Giáo án điện tử Ngữ văn 11 kết nối Bài 4: Dương phụ hành

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI

KHỞI ĐỘNG

Chia sẻ những hiểu biết của em về một câu chuyện tiếp xúc văn hóa giữa những người đến từ hai thế giới phương Đông và phương Tây?

GỢI MỞ

1. Theo bạn khi đến một xứ sở khác, tiếp xúc với một nền văn hóa khác người ta thường có những phản ứng hay cảm xúc như thế nào trước những gì được gặp, được thấy?
2. Bạn đã biết câu chuyện thú vị nào về cuộc tiếp xúc văn hóa giữa những người đến từ hai thế giới: phương Đông và phương Tây? Hãy chia sẻ câu chuyện đó.

BÀI 4: TỰ SỰ

TRONG TRUYỆN THƠ DÂN GIAN VÀ TRONG THƠ TRỮ TÌNH

[VĂN BẢN 2] DƯƠNG PHỤ HÀNH

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. TÌM HIỂU CHUNG

THẢO LUẬN NHÓM

Dựa vào SGK và những tìm hiểu của bản thân, thực hiện những yêu cầu sau:

• Trình bày một số hiểu biết của em về:
• Tác giả.
• Tác phẩm.
• Hãy so sánh bản dịch thơ và bản phiên âm.

1. Tác giả

• Quê quán: Gia Lâm nay thuộc Hà Nội.
• Nổi tiếng học rộng tài cao, đỗ cử nhân sớm nhưng lận đận quan lộ.

1841: Vi phạm quy định của việc chấm bài Bị khép tội chết  Được giảm án cho đi công cán một số nước vùng Hạ Châu.

1852: Rời kinh đô đi nhận chức Giáo thụ phủ Quốc Oai, Sơn Tây.

1854: Tham gia lãnh đạo phong trào nông dân khởi nghĩa ở Mỹ Lương và tử trận,  bị “tru di tam tộc”.

• Cao Bá Quát sáng tác cả chữ Hán và chữ Nôm.
• Tuy bị tiêu hủy song vẫn còn 1327 bài thơ chữ Hán và hơn 20 tác phầm viết bằng chữ Nôm.

2. Tác phẩm

• Hoàn cảnh sáng tác: trong chuyến xuất dương hiệu lực năm
• Bài thơ được viết theo thể hành - một thể của thơ cổ phong.

Thể hành

• Ra đời ở Trung Quốc trước thơ Đường luật.
• Câu thơ phổ biến là ngũ ngôn hoặc thất ngôn.
• Không hạn định về độ dài chỉ cần có vần điệu mà không cần đối nhau.
• Không cần tuân theo niêm luật.

3. So sánh bản dịch thơ và phiên âm

Phiên âm

Tây dương thiếu phụ y như tuyết

Áo trắng như tuyết – hình ảnh so sánh

Dịch thơ

Thiếu phụ Tây dương áo trắng phau

• Chỉ gợi được màu sắc, không làm toát lên được vẻ đẹp thanh khiết.
• Chưa thể hiện được cái nhìn đầy thiện cảm của nhân vật trữ tình đối với đối tượng quan sát.

Phiên âm

Phiên thân canh sảnh lang phù khởi

Nghiêng mình

Dịch thơ

Uốn éo đòi chồng nâng đỡ dậy

Chưa thật phù hợp với sắc thái biểu cảm của từ trong nguyên tác vốn chỉ vẻ nũng nịu duyên dáng của người thiếu phụ.

1. TÌM HIỂU CHI TIẾT
2. Hình ảnh thiếu phụ phương Tây dịu dàng e thẹn.

THẢO LUẬN NHÓM

Dựa vào SGK và những hiểu biết của em, trả lời những câu hỏi sau:

• Hình ảnh người thiếu phụ phương Tây được miêu tả như thế nào trong bài?
• Cảm xúc thái độ của nhà thơ phương Đông với hình tượng thiếu phụ phương Tây?

1. Hình ảnh người thiếu phụ phương Tây

• Trang phục: áo trắng thanh khiết nổi bật trên nền khung cảnh đêm trăng.
• Cử chỉ điệu bộ:
• Tựa vai chồng
• Kéo áo chồng
• Nghiêng mình đòi chồng đỡ dậy rất tự nhiên, chủ động yêu kiều.

Thể hiện một cuộc sống sung túc và đầm ấm, hạnh phúc.

Cầm cốc sữa một cách hững hờ, thể hiện tình yêu chồng và hạnh phúc của người phụ nữ khi được chồng yêu thương, chiều chuộng bằng những chử chỉ, điệu bộ thân mật, nũng nịu

1. Cảm xúc, thái độ của chủ thể trữ tình

Phương Đông

Người vợ có nghĩa vụ “nâng khăn sửa túi” chăm sóc, chiều chuộng chồng.

Cư xử với chồng một cách khiêm nhường lễ phép

Hình mẫu người vợ hiền đức là nàng Mạnh Quang “cử án tề mi” – mỗi lúc dâng cơm cho chồng đều nâng lên ngang mày để lòng kính trọng.