Giáo án điện tử Ngữ văn 11 kết nối Bài 9 Viết: Viết văn bản nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật

CHÀO MỪNG CÁC EM HỌC SINH ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI

KHỞI ĐỘNG

Theo em, cái khó của việc thưởng thức, đánh giá tác phẩm nghệ thuật là gì?

Bài 9: Lựa chọn và hành động

[Viết] Viết văn bản nghị luận về tác phẩm nghệ thuật

NỘI DUNG BÀI HỌC

01 Tìm hiểu yêu cầu đối với kiểu văn bản

Dựa vào những kiến thức đã chuẩn bị, trả lời  câu hỏi sau: Bài nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật cần đảm bảo những yêu cầu nào?

• Nêu được những thông tin khái quát về tác phẩm nghệ thuật sẽ bàn tới trong bài viết.
• Xác định rõ nội dung và hệ thống luận điểm sẽ triển khai:
  • Miêu tả chung về tác phẩm bằng ngôn ngữ phù hợp với loại hình nghệ thuật của nó.
  • Phân tích tác phẩm trên cả hai phương diện nội dung và nghệ thuật; đánh giá tổng quát.
  • Gợi ý về cách tiếp cận phù hợp đối với tác phẩm.
• Phối hợp linh hoạt giữa việc trình bày lí lẽ và nêu bằng chứng cụ thể.
• Thể hiện được sự rung động trước tác phẩm và sự đồng cảm đối với tác giả.

02 Đọc và phân tích bài viết tham khảo

THẢO LUẬN NHÓM ( 4 – 6 HS)

Đọc bài viết tham khảo Về bức tranh Mưa thu.Pu-skin (Puskin) của họa sĩ V.E.Páp-cốp (V.E.Popkov), sau đó trả lời các câu hỏi sau:

1. Những đặc điểm nào cho thấy bài viết là một văn bản nghị luận chứ không phải văn bản thông tin về một tác phẩm nghệ thuật?
2. Nêu tính đặc thù của những bằng chứng được sử dụng trong bài viết.
3. Để viết văn bản nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật, người viết phải đảm bảo được những điều kiện gì?

Câu 1: Những đặc điểm cho thấy bài viết là một văn bản nghị luận

• Sự khác biệt của văn bản nghị luận chủ yếu thể hiện ở các luận điểm đánh giá theo quan điểm riêng, góc nhìn riêng của người viết về tác phẩm.
• Bài viết cũng cung cấp một số thông tin khách quan về tác phẩm, nhưng những thông tin này được sử dụng như là phương tiện, giúp người viết triển khai một cách hợp lí những phân tích, nhận xét, đánh giá về giá trị của đối tượng được đề cập.

Câu 2: Tính đặc thù của những bằng chứng được sử dụng trong bài viết.  

• Gắn liền với sự miêu tả” của người viết về các phương diện khách quan của tác phẩm (bố cục, màu sắc, hình khối, đường nét,...).
• Khác với việc trích dẫn các câu văn, câu thơ khi ta viết một bài nghị luận văn học.

Câu 3: Để viết văn bản nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật, người viết phải đảm bảo được những điều kiện

• Cần có hiểu biết cơ bản về loại hình nghệ thuật mà tác phẩm đó thuộc về (bao gồm việc nắm được các thuật ngữ chuyên ngành ở mức độ nhất định).
• Cần có hứng thú thật sự với tác phẩm trên cơ sở từng nghe, xem, thưởng lãm nó theo điều kiện thực tế cho phép.
• Cần có một quan điểm đánh giá rõ ràng về tác phẩm với việc triển khai những lí lẽ xác đáng.

03 Thực hành viết theo các bước

1. Chuẩn bị viết

• Nên chọn những tác phẩm đã có cuộc tiếp xúc trực tiếp, có đủ thông tin (qua tra cứu, tìm hiểu), khi viết có thể huy động những kiến thức vốn có.
• Về điện ảnh

Một bộ phim “bom tấn”

Một bộ phim từng đoạt giải danh giá

Một bộ phim để lại ấn tượng thực sự sâu sắc.

• Về âm nhạc

Ca khúc bạn yêu thích

Ca sĩ bạn mến mộ

Video clip được bàn luận sôi nổi

• Về nghệ thuật tạo hình