Giáo án Khoa học 5 chân trời bài 1: Thành phần và vai trò của đất

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

TIẾT 1

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Khơi gợi những hiểu biết đã có của HS về thành phần và vai trò của đất.

b. Cách tiến hành: 

- GV yêu cầu HS quan sát hình dưới đây và trả lời câu hỏi: 

 Ngoài ánh sáng mặt trời và không khí, cây trong hình dưới đây còn cần gì để sống?

- GV mời 1 HS trả lời câu hỏi, các HS khác lắng nghe và nhận xét. 

- GV dẫn dắt vào bài học mới: Trong đất có những thành phần nào giúp cho cây trồng có thể phát triển, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu ở Bài 1 – Thành phần và vai trò của đất – Tiết 1. 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động: Tìm hiểu một số thành phần của đất

a. Mục tiêu: HS nhận biết được một số thành phần của đất.

b. Cách thực hiện:

- GV yêu cầu HS nhóm 4 quan sát hình 2, đọc thông tin SGK trang 6 và thảo luận trả lời các câu hỏi: 

+ Thực vật lấy từ đất những gì để sống và phát triển? 

+ Vì sao một số động vật có thể sống được trong đất?

+ Theo em, đất có những thành phần nào? 

- GV mời đại diện 2 nhóm trình bày kết quả thảo luận. Các nhóm còn lại chú ý lắng nghe và bổ sung. 

- GV nhận xét và kết luận: Các thành phần chính của đất gồm: chất khoáng, mùn, không khí, nước và các loài sinh vật,... Tầng mùn thường có màu sẫm hơn, tập trung các chất hữu cơ và dinh dưỡng của đất. Nhờ các thành phần này mà thực vật, một số động vật trong đất có thể sống và phát triển. 

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: HS thực hiện được thí nghiệm “Có gì trong đất”, từ đó nhận biết sâu sắc hơn về thành phần của đất. 

b. Cách thực hiện:

- GV chia lớp thành các nhóm 6, phát mỗi nhóm một bộ dụng cụ thí nghiệm và phiếu thực hành.

- GV hướng dẫn các nhóm tìm hiểu các bước thực hiện thí nghiệm 1, 2. 

- GV mời đại diện HS nêu dự đoán trước khi tiến hành các thí nghiệm. 

- GV yêu cầu các nhóm thực hiện thí nghiệm 1, 2 và thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi trong phiếu thực hành. 

- GV mời đại diện nhóm lần lượt trình bày kết quả thí nghiệm. 

- GV yêu cầu các nhóm quan sát, mô tả thí nghiệm ở hình 5 SGK trang 7, thảo luận nhóm trả lời câu hỏi: 

 Theo em, thí nghiệm này cho biết thành phần nào của đất? 

- GV mời đại diện 1 nhóm trình bày kết quả thảo luận. Các nhóm còn lại lắng nghe và bổ sung. 

- GV đánh giá và nhận xét. 

* CỦNG CỐ

- GV nhận xét, tóm tắt lại những nội dung chính của bài học.

- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* DẶN DÒ                                                     

- Ôn tập kiến thức đã học.

- Về nhà tìm hiểu vai trò của đất đối với cây trồng

- HS quan sát hình ảnh, suy nghĩ trả lời câu hỏi.

- HS trả lời: 

 Ngoài ánh sáng mặt trời và không khí, cây trong hình còn cần nước, chất dinh dưỡng trong đất để sống. 

- HS lắng nghe và ghi tên bài mới.  

- HS nhóm 4 thực hiện nhiệm vụ.  

- Đại diện nhóm trình bày kết quả: 

+ Thực vật và động vật có thể sinh trưởng và phát triển vì trong đất có không khí, nước và các chất dinh dưỡng (chất khoáng, mùn),...

+ Theo em, đất gồm những thành phần: chất khoáng, mùn, không khí, nước,... 

- HS lắng nghe, ghi nhớ. 

- HS tạo nhóm, tiếp nhận dụng cụ thí nghiệm và phiếu thực hành. 

- Các nhóm tìm hiểu các bước thực hiện thí nghiệm 1, 2.

- Đại diện HS nêu dự đoán:

+ Thí nghiệm 1: Ngay sau khi cho một cục đất khô vào cốc nước, em quan sát thấy có bọt khí nổi lên.

+ Thí nghiệm 2: Khi để cốc đất trực tiếp dưới ánh sáng mặt trời, sau khoảng một giờ, em quan sát thấy có các giọt nước đọng phía dưới nắp bình. 

- Các nhóm thực hành thí nghiệm, hoàn thành các câu hỏi trong phiếu thực hành. 

- HS trình bày: 

Em rút ra được kết luận:

+ Thí nghiệm 1: Trong đất có không khí.

+ Thí nghiệm 2: Trong đất có nước.  

- Các nhóm quan sát, mô tả thí nghiệm ở hình 5 SGK trang 7, thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi. 

- Đại diện nhóm trình bày:

Trong đất có: 

+ Phần nhẹ nổi lên là phần chất hữu cơ (xác thực vật chưa phân hủy hết).

+ Phần phía dưới là đất mùn; phần đất sét, đất cát (tùy thuộc vào loại đất). 

- HS lắng nghe. 

- HS lắng nghe, ghi nhớ.

- HS lắng nghe, rút kinh nghiệm.

- HS lắng nghe và thực hiện. 

- HS lắng nghe và chuẩn bị cho tiết học sau.

TIẾT 2

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Khơi gợi những hiểu biết đã có của HS về thành phần và vai trò của đất. 

b. Cách tiến hành: