Câu hỏi tự luận Công nghệ chăn nuôi 11 Kết nối tri thức bài 9: Bảo quản thức ăn chăn nuôi

BÀI 9: BẢO QUẢN THỨC ĂN CHĂN NUÔI

(15 câu)

1. NHẬN BIẾT (5 câu)

Câu 1: Em hãy nêu khái niệm và ý nghĩa của bảo quản thức ăn chăn nuôi. 

Trả lời:

Hiện nay trong chăn nuôi đang áp dụng một số phương pháp sản xuất thức ăn chăn nuôi sau:

+ Phương pháp sản xuất thức ăn chăn nuôi truyền thống.

+ Phương pháp sản xuất thức ăn chăn nuôi chăn nuôi hỗn hợp hoàn chỉnh.

Câu 2: Người ta thường bảo quản thức ăn chăn nuôi bằng các phương pháp nào?

Trả lời:

Khái niệm:

Phương pháp sản xuất thức ăn chăn nuôi truyền thống: thức ăn chăn nuôi truyền thống được sản xuất bằng cách thu nhận các sản phẩm và phụ phẩm trồng trọt (thóc, ngô, khoai, sắn, cám, cỏ, rơm rạ, …) và các loại sản phẩm tương tự khác. Chúng có thể được sử dụng trực tiếp cho vật nuôi ăn, hoặc phơi khô, nghiền nhỏ cho phù hợp với mục đích sử dụng và đối tượng vật nuôi.

Câu 3: Hãy nêu đôi nét về phương pháp bảo quản thức ăn trong kho và lưu ý khi thực hiện phương pháp bảo quản này.  

Trả lời:

Quy trình sản xuất thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh dạng bột cho vật nuôi:

Bước 1. Lựa chọn nguyên liệu

Lựa chọn nguyên liệu đạt tiêu chuẩn, không bị mọt, mốc

Bước 2. Làm sạch, sấy khô, nghiền nhỏ nguyên liệu

Nguyên liệu được làm sạch, sấy khô, nghiền ở các kích thức khác nhau tùy vào loại thức ăn.

Bước 3. Phối trộn nguyên liệu

Các nguyên liệu được phối trộn theo tỉ lệ nhất định. Tùy thuộc vào đối tượng, giai đoạn phát triển của vật nuôi mà có thể có các công thức phối trộn thức ăn phù hợp.

Bước 4. Đóng bảo, bảo quản, tiêu thụ sản phẩm

Tiến hành đóng bao sản phẩm, dán nhãn, khâu liền mép bao, kiểm tra ngẫu nhiên độ ẩm 1 lần/ tháng.

Câu 4: Cho biết tên một số các chất bảo quản được sử dụng để bảo quản thức ăn chăn nuôi.  

Trả lời:

Một số phương pháp chế biến thức ăn chăn nuôi:

Phương pháp vật lí: cắt ngắn, nấu chín, nghiền nhỏ

Phương pháp hóa học: đường hóa, xử lí kiềm.

Phương pháp sử dụng vi sinh vật: ủ chua,..

Câu 5: Nêu nguyên lí và ý nghĩa bảo quản thức ăn chăn nuôi bằng cách làm khô.     

Trả lời:

Nguyên lí của bảo quản thức ăn bằng cách làm khô: Khi lượng nước trong thức ăn chăn nuôi chỉ còn khoảng 10 – 15% sẽ kìm hãm sự hoạt động của các enzyme có trong tế bào thực vật và sự phân hủy của vi sinh vật.

Ý nghĩa: Phương pháp này dễ thực hiện, ít tốt kém và thuận lợi cho việc bảo quản.

2. THÔNG HIỂU (5 câu)

Câu 1. Vì sao cần phải quan tâm bảo quản thức ăn chăn nuôi? 

Trả lời:

Các bước sản xuất thức ăn hoàn chỉnh dạng viên cho vật nuôi:

Bước 1. Lựa chọn nguyên liệu

Lựa chọn nguyên liệu đạt chuẩn, không bị mốc, mọt

Bước 2. Làm sạch, sấy khô, nghiền nhỏ nguyên liệu

Nguyên liệu được làm sạch, sấy khô nghiền ở các kích thước khác nhau tùy vào loại nguyên liệu và loại thức ăn.

Bước 3. Phối trộn nguyên liệu

Các nguyên liệu được phối trộn theo tỉ lệ nhất định. Tùy thuộc vào đối tượng, giai đoạn phát triển của vật nuôi mà có các công thức phối trộn nguyên liệu thức ăn phù hợp.

Bước 4. Làm ẩm nguyên liệu, tăng nhiệt độ, ép viên

Hỗn hợp dạng bột sẽ được trộn với phụ gia (rỉ đường, dầu mỡ), sau đó phun hơi nước nóng để đồ hóa thành tinh bột, tạo độ ẩm đế nén viên.

Bước 5. Hạ nhiệt độ, làm khô

Làm nguội và làm khô viên thức ăn để có thể đảm bảo chất lượng và bảo quản

Bước 6. Đóng bao, bảo quản, tiêu thụ sản phẩm

Tiến hành đóng bao sản phẩm, dán nhãn, khâu liền mép bao, kiểm tra ngẫu nhiên độ ẩm 1 lần/tháng.

Câu 2: Làm thế nào để có thể tiết kiệm được chi phí bỏ ra cho thức ăn chăn nuôi?  

Trả lời:

Một số biện pháp có thể giúp người chăn nuôi tiết kiệm được chi phí trong việc mua thức ăn chăn nuôi:

- Lựa chọn: lựa chọn các loại thức ăn do nhà sản xuất nào cung ứng, phù hợp với từng giai đoạn sinh trưởng của vật nuôi, để tránh được các tình trạng phải thay đổi chủng loại thức ăn, gây tốn kém.

- Địa điểm cho ăn: ước tính số lượng thức ăn đủ cho số lượng vật nuôi sẽ tiêu thụ, không nên cho ăn quá ít vật nuôi sẽ không phát triển được và tránh cho ăn quá nhiều làm bỏ thừa lãng phí nguồn thức ăn.

- Bảo quản thức ăn: Kho nguyên liệu, thức ăn xây dựng nơi cao ráo, thoáng mát, đầu gió, có mái không dột, xung quanh có cống rãnh thoát nước. Có lỗ thông gió, thông hơi, có quạt, kho kín có máy lạnh, máy hút ẩm, hoặc quạt thông gió. Định kỳ khoảng 15 - 20 ngày thực hiện dọn dẹp, vệ sinh, sát trùng và diệt côn trùng.

Câu 3: Theo em, việc làm khô thức ăn chăn nuôi nhằm mục đích gì?  

Trả lời:

Mục đích của việc làm khô thức ăn cho vật nuôi:

Làm khô thức ăn cho vật nuôi nhằm ngăn chặn các vi khuẩn, tránh nấm mốc.

Câu 4: Em hãy nêu các bước để thực hiện làm khô thức ăn cho vật nuôi.

Trả lời:

Các bước để thực hiện làm khô thức ăn cho vật nuôi:

Bước 1. Lựa chọn rơm khô, đánh giá chất lượng

Bước 2. Ngâm rơm khô với nước vôi (1%)

Bước 3. Rửa rơm cho sạch với nước vôi

Bước 4. Phơi, sấy rơm

Bước 5. Đánh giá chất lượng, bảo quản và sử dụng

Câu 5: Em hãy nêu các bước bảo quản thức ăn cho vật nuôi bằng silo.

Trả lời:

Các bước bảo quản cho thức ăn cho vật nuôi bằng silo:

Bước 1. Thu hoạch nguyên liệu thô (cỏ, cây họ Đậu)

Bước 2. Phơi héo, cắt ngắn, làm giàu dinh dưỡng

Bước 3. Thiết lập mô hình lên men, lên men

Bước 4. Đưa vào silo (ủ chua và bảo quản)

Bước 5. Đánh giá chất lượng sản phẩm và sử dụng

3. VẬN DỤNG (4 câu)

Câu 1: Em hãy cho biết một số phương pháp để bảo quản thức ăn cho vật nuôi trong mùa mưa lạnh.

Trả lời:

Một số phương pháp để bảo quản thức ăn cho vật nuôi trong mùa mưa lạnh:

+ Dự trữ thức ăn khô: Rơm khô là một nguồn cung cấp Protein , Gluxit , Vitamin và chất khoáng chủ yếu cho gia súc nhai lại vào mùa lạnh . Phương pháp này có ưu điểm là rất đơn giản , rơm ít bị hỏng .

+ Trồng các loại cỏ bổ sung: cỏ xanh là thức ăn thiết yếu cho động vật nuôi nhưng lại thay đổi năng suất trong mùa mưa lạnh nên cần thiết phải chuyển một số diện tích sản xuất lương thực kém hiệu quả sang trồng các giống cỏ năng suất cao , chịu hạn , chịu rét tốt như cỏ voi , cỏ Ghi nê , VA06…

+ Ủ héo thức ăn xanh: cỏ dùng làm ủ héo có hàm lượng chất khô cao hơn dùng để ủ tươi . Cỏ ủ héo thường lên mem ít , lượng chất dinh dưỡng bị mất đi trong quá trình ủ thường ít hơn.

+ Dữ trữ các phụ phẩm nhiều chất sơ: rơm , ngọn lá mía , ngọn sắn …

Câu 2: Nêu ưu và nhược điểm của hình thức bảo quản thức ăn cho vật nuôi bằng silo.

Trả lời:

Phương pháp bảo quản thức ăn cho vật nuôi bằng silo:

Kho silo là một nơi để lưu trữ và bảo quản thức ăn chăn nuôi không đóng bao với số lượng lớn.

+ Ưu điểm của hình thức bảo quản thức ăn bằng hình thức silo: silo có sức chứa lớn, có thể chứa hơn 1000 tấn thức ăn; có thể tự động hóa trong quá trình nhập, xuất kho; ngăn chặn được sự phá hoại của động vật, vi sinh vật; tiết kiệm được diện tích, chi phí lao động

+ Nhược điểm: chi phí đầu tư cao.

Câu 3:  

Trả lời:

Một số biện pháp sản xuất thức ăn cho vật nuôi bằng phương thức hóa học:

+ Đường hóa: Là quá trình biến đổi tinh bột, đường đa thành đường đơn, giúp cho quá trình tiêu hóa dễ hơn. Trong quá trình này, tinh bột được thủy phân nhờ các enzyme có sẵn trong nguyên liệu hoạt động ở nhiệt độ thích hợp.

+ Xử lí kiềm: Các loại thức ăn thô, phụ phẩm nông nghiệp có hàm lượng nitrogen thấp, chứa nhiều chất xơ (gồm cellulose, hemicellulose, lignin). Xử lí các chất xơ này với kiềm (NaOH, Ca(OH)₂  , urea) giúp quá trình tiêu hóa được dễ dàng hơn.   

Câu 4: Theo em, việc nghiền nhỏ thức ăn nhằm mục đích gì? Ở địa phương của em loại thức ăn chăn nuôi nào thường được chế biến bằng phương pháp nghiền nhỏ.     

Trả lời:

+ Mục đích của việc nghiền nhỏ thức ăn: các loại hạt, nguyên liệu thô cứng được nghiền nhỏ với kích thước thích hợp cho hệ tiêu hóa của từng loại vật nuôi, từng giai đoạn phát triển. Nghiền nhỏ giúp cho dịch hệ tiêu hóa được thấm đều làm tăng hiệu quả tiêu hóa thức ăn.

+ Một số thức ăn thường được chế biến bằng phương pháp nghiền nhỏ: các loại hạt ngô, đậu tương, mảnh sắn khô, các nguyên liệu khô cứng.

4. VẬN DỤNG CAO (1 câu)

Câu 1: Để phát triển ngành chăn nuôi Việt Nam, về yếu tố thức ăn cho vật nuôi, chúng ta cần phải thay đổi như thế nào?

Trả lời:

Để phát triển được ngành chăn nuôi của Việt Nam cần phải phụ thuộc vào nhiều yếu tố, xét về yếu tố thức ăn cho vật nuôi:

- Tình hình chung:

+ Nguồn thức ăn dành cho chăn nuôi của chúng ta đang bị phụ thuộc vào nhập khẩu mặc dù nước ta là một nước nông nghiệp.

+ Giá bán ra của các sản phẩm từ chăn nuôi đang có xu hướng giảm trong khi giá nguồn thức ăn cho vật nuôi lại có xu hướng tăng lên.

+ Việt Nam không có lợi thế cạnh tranh trong việc sản xuất ngũ cốc trong chăn nuôi, một số các sản phẩm nông sản khác được sản xuất ra chủ yếu nhằm mục đích phục vụ cho việc xuất khẩu, chưa đủ đáp ứng với nhu cầu cho thức ăn chăn nuôi.

è Nếu kéo dài tình trạng như vậy, việc chăn nuôi có thể đối mặt với các khó khăn thách thức nghiêm trọng.

- Để tháo gỡ các khó khăn:

+  Các địa phương cần chuyển đổi một phần diện tích đất trồng trọt hiệu quả thấp sang trồng cây thức ăn chăn nuôi như ngô, sắn...

+ Phát triển sản xuất protein từ côn trùng như ruồi lính đen... để thay thế một phần nguyên liệu giàu đạm nhập khẩu.

+ Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư công nghệ sản xuất các nguyên liệu trong nước như chế phẩm probiotic, enzym, thảo dược, các loại khoáng đa lượng, khoáng vi lượng...