Giáo án và PPT Toán 7 cánh diều Bài 5: Tỉ lệ thức

CHƯƠNG II. SỐ THỰC

BÀI 5. TỈ LỆ THỨC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận tình huống khởi động và trả lời:

Có hai thanh sắt phi 18: thanh thứ nhất dài 2m có khối lượng là 4kg; thanh thứ hai dài 5m có khối lượng là 10kg.

Em có nhận xét gì về tỉ số giữa khối lượng của thanh sắt thứ nhất và khối lượng của thanh sắt thứ hai với tỉ số giữa chiều dài của thanh sắt thứ nhất với chiều dài của thanh sắt thứ hai? 

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. ĐỊNH NGHĨA 

Hoạt động 1. Định nghĩa

- Yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi, thực hiện HĐ1.

- GV cho HS vận dụng kiến thức đã học làm Luyện tập 1. 

Sản phẩm dự kiến:

HĐ1:

Ta có:

Vậy

Kết luận:

Tỉ lệ thức là đẳng thức của hai tỉ số và  viết là 

- Ví dụ 1: (SGK – tr52)

Luyện tập 1: 

a) Ta có: 

 Vậy và lập được tỉ lệ thức 

b) Ta có: 

Vì nên và không lập được tỉ lệ thức.

II. TÍNH CHẤT 

Hoạt động 2. Tính chất

- Yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi, thực hiện HĐ2, từ đó rút ra kết luận: 

Nếu thì .

- GV cho HS vận dụng kiến thức đã học làm Luyện tập 2. 

HS nhận xét, GV đánh giá

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm 4, thực hiện HĐ3 viết các số vào vở.

- HS trả lời, cả lớp nhận xét, GV đánh giá, dẫn dắt, chốt lại kiến thức về diện tích hình lăng trụ đứng.

(1-2 HS đọc phần kiến thức trọng tâm.)

- GV cho HS vận dụng kiến thức đã học làm Luyện tập 3. 

HS nhận xét, GV đánh giá

Sản phẩm dự kiến:

1. Tính chất 1 

HĐ2: 

a) Ta có: 6. (-15) = -90;

10.(-9) =  - 90

Vậy tích hai số hạng 6 và -15 bằng tích hai số hạng 10 và -9

b) Nhân hai vế của tỉ lệ thức với tích bd, ta được:

Vậy ta được đằng thức

Kết luận:

Nếu thì .

- Ví dụ 2: (SGK – tr53)

Luyện tập 2:

2. Tính chất 2 

HĐ3

Kết luận: 

Nếu và a, b, c, d đều khác 0 thì ta có các tỉ lệ thức: 

- Nhận xét:

Với a, b, c, d đều khác 0 thì từ một trong năm đẳng thức sau đây, ta có thể suy ra các đẳng thức còn lại. 

- Ví dụ 3: (SGK – 54)

Luyện tập 3.

a) Ta được:

b) Từ 4 số: 14; 18; 21; 27, ta có đẳng thức sau: , ta lập được các tỉ lệ thức:

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Cho (a, b, c, d ≠ 0) điều nào sau đây không đúng?

A. ad = bc;

B. ab = cd;

C. ;

D. ⋅

Câu 2: Cho tỉ lệ thức = thì giá trị của x là:

A. ;

B. 4;

C. – 12;

D. – 10.

Câu 3: Thay tỉ số 1,2 : 1,35 bằng tỉ số giữa các số nguyên ta được:

A. 50 : 81;

B. 8 : 9;

C. 81 : 50;

D. 9 : 8.

Câu 4: Quốc kỳ của nước Việt Nam là hình chữ nhật, chiều dài và chiều rộng có tỉ lệ quy định bằng , nền đỏ, ở giữa có ngôi sao vàng năm cánh. Lá cờ trên cột cờ Lũng Cú – Hà Giang có chiều dài 9 mét thì diện tích của lá cờ là:

A. 24 m²;

B. 54 m²;

C. 48 m²;

D. 30 m².

Câu 5: Trong dịp Tết Nguyên Đán nhà Lan gói 15 kg gạo nếp thì được 30 chiếc bánh chưng. Hỏi một chiếc bánh chưng thì cần bao nhiêu ki – lô – gam gạo nếp?

A. 0,5 kg;

B. 2 kg;

C. 0,5 g;

D. 2g.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Tìm x trong mỗi tỉ lệ thức sau:

a) 18 : x = 2,4 : 3,6;

b) (x + 1) : 0,4 = 0,5 : 0,2.

Câu 2: Trong giờ thí nghiệm xác định trọng lượng, bạn Hà dùng hai quả cân 100g và 50g thì đo được trọng lượng tương ứng là 1 N và 0,5 N.

a) Tính tỉ số giữa khối lượng của quả cân thứ nhất với khối lượng của quả cân thứ hai; tỉ số giữa trọng lượng của quả cân thứ nhất và trọng lượng của quả cân thứ hai.

b) Hai tỉ số trên có lập thành tỉ lệ thức không?