[Chân trời sáng tạo] Giáo án vật lí 6 bài 39: Biển dạng của lò xo. Phép đo lực

Để thuận lợi cho việc xác định khối lượng của vật, các nhà sản xuất đã chế tạo ra những chiếc cân xách tay gọn nhẹ. Những chiếc cân này hoạt động dựa theo nguyên tắc nào? Bài học ngày hôm nay chúng ta sẽ đi tìm heieur thí nghiệm về độ dãn của lò xo treo thẳng đứng và đo lực bằng lực kế của lò xo

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

- Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV: chia nhóm HS phát dụng cụ cho các nhóm HS, Gv tổ chức cho HS thí nghiệm theo gợi ý nội dung1 trong SGK, trả lời câu hỏi 2 và luyện tập

1. Tiến hành thí nghiệm như mô tả bên và cho biết nhận xét về sự thay đổi chiều dài của lì xo trong quá trình làm thí nghiệm ( Hoàn thiện PHT1 )

2. Hãy Tính độ dãn của lò xo khi treo 1,2,3 quả cân rồi ghi kết quả vào các ô thích hợp theo mẫu bảng 39.1. Em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa độ dãn của lò xo và khối lượng vật treo

Sau đó GV đưa ra câu hỏi củng cố:

Một lò xo có chiếu dài tự nhiên 12 cm được treo thẳng đứng, đầu dưới của lò xo gắn một quả nặng có khối lượng 50 g. Khi quả nặng cân bằng thì lò xo có chiều dài 15 cm. Cho rằng độ dân của lò xo tỉ lệ thuận với khối lượng vật treo. Khi treo quả nặng có khối lượng 100 g vào lò xo thì chiếu dài của lò xo là bao nhiêu?

- Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

 + HS Hoạt động theo nhóm quan sát thí nghiệm, ghi chép kết quả vào PHT1  sau đó trả lời các câu hỏi GV đưa ra

- Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

 GV gọi HS trả lời, HS còn lại nghe và nhận xét

- Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV gợi ý HS rút ra kết luận như SGK.

1. Biến dạng của lò xo

? 1: HS tự hoàn thành PHT1

Khi treo vật vào lò xo thì lò xo dân ra; Bỏ quả nặng khỏi lò xo thì lò xo trở về chiều dài ban đầu.

? 2: Độ dăn của lò xo treo theo phương thẳng đứng tỉ lệ với khối lượng vật treo.

? Củng cố:

Độ dân của lò xo khi treo quả nặng có khối lượng 50 g là: 15 - 12 = 3 cm.

Do độ dãn của lò xo tỉ lệ thuận với khối lượng vật treo, mà khối lượng quả nặng sau nặng gấp đôi khối lượng quả nặng đầu nên độ dãn lò xo lúc sau cũng gấp đôi độ dân lò xo lúc đầu.

Vậy, độ dãn lò xo khi treo quả nặng có khối lượng 100g là: 2.3 = 6 cm.

 Suy ra, chiều đài lò xo khi treo quả nặng có khối lượng 100 g là: 12 + 6 = 18 cm.

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

- Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV gợi ý HS thảo luận nội dung 3 trong SGK theo nhóm, sử dụng kĩ thuật khăn trải bàn.

3. Hãy quan sát một lực kế lò xo và cho biết các thao tác sử dụng đúng khi thực hiện phép đo lực.

- Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

 + HS Hoạt động theo nhóm đôi, quan sát hình vẽ

+ GV: quan sát và trợ giúp các cặp.  

 - Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

 + Một HS phát biểu, các học sinh hs lắng nghe

- Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV nhận xét, đánh giá về thái độ, quá trình làm việc, kết quả hoạt động và chốt kiến thức.

2. Thực hành đo lực bằng lực kế

a. Tìm hiểu về lực kế

Khi đo lực bằng lực kế, cần lưu ý:

+        Hiệu chỉnh lực kế.

+        Cho lực cần đo tác dụng vào đầu có gắn móc của lò xo lực kế.

+        Cầm vỏ của lực kế sao cho lò xo của lực kế nằm dọc theo phương của lực cần đo.

+        Đọc và ghi kết quả đo, kết quả đo là số chỉ gần nhất với kim chỉ thị.

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

- Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV: Tổ chức HS hoạt động nhóm để thực hiện nội dung 4 (tuỳ theo dụng cụ đạy học có thể chia nhóm từ 3 - 5 HS/nhóm).

4. Móc khối gỗ vào lực kế lò xo và kéo cho khối gỗ chuyển động. Lúc khối gỗ chuyển động ồn định thì lực kéo khối gỗ là bao nhiêu?

Hướng dẫn HS tiến hành phép đo như SGK và ghi kết quả vào bảng 39.2.

- Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

HS đọc thông tin và tìm kiếm thông tin trả lời cho câu hỏi 4

- Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

GV gọi HS trả lời, HS còn lại nghe và nhận xét

- Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV gợi ý HS rút ra kết luận như SGK.

b. Đo lực bằng lực kế

HS tiến hành phép đo như sgk và tự ghi lại KQ

+        Các bước đo bằng lực kế:

+        Ước lượng giá trị lực cần đo

+        Lựa chọn lực kết phù hợp

+        Hiệu chỉnh lực kế

+        Thực hiện phép đo

+        Đọc và ghi kết quả đo