Giáo án Khoa học 5 Kết nối bài 11: Sử dụng năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng nước chảy

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: HS nhận biết được năng lượng mặt trời cần cho sự sống của mọi sinh vật trên Trái Đất. 

b. Cách tiến hành: 

 - GV tổ chức trò chơi “Nắng ấm cho ai?”: + GV mời đại diện 6 HS, chia thành hai đội.  + Mỗi đội cử một HS lên cầm bóng. GV lần lượt giơ tranh vẽ các sinh vật. HS cầm bóng phải trả lời nhanh xem sinh vật đó có cần ánh nắng mặt trời hay không. Nếu trả lời đúng, HS được ném bóng vào rổ của đội mình. Đội nào ném được nhiều bóng vào rổ hơn sẽ chiến thắng. 

 - GV dẫn dắt vào bài học mới: Năng lượng mặt trời cần cho sự sống của mọi sinh vật trên Trái Đất. Con người đã sử dụng năng lượng mặt trời như thế nào? Chúng ta sẽ tìm hiểu ở bài Bài 11 – Sử dụng năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng nước chảy  – Tiết 1. 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

1. SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG MẶT TRỜI

 - GV yêu cầu cá nhân HS đọc khung thông tin SGK trang 42 và trả lời câu hỏi: + Năng lượng trong thức ăn, than đá, dầu mỏ, khí đốt tự nhiên bắt nguồn từ đâu? + Có thể sử dụng năng lượng mặt trời như thế nào để sản xuất điện? - GV mời 1 HS trả lời câu hỏi trước lớp.  

Hoạt động 1: Tìm hiểu những việc sử dụng năng lượng mặt trời trong cuộc sống

a. Mục tiêu: HS nêu được những việc sử dụng năng lượng mặt trời trong cuộc sống. 

b. Cách tiến hành: 

 - GV yêu cầu HS thảo luận nhóm 4: 

 Quan sát hình 2 và cho biết con người sử dụng năng lượng mặt trời vào những việc gì trong cuộc sống.

 - GV đặt câu hỏi gợi mở HS thảo luận: + Mặt trời có vai trò như thế nào trong việc sản xuất muối biển? + Vì sao khi trời nắng nóng, thóc sẽ khô nhanh hơn? + Bình nước nóng sử dụng năng lượng mặt trời có ưu điểm gì? + Vì sao nói sấy chuối bằng năng lượng mặt trời tiết kiệm chi phí và bảo vệ môi trường?

 - GV nhận xét, tuyên dương HS có câu trả lời tốt.  - GV mở rộng thêm: Chuối được sấy bằng năng lượng mặt trời giữ nguyên được hương vị, màu sắc và giá trị dinh dưỡng của chuối. 

Hoạt động 2: Tìm hiểu năng lượng điện tạo ra từ năng lượng mặt trời

a. Mục tiêu: HS nêu được việc sử dụng năng lượng điện được tạo ra từ năng lượng mặt trời. 

b. Cách tiến hành: 

 - GV yêu cầu HS làm việc nhóm đôi:

Quan sát hình 3 và cho biết:

 + Năng lượng điện được tạo ra từ năng lượng mặt trời sử dụng vào những việc gì? + Sử dụng năng lượng điện được tạo ra từ năng lượng mặt trời có ưu điểm gì so với năng lượng điện do nhà máy điện sản xuất (hình 1, trang 30)? 

 - GV mời đại diện 1 nhóm trình bày. Các nhóm khác chú ý lắng nghe và bổ sung. 

 - GV xác nhận ý kiến đúng. 

Hoạt động 3: Tìm hiểu sử dụng năng lượng mặt trời ở gia đình và địa phương

a. Mục tiêu: HS liên hệ việc sử dụng năng lượng mặt trời ở gia đình và địa phương. 

b. Cách tiến hành: 

 - GV yêu cầu HS dựa vào phiếu giao việc đã chuẩn bị trước để trình bày việc sử dụng năng lượng mặt trời ở gia đình và địa phương. 

 - GV xác nhận ý kiến đúng, kết luận: Năng lượng mặt trời cần cho sự sống của mọi sinh vật trên Trái Đất. Con người đã sử dụng năng lượng mặt trời trong cuộc sống hằng ngày.

* CỦNG CỐ

 - GV nhận xét, tóm tắt lại những nội dung chính của bài học theo nội dung Em đã học. - GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* DẶN DÒ                                                     

 - Ôn tập kiến thức đã học. - Về nhà tìm hiểu về việc sử dụng năng lượng gió và những lợi ích của năng lượng gió đối với con người.   

 - HS lắng nghe, tích cực tham gia trò chơi. 

 - HS lắng nghe, ghi bài. 

 - HS đọc thông tin, suy nghĩ trả lời. 

 - Đại diện HS trả lời: + Năng lượng trong thức ăn, than đá, dầu mỏ, khí đốt tự nhiên đều bắt nguồn từ năng lượng mặt trời. + Năng lượng mặt trời dùng để đun sôi nước cung cấp hơi nước chạy tua-bin của máy phát điện và có biến đổi trực tiếp thành điện năng nhờ pin mặt trời. 

 - HS quan sát hình, làm việc nhóm 4: + Hình 2a: Sản xuất muối. + Hình 2b: Phơi thóc. + Hình 2c: Làm nóng nước. + Hình 2d: Sấy chuối. 

 - HS thảo luận theo các câu hỏi gợi mở của GV: + Mặt trời cung cấp năng lượng để làm bay hơi nước biển, tạo điều kiện cho muối kết tinh lại. + Ánh sáng mặt trời cung cấp nhiệt lượng để làm khô thóc nhanh chóng, giúp bảo quản thóc tốt hơn.  + Bình nước nóng sử dụng năng lượng mặt trời có nhiều ưu điểm như:

Tiết kiệm chi phí: Giúp tiết kiệm tiền điện hàng tháng.

Bảo vệ môi trường: Không tạo ra khí thải gây ô nhiễm môi trường.

An toàn: Không nguy cơ cháy nổ như bình nước nóng sử dụng điện.

Dễ sử dụng: Hoạt động tự động, không cần thao tác nhiều.

 + Sấy chuối bằng năng lượng mặt trời:

Tiết kiệm chi phí: Không tốn chi phí cho nhiên liệu như than, củi, ga,...

Bảo vệ môi trường: Không tạo ra khí thải gây ô nhiễm môi trường.  

 - HS lắng nghe. 

 - HS lắng nghe, ghi nhớ. 

 - HS làm việc nhóm đôi. 

 - Đại diện HS trình bày: + Năng lượng điện được tạo ra từ năng lượng mặt trời được sử dụng để: bơm nước, làm sáng đèn đường, cung cấp điện cho ca-me-ra giám sát hành trình trên đường cao tốc.  + Ánh sáng mặt trời là nguồn năng lượng vô tận, không bao giờ cạn kiệt, giúp đảm bảo nguồn cung cấp điện lâu dài. Sử dụng năng lượng điện được tạo ra từ năng lượng mặt trời không gây ô nhiễm không khí, giúp tiết kiệm được các loại nhiên liệu dùng để sản xuất điện.  - HS lắng nghe. 

 - HS dựa vào phiếu giao việc đã chuẩn bị để chia sẻ với GV và các bạn về việc sử dụng năng lượng mặt trời ở gia đình và địa phương: + Phơi thóc, phơi ngô,...

 + Sấy củ cải, sấy long nhãn,...  

 + Đèn chiếu sáng sử dụng năng lượng điện được tạo ra từ năng lượng mặt trời.

 + Bình nước nóng sử dụng năng lượng điện được tạo ra từ năng lượng mặt trời. 

 + .... - HS lắng nghe, ghi nhớ. 

 - HS lắng nghe, ghi nhớ. 

 - HS lắng nghe, rút kinh nghiệm.

 - HS lắng nghe và thực hiện.  - HS lắng nghe và chuẩn bị cho tiết học sau.