Giáo án điện tử ngữ văn 10 kết nối tiết: văn bản 1 - Về chính chúng ta

BÀI 9: HÀNH TRANG CUỘC SỐNG

VĂN BẢN 1: VỀ CHÍNH CHÚNG TA

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC MỚI

KHỞI ĐỘNG

- GV cho HS xem clip Bài ca Trái đất (Earth Song) của Mai – cơn Giắc – sơn.

Earth Song - Michael Jackson [Vietsub + Lyrics] - YouTube

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm (theo bàn), rút ra quan điểm của tác giả Mai - cơn Giắc – sơn về mối quan hệ giữa con người và tự nhiên và chia sẻ ngắn gọn ý kiến của mình về câu hỏi trong SGK: Bạn suy nghĩ như thế nào về quan niệm cho rằng con người là chúa tể của tự nhiên.

TÊN BÀI HỌC, NỘI DUNG BÀI HỌC

VỀ CHÍNH CHÚNG TA

Nội dung bài học

1. Tìm hiểu chung
2. Tác giả Các-lô Rô-ve-li
3. Tác phẩm
4. Đọc hiểu văn bản
5. Quan điểm của tác giả và các luận điểm chính trong văn bản
6. Những lí lẽ, bằng chứng được sử dụng trong văn bản
7. Mối quan hệ giữa con người và thực tại và khả năng nhận thực thế giới của con người
8. Kết luận vấn đề

• Tổng kết

1. Nội dung
2. Nghệ thuật

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Tìm hiểu chung

Câu hỏi: Qua phần chuẩn bị ở nhà hãy trình bày những hiểu biết của em về tác giả cũng như tác phẩm?

+ Nêu xuất xứ, bố cục tác phẩm?

1. Tác giả Các-lô Rô-ve-li

- Các-lô Rô-ve-li sinh năm 1956, là nhà vật lí học lí thuyết, nhà văn, sinh ra ở I-ta-li-a, chủ yếu làm việc ở Mỹ và Pháp.

- Các nghiên cứu của ông tập trung vào lĩnh vực lực hấp dẫn lượng từ. Ông cũng nghiên cứu sâu về lịch sử và khoa học triết học. Những công việc này đã giúp ông có một tri thức tổng hợp rộng lớn và cái nhìn toàn diện, sâu sắc về vũ trụ và đời sống.

2. Tác phẩm

- Thể loại: Văn nghị luận

- Xuất xứ: Văn bản “Hành trang cuộc sống” được trích từ cuốn sách “7 bài học hay nhất về vật lí”.

- Nội dung: Cuốn sách nối tiếng 7 bài học hay nhất về vật lí của ông được xuất bản lần đầu tiên vào năm 2014, đã được dịch sang 41 thứ tiếng và bán hàng triệu bản khắp thế giới. Không chỉ là một cuốn cẩm nang súc tích về vật lí học hiện đại, cuốn sách còn chứa đựng những suy tư mang tính chất triết học về thế giới và con người. Ở đó, khoa học, triết học, văn chương và tôn giáo đã được kết hợp một cách hài hòa, cho người đọc thấy được vẻ đẹp huyền bí của thế giới này.

- Bố cục: 3 phần

+ Phần 1 (từ đầu đến "chúng ta cũng là một phần của cái thế giới ấy"): trình bày quan điểm của tác giả về vị trí của con người trong thế giới.

+ Phần 2 (từ "Chúng ta, con người" đến "Ngay chính linh hồn chúng ta cũng chỉ là một ví dụ bé nhỏ"): trình bày các luận điểm chính để bảo vệ cho quan điểm của mình.

+ Phần 3 (từ "Tự nhiên là nhà của chúng ta" đến hết): Tác giả khẳng định vấn đề

1. Đọc hiểu văn bản
2. Quan điểm của tác giả và các luận điểm chính trong văn bản

Câu hỏi:

- GV yêu cầu HS đọc đoạn 1, 2 suy nghĩ và trả lời câu hỏi:

+ Theo em, tác giả nêu hàng loạt câu hỏi ở đoạn 1 có dụng ý gì ?

+ Câu văn nào trong đoạn 2 thể hiện quan điểm của tác giả?

+ Nhận xét về cách đặt vấn đề của tác giả?

Trả lời:

- Tác giả đã nêu một loạt câu hỏi về vị trí, vai trò của con người trong thế giới vô tận

à Cách đặt vấn đề gợi sự tò mò, kích thích suy nghĩ của tác giả, gây ấn tượng mạnh đối với người đọc.

- Quan điểm của tác giả: “Tôi đã trình bày thế giới trông như thế nào dưới ánh sáng khoa học, và chúng ta cũng là một phần của cái thế giới ấy.”

à Tác giả nêu quan điểm rõ ràng, ngắn gọn. Đó là quan điểm của một nhà khoa học.

2. Những lí lẽ, bằng chứng được sử dụng trong văn bản

Câu hỏi:

- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm, đọc các nội dung từ số 3-9 và trả lời các câu hỏi:

+ Hãy đọc kĩ các đoạn văn và xác định các luận điểm chính của tác giả để bảo vệ cho quan điểm của mình.

+ Để làm sáng tỏ các luận điểm chính, tác giả đã sử dụng những lí lẽ, bằng chứng nào? Những thông tin khoa học trong văn bản có ý nghĩa gì trong việc làm sáng tỏ những luận điểm chính.

+ Em có nhận xét gì về các tri thức được đề cập đến trong văn bản?

+ Chỉ ra các chi tiết  và phân tích tác dụng của các yếu tố miêu tả, biểu cảm, các biện pháp tu từ trong văn bản.

+  Tác giả đã trình bày quan điểm về mối quan hệ về mối quan hệ giữa con người và thực tại từ góc nhìn nào, với một thái độ như thế nào?

Trả lời:

1. Luận điểm 1: Sự tồn tại của chúng ta chỉ là một phẩn nhỏ bé của vũ trụ.

- Lí lẽ:

+ Chúng ta là các nút trong một mạng lưới…

+ Chúng ta được làm ra từ cùng những nguyên tử, cùng những tín hiệu ánh sáng giống như nguyên tử… các thiên hà

- Dẫn chứng:

+ Chúng ta được làm ra từ cùng những nguyên tử, cùng những tín hiệu ánh sáng giống như nguyên tử”,