. Hãy cho biết dữ liệu nào sau đây thuộc loại số liệu? 

A. Tên của các hành tinh trong hệ Mặt Trời

B. Đánh giá của học sinh về mức độ phù hợp của đề thi học kì với các lựa chọn từ rất khó đến rất dễ

C. Họ và tên của các học sinh trong đội tuyển học sinh giỏi của trường tham dự kì thi học sinh giỏi cấp thành phố

D. Số năm học ngoại ngữ của các bạn trong lớp

Câu 4. Cho biểu đồ sau 

Dân số Việt Nam trong năm 1989 là

A. 67 nghìn người

B. 87 nghìn người

C. 67 triệu người

D. 79 nghìn người

Câu 5. Cho biểu đồ số liệu sau: 

Hãy cho biết lớn nào có số HS giỏi Toán nhiều nhất, lớp nào có số HS giỏi KHTN nhiều nhất?

A. Lớp 6A nhiều HS giỏi Toán nhất và lớp 6D có nhiều HS giỏi KHTN nhất

B. Lớp 6C nhiều HS giỏi Toán nhất và lớp 6E có nhiều HS giỏi KHTN nhất

C. Lớp 6E nhiều HS giỏi Toán nhất và lớp 6D có nhiều HS giỏi KHTN nhất

D. Lớp 6D nhiều HS giỏi Toán nhất và lớp 6E có nhiều HS giỏi KHTN nhất 

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: a) Phân loại các dãy dữ liệu sau dựa trên tiêu chỉ định tính và định lượng:

(i) Tên của một số học sinh lớp 7A1: Huy, Linh, Nghĩa, Mai, Hùng

(ii) Cân nặng (đơn vị kilôgam) của một số học sinh lớp 7A2: 40; 38,5; 39; 40,5; 39,5;

(iii) Xếp loại học lực của bốn bạn học sinh lớp 7A3: Tốt, Đạt, Chưa đạt, Khá.

b) Với các dữ liệu định tính, hãy cho biết dữ liệu nào có thể sắp thứ tự và dữ liệu nào không thể sắp theo thứ tự.

Câu 2: Biểu đồ cột kép ở hình bên thể hiện diện tích rừng tự nhiên và diện tích rừng trồng của nước ta giai đoạn 2017 – 2020:

a) Hoàn thành bảng số liệu sau:

b) Trong bảng số liệu trên, chênh lệch giữa diện tích rừng tự nhiên và diện tích rừng trồng lớn nhất vào năm nào?