Đáp án Kinh tế pháp luật 11 chân trời sáng tạo Bài 20: Quyền và nghĩa vụ công dân về tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin (P2)

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em đồng tình hay không đồng tình với nhận định nào sau đây? Vì sao?

1. Theo quy định của pháp luật, quyền tự do ngôn luận không bị giới hạn.
2. Công dân có quyền sáng tạo sản phẩm báo chí và cung cấp thông tin cho báo chí. 
3. Công dân không bị giới hạn trong việc tiếp cận các loại thông tin.
4. Cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải cung cấp thông tin theo yêu cầu của công dân.
5. Pháp luật nghiêm cấm lợi dụng quyền tự do ngôn luận để xâm hại quyền, lợi ích của cá nhân, tổ chức khác.

Trả lời:

Em đồng tình với tất cả các nhận định trên vì chúng đều đúng và quan trọng trong bảo vệ quyền tự do ngôn luận của công dân. Quyền tự do ngôn luận là một quyền cơ bản của con người và được bảo vệ trong pháp luật. Công dân có quyền tự do sáng tạo và cung cấp thông tin cho báo chí, và không được hạn chế trong việc tiếp cận thông tin. Cơ quan nhà nước phải cung cấp thông tin theo yêu cầu của công dân, và ngược lại, pháp luật cũng nghiêm cấm lợi dụng quyền tự do ngôn luận để xâm hại quyền và lợi ích của người khác.

Câu 2: Theo em, những hành vi nào sau đây có phù hợp với quy định về quyền tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin không? Vì sao?

1. Bạn A tham gia đóng góp ý kiến cho dự thảo Luật Trẻ em (sửa đổi).
2. Bạn B viết những tin ngắn tuyên truyền về Hiến pháp năm 2013 để đăng lên bản tin của phường nơi mình cư trú.
3. Ông Y yêu cầu được tiếp cận thông tin liên quan đến an ninh quốc gia.
4. Anh D liên hệ Toà soạn báo C để phản ánh tình hình ô nhiễm tiếng ồn ở địa bàn mình cư trú.
5. Mẹ của B không cho B tham gia các hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật về quyền tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin trên địa bàn sinh sống.

Trả lời:

1. Hành vi tham gia đóng góp ý kiến vào dự thảo luật trẻ em (sửa đổi) là phù hợp với quy định về quyền tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin bởi vì hành động này là việc góp ý, phản ánh quan điểm của cá nhân đối với một vấn đề nhất định và không vi phạm quy định về pháp luật.
2. Viết những tin ngắn tuyên truyền về hiến pháp năm 2013 để đăng lên bản tin của phường nơi mình cư trú cũng là hành vi phù hợp với quy định về quyền tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin bởi vì việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật là việc cần thiết để tất cả mọi người đều hiểu rõ và thực hiện đúng với pháp luật.
   
   c. Yêu cầu tiếp cận thông tin liên quan đến an ninh quốc gia là hành vi không phù hợp với quy định về quyền tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin vì việc này có thể ảnh hưởng đến an ninh quốc gia và vi phạm pháp luật.
3. Liên hệ toà soạn báo để phản ánh tình hình ô nhiễm tiếng ồn ở địa bàn mình cư trú là hành vi phù hợp với quy định về quyền tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin vì đó là hành động phản ánh tình hình thực tế và là quyền của công dân.
   
   e. Mẹ của B không cho B tham gia các hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật về quyền tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin trên địa bàn sinh sống là hành vi không phù hợp với quy định về quyền tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin vì đó là việc hạn chế trực tiếp quyền tự do của cá nhân trong việc tiếp cận, tìm hiểu và phổ biến thông tin.

Câu 3: Em hãy thực hiện các bài tập sau:

1. Ông B yêu cầu Uỷ ban nhân dân huyện D cung cấp thông tin về quy hoạch đất đai và bảng giá đất trên địa bàn. Sau khi được cung cấp thông tin, ông B đã chỉnh sửa, làm sai lệch thông tin và chia sẻ cho nhiều người. Biết được sự việc, bà C khuyên ông nên dừng ngay những hành vi vi phạm nghĩa vụ công dân về tiếp cận thông tin. Nhưng ông B cho rằng những thông tin này đã cung cấp cho ông thì ông có quyền chỉnh sửa, thay đổi.
2. Nhằm phổ biến quy định về quyền tự do ngôn luận đến người dân, huyện Y triển khai tuyên truyền bằng các hình thức treo băng rôn, khẩu hiệu, phát tờ rơi. Sau các hoạt động này, người dân trên địa bàn đã hiểu rõ hơn về quyền tự do ngôn luận, qua đó, thực hiện tốt quy định pháp luật về quyền này.

- Em hãy nhận xét, đánh giá về hành vi của các chủ thể trong hai trường hợp trên.

- Em hãy nêu một số hậu quả của hành vì vi phạm quyền tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin mà em biết.

Trả lời:

1. Trường hợp ông B yêu cầu cung cấp thông tin về quy hoạch đất đai và bảng giá đất trên địa bàn, sau đó chỉnh sửa thông tin và chia sẻ cho nhiều người là vi phạm nghĩa vụ công dân về tiếp cận thông tin, làm sai lệch thông tin và gây ra khó khăn trong việc đưa ra các quyết định về đất đai. Bà C đã đưa ra lời khuyên phù hợp để ông B dừng ngay hành vi vi phạm, tuy nhiên ông B không đồng ý và quan niệm sai lầm về việc chỉnh sửa thông tin đã được cung cấp.
2. Trường hợp Huyện Y triển khai các hoạt động tuyên truyền để phổ biến quy định về quyền tự do ngôn luận đến người dân là hoàn toàn phù hợp. Việc giải thích đầy đủ về quyền tự do ngôn luận giúp người dân hiểu rõ hơn về quyền của mình và thực hiện tốt hơn các quy định liên quan đến quyền tự do ngôn luận.

- Hậu quả của việc vi phạm quyền tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin đó là gây ra sự thiếu minh bạch và tin cậy trong việc cung cấp thông tin, gây nhầm lẫn và rối loạn trong đưa ra các quyết định, vi phạm đạo đức và pháp luật liên quan đến tiếp cận thông tin. Việc vi phạm quyền tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin còn có thể dẫn đến chính sách căng thẳng, tranh cãi trên phương diện chính trị, kinh tế và xã hội.

Câu 4: Em hãy đọc trường hợp sau và thực hiện yêu cầu:

    Qua tìm hiểu thông tin, bạn D (học sinh lớp 11) được biết báo M đang tuyển cộng tác viên cho mảng tin tức học đường. D đã mạnh dạn liên hệ với Toà soạn báo M và nhận được thư mời cộng tác. Từ đó, D đã có nhiều bài viết lan toả những thông tin tích cực về ngôi trường D đang theo học.

- Em đánh giá về việc làm của bạn D.

- Em hãy kể ra ba hành vi tuân thủ quyền tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin mà em biết.

Trả lời:

• Bạn D chủ động liên hệ hợp tác với Toà soạn báo M cho mảng tin tức học đường và có nhiều bài viết lan toả những thông tin tích cực về ngôi trường D đang theo học là việc làm phù hợp với quy định pháp luật về quyền tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin.
• Ba hành vi tuân thủ quyền tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin

• Học sinh chủ động tìm kiếm thông tin, tài liệu phục vụ cho học tập trên mạng internet;
• Học sinh viết bài chia sẻ kinh nghiệm học ngoại ngữ tốt đăng lên mạng xã hội;
• Học sinh viết bài, quay các clip quảng bá du lịch, ẩm thực địa phương đăng lên mạng...

VẬN DỤNG

Câu 1: Em hãy sưu tầm một số hoạt động thể hiện việc thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân về tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin ở địa phương nơi em sinh sống

Trả lời:

Dưới đây là một số hoạt động thể hiện việc thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân về tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin ở địa phương mà em có thể sưu tầm:

1. Tham gia các cuộc hội thảo, tọa đàm về chủ đề tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin
2. Viết bài báo, đăng tải trên các trang mạng xã hội để chia sẻ thông tin, bình luận về các vấn đề đang diễn ra trong xã hội
3. Liên hệ với các tổ chức, cơ quan chức năng để hỏi, tìm kiếm thông tin liên quan đến các vấn đề mình quan tâm
4. Tổ chức các hoạt động như triển khai chiến dịch tuyên truyền về thông tin pháp luật, thông tin về quyền lợi của công dân, cải thiện năng lực phản biện của người dân đối với thông tin trái chiều trên mạng
5. Thường xuyên tham gia các diễn đàn, nhóm trao đổi trực tuyến để cập nhật, chia sẻ thông tin và thảo luận các vấn đề liên quan đến tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin.

Câu 2: Em hãy thực hiện những việc làm phù hợp với quy định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ công dân về tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin và chia sẻ cùng các bạn

Trả lời:

Học sinh viết đoạn văn chia sẻ một số hoạt động của bản thân, ví dụ như:

• Tìm kiếm thông tin, tài liệu phục vụ cho học tập trên mạng internet;
• Đăng lên mạng xã hội những suy nghĩ, cảm xúc, kỉ niệm của bản thân,…
• Viết bài, quay các clip quảng bá du lịch, ẩm thực địa phương đăng lên mạng...