Giáo án và PPT Ngữ văn 10 kết nối Bài 8: Nghệ thuật truyền thống của người Việt (Trích Văn minh Việt Nam – Nguyễn Văn Huyên)

VĂN BẢN 2.  NGHỆ THUẬT TRUYỀN THỐNG CỦA NGƯỜI VIỆT

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV tổ chức trò chơi “Ai nhanh hơn”.

+ Nhiệm vụ: Mỗi tổ sẽ ghi tên lên bảng phụ thứ tự các loại hình nghệ thuật truyền thống của Việt Nam xuất hiện trên máy chiếu. Tổ nào ghi được số lượng nhiều và chính xác, tổ đó giành chiến thắng.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu chung

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:

+ Nêu những hiểu biết của em về tác giả, tác phẩm?

+ Hãy tóm tắt văn bản và vị trí văn bản?

+ Xác định bố cục văn bản.

Sản phẩm dự kiến:

1. Tác giả:

- Nguyễn Văn Huyên (1905-1975) quê ở huyện Hoài Đức, T.P Hà Nội, là nhà sử học, dân tộc học, nhà giáo dục.

- Ông cũng là người giữ chức vụ Bộ trưởng Bộ Quốc gia Giáo dục Việt Nam trong thời gian dài nhất với 28 năm, 350 ngày.

2. Tác phẩm: 

- Văn bản Nghệ thuật truyền thống của người Việt được trích từ phần 3, chương 12 của cuốn sách Văn minh Việt Nam, nguyên có nhan đề là Nghệ thuật.

- Bố cục: ba phần:

+ Đoạn 1: Từ đầu đến “đã đạt đến”: Một số đặc điểm của nghệ thuật truyền thống người Việt

+ Đoạn 2: Tiếp…. “tác phẩm của họ trở thành độc đáo”: Thiên hướng sáng tạo nổi bật của nghệ thuật Việt

+ Đoạn 3: Còn lại: Một số ngành nghệ thuật truyền thống người Việt

Hoạt động 2: Tìm hiểu chi tiết

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu mục đích viết của tác giả và tóm tắt văn bản thông tin

GV đưa ra câu hỏi:

+ Từ bối cảnh ra đời của văn bản, em có nhận xét gì về thái độ, lập trường, mục đích viết của tác giả?

+ Văn bản thông tin thường ưu tiên cho các thông tin, logic khách quan của sự vật, sự việc, hạn chế tối đa việc thể hiện thái độ chủ quan của người viết. Trong văn bản này, theo bạn, tác giả có hoàn toàn khách quan không khi giới thiệu về nghệ thuật truyền thống của người Việt? Tìm các chi tiết trong văn bản chứng minh cho quan điểm của bạn.

+ Theo bạn, mục đích viết của tác giả trong văn bản là gì?

+ Trong bối cảnh xã hội thuộc địa, sự khẳng định này có ý nghĩa gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Thời điểm sáng tác: Cuốn sách được viết vào năm 1938, trong thời Pháp thuộc, theo yêu cầu của Nha học chính Đông Dương. Tuy nhiên, do sự kiểm duyệt gắt gao của chính quyền thuộc địa, cuốn sách đã không được xuất bản ngay sau khi tác giả hoàn thành nó, mà phải tới năm 1944 mới được in và phát hành. 

=> Cuốn sách Vởn minh Việt Nam ngầm khẳng định truyền thống lâu đời và sự độc lập của văn hóa Việt, thể hiện sự kháng cự đối với chính quyền thuộc địa và tiếng nói đấu tranh cho tự do học thuật của người Việt.

- Mục đích viết của tác giả trong văn bản là khẳng định lịch sử lâu đời, sự phong phú và giá trị độc đáo trong nghệ thuật truyền thống của người Việt.

- Việc khẳng định lịch sử lâu đời, sự phong phú và giá trị độc đáo trong nghệ thuật truyền thống của người Việt là sự đối thoại, thậm chí kháng cự lại luận thuyết về khai hoá văn minh của người Pháp (khẳng định Đông Dương là một xứ sở mông muội, phủ định sự tồn tại của văn hoá bản địa, đề cao sự ưu việt của văn hoá Pháp). Có thể nói, đó là một bản tuyên ngôn ngầm về sự độc lập của văn hoá Việt so với văn hoá phương Tây.

………………………………………

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Phương thức biểu đạt chính trong văn bản Nghệ thuật truyền thống của người Việt là gì?

A. Tự sự.

B. Nghị luận.

C. Miêu tả.

D. Biểu cảm.

Câu 2: Nội dung chính trong văn bản Nghệ thuật truyền thống của người Việt là gì?

A. Văn bản trình bày tầm quan trọng của văn hóa nghệ thuật đối với con người.

B. Trình bày những ưu điểm và nhược điểm của văn hóa Việt Nam.

C. Ca ngợi những ngành nghệ thuật truyền thống của dân tộc Việt Nam.

D. Ca ngợi những ngành nghệ thuật hiện đại của dân tộc Việt Nam.

Câu 3: Đâu là giá trị nghệ thuật của văn bản Nghệ thuật truyền thống của người Việt?

Chọn đáp án không đúng:

A. Sử dụng thành công các yếu tố miêu tả, biểu cảm, nghị luận.

B. Tình huống truyện đặc sắc, nổi bật.

C. Ngôn ngữ khoa học chính xác dễ hiểu.

D. Văn phong cô đọng, súc tích.

Câu 4: Những yếu tố nào đã ảnh hưởng đến nghệ thuật Việt?

A. tôn giáo: đạo Lão và Nho giáo.

B. Tôn giáo: Phật giáo, Nho giáo.

C. Tôn giáo, thuyết tam giáo: đạo Phật, đạo Lão và Nho giáo.

D. tôn giáo, thuyết tứ giáo: đạo Phật, đạo Lão, Thiên Chúa giáo và Nho giáo.

Câu 5: Theo tác giả, nền điêu khắc Việt Nam có những điểm gì đáng chú ý?

A. Nghệ thuật điêu khắc gạch.

B. Nghệ thuật điêu khắc gỗ.

C. Nghệ thuật điêu khắc đá.

D. Nghệ thuật điêu khắc đồng.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1. Viết đoạn văn khoảng 150 chữ tóm tắt được những thông tin thú vị sau khi đọc văn bản.

Câu 2. Hãy đề xuất những giải pháp để bảo tồn và phát huy vốn di sản văn hóa truyền thống của dân tộc.