Giáo án điện tử ngữ văn 10 kết nối tiết: Lỗi về mạch lạc và liên kết trong đoạn văn, văn bản: dấu hiệu nhận biết và cách chỉnh sửa

CHÀO MỪNG CÁC EM QUAY TRỞ LẠI VỚI TIẾT HỌC CỦA MÔN NGỮ VĂN!

KHỞI ĐỘNG

Chia sẻ về lỗi dùng từ mà em đã từng gặp phải

TIẾT…:

LỖI VỀ MẠCH LẠC VÀ LIÊN KẾT TRONG ĐOẠN VĂN, VĂN BẢN: DẤU HIỆU NHẬN BIẾT VÀ CÁCH CHỈNH SỬA

Làm việc nhóm

• Mạch lạc của văn bản là gì?
• Bạn hiểu như thế nào về liên kết trong văn bản?
• Mạch lạc và liên kết có mối quan hệ với nhau như thế nào?

1. Lí thuyết
2. Khái niệm

• Khái niệm mạch lạc:
• Nói đến mạch lạc là nói đến sự thống nhất ở bề sâu giữa các câu trong đoạn văn và giữa các đoạn văn trong văn bản.
• Các câu thuộc trong ý của một đoạn, các đoạn lại đi làm sáng tỏ chủ đề chung.
• Liên kết là quan hệ giữa hai yếu tố ngôn ngữ, mà muốn hiểu nghĩa của yếu tố này thì phải tham khảo nghĩa của yếu tố kia.

Liên kết

• Liên kết về nội dung
• Liên kết về hình thức
• Mạch lạc và liên kết có mối quan hệ chặt chẽ với nhau:
• Không gắn với mạch lạc, liên kết sẽ chỉ tồn tại như một hình thức vô nghĩa.
• Không có liên kết, mạch lạc khó được nhận biết một cách đầy đủ.

2. Các lỗi về mạch lạc và liên kết trong văn bản
3. Lỗi về mạch lạc:

• Nhận biết lỗi
• Các câu không nói về cùng một chủ đề.
• Đoạn văn được triển khai lạc hẳn so với chủ đề đã định.

1. Lỗi về liên kết :

• Nhận biết lỗi
• Giữa các câu trong đoạn văn không có phương tiện kết nối.
• Các câu văn rời rạc, không ăn nhập với nhau.
• Sửa lỗi
• Xác định đúng chủ đề của văn bản.
• Sửa lại các câu.
• Viết thêm câu để phát triển chủ đề.
• Sửa lỗi
• Xác định phương tiện nối câu phù hợp.
• Thay thế các cụm từ kết nối nếu đang dùng sai.

LUYỆN TẬP

Nêu nhận xét khái quát về liên kết và mạch lạc trong văn bản Hiền tài là nguyên khí của quốc gia.

• Mạch lạc trong văn bản Hiền tài là nguyên khí của quốc gia:
• Được thể hiện rất rõ qua sự chi phối của một luận đề thống nhất đối với nội dung tất cả các đoạn, các câu.
• Liên kết:
• Các phép nối
• Phép thế
• Phép lặp được sử dụng thường xuyên và có hiệu quả.

Bài tập 2:

Đoạn 1

1. Lí do được coi là đoạn văn:

• Về hình thức
• Được tạo lên từ 4 câu văn, liên kết với nhau bằng phép lặp.
• Viết giữa hai dấu chấm xuống dòng, chữ cái đầu đoạn được viết lùi vào một chữ và viết hoa.
• Về nội dung:
• Viết về lòng đồng cảm của con người.

1. Lí do có sự mạch lạc:

• Nghệ sĩ là người kiên định giữ được tấm lòng đồng cảm đáng quý.

1. Dấu hiệu nhận thấy sự mạch lạc giữa các đoạn:

• Đoạn văn trên và các đoạn văn khác đều hướng đến làm nổi bật chủ đề của văn bản Yêu và đồng cảm.
• Đoạn văn trên là một lí lẽ nằm trong đoạn (5) của văn bản.

1. Những từ ngữ được lặp lại nhiều lần:

• con người/ người
• tấm lòng, lòng đồng cảm
• chỉ có/ chỉ vì.
• Tác dụng của việc lặp lại các từ ngữ trên là để tạo sự liên kết chặt chẽ giữa các câu văn, đoạn văn có sự mạch lạc, logic về mặt hình thức.