Giáo án điện tử ngữ văn 10 kết nối tiết: Văn bản 1 - Hiền tài là nguyên khí của quốc gia

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BUỔI HỌC NGÀY HÔM NAY!

TIẾT …:  VĂN BẢN 1.  HIỀN TÀI LÀ NGUYÊN KHÍ CỦA QUỐC GIA

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. TÌM HIỂU CHUNG
2. Đôi nét về tác phẩm
3. Tác giả, tác phẩm
4. TÌM HIỂU CHI TIẾT
5. Vai trò của hiền tài đối với đất nước
6. Ý nghĩa, tác dụng cảu việc khắc bia tiến sĩ
7. Bài học lịch sử

III. TỔNG KẾT

KHỞI ĐỘNG

Trả lời!

1. Em có suy nghĩ gì khi nhìn thấy hàng bia tiến sĩ ở Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội)?
2. Câu nói “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia” gợi cho em suy nghĩ gì?

Hoạt động nhóm

1. Hãy trình bày khái niệm về thể loại văn bia.
2. Tên gọi văn bia được dùng chỉ loại sáng tác ngôn từ nào? Vì sao văn bia thường ngắn và có ngôn ngữ cực kì hàm súc?
3. Một sáng tác được nhận xét và “như văn bia” thường phải có đặc điểm gì?
4. Tìm hiểu chung
5. Đôi nét về tác phẩm

• Khái niệm văn bia: là loại văn khắc trên bia đá, được đặt ở chùa chiền, đền miếu, lăng mộ, cầu, đình,…
• Mục đích dựng bia:
• Ghi chép những sự việc trọng đại hoặc tên tuổi, cuộc đời của những người có công đức lớn để lưu truyền cho đời sau.
• Để vinh danh người đỗ đạt và khuyên răn đời sau noi gương tốt.
• Một số từ khó
• Thánh minh: chỉ vua Lê Thánh Tông.
• Mệnh mạch: tính mệnh và huyết mạch, hai thứ quan trọng nhất của con người. Mệnh mạch ở đây dung để chỉ vận mệnh đất nước.
• Cửa Hiền Quan: cửa của người hiền, ở đây chỉ nhà Thái học của Quốc Tử Giám.
• Đề danh tiến sĩ: ghi tên họ của người đỗ tiến sĩ.

Bố cục của văn bản

Phần 1:

Từ đầu đến mức cao nhất

Nội dung: Tầm quan trọng của hiền tài đối với một quốc gia

Phần 2:

Đoạn còn lại

Phần 2:

Đoạn còn lại

Nội dung: Ý nghĩa, tác dụng của việc khắc bia tiến sĩ

2. Tác giả , tác phẩm
3. Tác giả

• Thân Nhân Trung tự là Hậu Phủ là một danh sĩ thời Hậu Lê, người Bắc Giang.
• Ông đỗ tiến sĩ năm 1469, làm quan và được triều đình trọng dụng.
• Ông từng là thành viên chủ chốt của Hội Tao Đàn, kiêm nhiều chức vụ quan trọng khác.
• Thân Nhân Trung là người mở đầu cho một gia tộc khoa bảng.

1. Tác phẩm

• Hoàn cảnh ra đời

Năm 1439 trở đi, nhà nước phong kiên triều Lê đã đặt ra lệ xướng danh, yết bảng, ban mũ áo, cấp ngựa, đãi yến tiệc và vinh quy bái tổ cho những người đỗ đạt cao.

• Xuất xứ văn bản

“Hiền tài là nguyên khí của quốc gia” được trích trong bài kí đề danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất, niên hiệu Đại Bảo thứ ba.

Làm việc nhóm

1. Hiền tài khẳng định vai trò và tầm trọng đối với đất nước như thế nào?
2. Các vị vua anh minh đã ban ơn gì cho kẻ sĩ?
3. Tìm trong đoạn (2) những từ ngữ thể hiện thái độ trọng dụng hiền tài của “các đấng thánh đế minh vương”.. Em có nhận xét gì về những việc làm này.