Câu hỏi tự luận ngữ văn 7 kết nối Bài 7: Văn bản. Cuộc chạm trán trên đại dương.

VĂN BẢN. CUỘC CHẠM TRÁN TRÊN ĐẠI DƯƠNG

(15 câu)

1.    NHẬN BIẾT (6 câu)

Câu 1: Em hãy giới thiệu về tác giả Giuyn Véc-nơ.

Trả lời:

- Giuyn Véc-nơ (1828 – 1905) là nhà văn người Pháp, được xem là “cha đẻ” của thể loại truyện khoa học viễn tưởng. 

- Ông còn được coi như “nhà tiên tri khoa học" kỳ tài vì đã đề cập đến những cuộc phiêu lưu kì thủ bằng tàu ngầm, máy bay, tàu du hành vũ trụ trước khi con người chế tạo ra những phương tiện này. 

- Những truyện khoa học viễn tưởng nổi tiếng: Hành trình vào Tâm Trái Đất (1864), Từ Trái Đất tới Mặt Trăng (1965), Hai vạn dặm dưới biển (1870), Vòng quanh thế giới trong 30 ngày (1873), Năm 2889 (1889),... 

Câu 2: Tác phẩm thuộc thể loại gì?

Trả lời:

Thể loại: Tiểu thuyết

Câu 3: Em hãy nêu xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm

Trả lời:

Cuốn tiểu thuyết được xuất bản lần đầu tiên từ tháng 3 năm 1869 đến tháng 6 năm 1870 trong tạp chí định kỳ Magasin d'Éducation et de Récréation của Pierre-Jules Hetzel.

Câu 4: Phương thức biểu đạt chính của tác phẩm là gì?

Trả lời:

Chuyến thám hiểm khởi hành từ Brooklyn trên tàu hải quân của Hải quân Hoa Kỳ Abraham Lincoln và đi về phía nam quanh Cape Horn đến Thái Bình Dương . Con tàu tìm thấy con quái vật sau một cuộc tìm kiếm dài và sau đó tấn công con quái vật, Ned phóng lao nhọn trúng con cá. Con quái vật quay lại, tấn công tàu Lincoln làm hỏng bánh lái. Aronnax bị rơi xuống biển, Conseil tự nguyện nhảy xuống với chủ của mình. Hai người lênh đênh trên biển, qua tới hôm sau thì gặp Ned đang ở trên lưng con cá. Cả 3 người phát hiện ra rằng "con cá quái vật" là một tàu ngầm rất xa thời đại của nó. Họ nhanh chóng bị bắt và mang vào bên trong tàu, nơi họ gặp người sáng tạo bí ẩn và chỉ huy, thuyền trưởng Nemo.

Câu 5: Bố cục được chia làm mấy phần và nội dung chính mỗi phần là gì?

Trả lời:

Cuộc chạm trán trên đại dương có bố cục gồm 3 phần

Phần 1: Từ đầu đến “nhưng nó vẫn phớt lờ”: Sự xuất hiện của cá thiết kình.

Phần 2: “Có thể hi vọng rằng...” đến “...mất tinh thần khi rơi xuống nước: Cuộc chạm trán trên biển.

Phần 3: Còn lại: Tàu ngầm xuất hiện.

Câu 6: Em hãy tóm tắt văn bản bằng một đoạn văn ngắn.

Trả lời:

Chuyến thám hiểm khởi hành từ Brooklyn trên tàu hải quân của Hải quân Hoa Kỳ Abraham Lincoln và đi về phía nam quanh Cape Horn đến Thái Bình Dương . Con tàu tìm thấy con quái vật sau một cuộc tìm kiếm dài và sau đó tấn công con quái vật, Ned phóng lao nhọn trúng con cá. Con quái vật quay lại, tấn công tàu Lincoln làm hỏng bánh lái. Aronnax bị rơi xuống biển, Conseil tự nguyện nhảy xuống với chủ của mình. Hai người lênh đênh trên biển, qua tới hôm sau thì gặp Ned đang ở trên lưng con cá. Cả 3 người phát hiện ra rằng "con cá quái vật" là một tàu ngầm rất xa thời đại của nó. Họ nhanh chóng bị bắt và mang vào bên trong tàu, nơi họ gặp người sáng tạo bí ẩn và chỉ huy, thuyền trưởng Nemo.

2.    THÔNG HIỂU (4 câu)

Câu 1: Em hiểu thế nào về nhan đề “Hai vạn dặm dưới đáy biển”?

Trả lời:

Hai vạn dặm dưới đáy biển ghi nhận bầu không khí nóng hổi, sục sôi của một thời kỳ đầy khát vọng chinh phục biển cả của con người. Đối với nhiều người sống cùng thời Jules Verne thì việc đi dưới lòng đại dương là điều không thể, những trang sách hoàn toàn chỉ là điều tưởng tượng, nhưng ngày nay các nhà khoa học đã chứng minh không gì là không thể và khả năng “đi trước thời đại” của ông.

Câu 2: Văn bản được kể theo ngôi thứ mấy?

Trả lời:

   Ngôi kể thứ nhất

+ Góc nhìn “nhân vật tôi” là một góc nhìn khám phá. Điều này rất phù hợp với những truyện du ký, thám hiểm. 

+ Những tình tiết của câu chuyện được triển khai thông qua góc nhìn và suy nghĩ của “tôi” sẽ sáng tỏ dần theo những bước chân của nhân vật gây sự tò mò, hứng thú cho người đọc.

Câu 3: Hình ảnh chiếc tàu ngầm thông qua quan sát ban đầu của nhân vật như thế nào?

Trả lời:

- Hình ảnh:

+ Thân rắn như đá, không mềm như da cá voi.

+ Lưng đen bóng, nhẵn thín không có vảy.

+ Được ghép lại bằng thép lá.

+ Chân vịt bắt đầu quay.

Câu 4: Liệt kê những câu văn thể hiện tư duy lô-gic đặc trưng của truyện khoa học viễn tưởng trong đoạn kể lại những phán đoán của nhân vật giáo sư Pi-e A-rôn-nác

Trả lời:

Những câu văn thể hiện tư duy lo-gic theo đặc trưng của truyện khoa học viễn tưởng:

- Khả năng suy nghĩ của tôi bỗng trở lại ngay, trí nhớ được hồi phục

- Nếu vậy thì tôi phải xếp quái vật này vào loại bò sát như rùa hay cá sấu.

- Cái mà người ta vẫn tưởng là động vật, là quái vật, là hiện tượng kì lạ của thiên nhiên, cái đã làm cho cả thế giới bác học bế tắc đã kích động óc tưởng tượng của các thủy thủ…

3.    VẬN DỤNG (3 câu)

Câu 1: Nêu giá trị nội dụng của văn bản

Trả lời:

Cuốn sách không chỉ thể hiện khát vọng chinh phục đại dương, chinh phục khoa học mà còn giúp khơi gợi ở người đọc những ước mơ khám phá, làm chủ thế giới với muôn điều bí ẩn.

Câu 2: Nêu giá trị nghệ thuật của văn bản

Trả lời:

- Cũng là trí tưởng tượng, nhưng khác với truyện cổ tích hay thần thoại, tiểu thuyết giả tưởng thường mang đậm chất hiện thực, sống động. 

- Giọng văn kể chuyện hấp dẫn, cách diễn đạt hài hước, dí dỏm.

- Lối viết đơn giản, dễ hiểu.

Câu 3: Qua cách khắc họa hình ảnh đoàn tàu của Nautilus, ta thấy được mong ước gì của tác giả?

Trả lời:

Qua cách khắc họa hình ảnh đoàn tàu của Nautilus, người ta nhận thấy rằng chiếc tàu ngầm của ông được dựng nên không hề viển vông vô căn cứ. Mong ước được khám phá thế giới của tác giả cũng chính là mong muốn của con người thời bấy giờ. Và cũng nhờ cuốn tiểu thuyết này mà rất nhiều nhà khoa học thừa nhận nó đã truyền cảm hứng và ảnh hưởng nhiều đến tư tưởng sáng chế phát minh trong lĩnh vực tàu ngầm như thế nào.

4.    VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Viết đoạn văn nêu cảm nghĩ của em sau khi đọc văn bản "Cuộc chạm trán trên đại dương" có sử dụng phương thưc liên kết. Gạch chân chỉ rõ (12-15 câu)

Trả lời:

Đọc xong văn bản "Cuộc chạm trán trên đại dương", em rất ấn tưởng với đam mê khám phá của những nhà khoa học. Câu truyện xoay quanh cảm nhận của nhân vật "tôi" về tàu ngầm - được coi là hiện tượng tự nhiên kì lạ. Từ đó họ khám phá ra một sự thật bất ngờ những hiện tượng kì lạ họ tìm kiếm câu trả lời bấy lâu đều là sản phẩm của con người. Văn bản còn hấp dẫn người đọc bởi tính chặt chẽ, mạch lạc. Câu văn đều được sắp xếp hợp lí hướng đến làm rõ chủ đề. Theo cá nhân em, đây là 1 văn bản đáng để tìm đọc và cảm nhận nó. 

Phép liên kết: Phép thế: Văn bản - Câu truyện; Nhà khoa học - Họ 

Câu 2: Viết đoạn văn kể lại một tình huống trong Cuộc chạm trán trên đại dương

Trả lời:

Chúng tôi đã nhìn thấy con cá kình. Nó bơi nhanh ngoài sức tưởng tượng của tất cả những người trên tàu cộng lại. Trong vòng một giờ, tàu chiến của chúng tôi không tiến gần vào nó được lấy một sải! Thật là nhục nhã cho chiếc tàu chạy nhanh nhất của hạm đội Mỹ. Chúng tôi còn có thể làm gì hơn ngoài chuyện bực tức? Chúng tôi có thể làm gì hơn ngoài đợi nó đi ngủ và tóm cổ nó?!