Giáo án và PPT Ngữ văn 9 chân trời bài 2: Viết bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm văn học

BÀI 2: GIÁ TRỊ CỦA VĂN CHƯƠNG

VIẾT: VIẾT BÀI VĂN NGHỊ LUẬN PHÂN TÍCH MỘT TÁC PHẦM VĂN HỌC

A. KHỞI ĐỘNG

- GV hướng dẫn HS chia lớp thành 4 đội với số lượng thành viên tương đương nhau và tham gia trò chơi Ong tìm chữ. 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu tri thức về kiểu bài 

Trình bày về khái niệm của kiểu bài viết bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm văn học.

Sản phẩm dự kiến:

Phân tích một tác phẩm văn học (nội dung chủ đề, những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật và hiệu quả thẩm mĩ của nó) thuộc kiểu bài nghị luận văn học, trong đó người viết dùng lí lẽ, bằng chứng để làm sáng tỏ chủ đề, những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm và hiệu quả của nó đối với việc thể hiện nội dung tác phẩm.

Hoạt động 2: Phân tích kiểu văn bản

Bài viết đã phân tích những phương diện nội dung nào của chủ đề truyện “Bồng chanh đỏ”? Từ đó, em rút ra kinh nghiệm gì khi phân tích nội dung chủ đề của một tác phẩm văn học?

Sản phẩm dự kiến:

- Phương diện nội dung chủ để thứ nhất: chủ đề thể hiện qua sự việc tìm bắt chim bồng xanh. 

=> Ý nghĩa rút ra: tình yêu thiên nhiên không phải là sự chiếm hữu, mà là tình yêu thiên nhiên trong trạng thái vốn có.

- Phương diện nội dung chủ đề thứ hai: chủ đề được tô đậm hơn qua những biến chuyển trong nhận thức của nhân vật Hoài. 

Hoạt động 3: Tìm hiểu lý thuyết về quy trình viết

+ Cách 1: Nêu luận điểm về chủ đề, sau đó nêu luận điểm về hình thức nghệ thuật.

+ Cách 2: Nêu luận điểm về hình thức nghệ thuật, nêu luận điểm về chủ đề.

+ Cách 3: Triển khai song song luận điểm về hình thức nghệ thuật và chủ đề (luận điểm 1 về chủ đề và hình thức nghệ thuật → luận điểm 2 về chủ đề và hình thức nghệ thuật → luận điểm... về chủ đề và hình thức nghệ thuật).

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP, THỰC HÀNH

Câu lạc bộ Văn học trường em phát động cuộc thi viết “Tác phẩm văn học trong tôi”. Em hãy chọn một tác phẩm văn học mình yêu thích (thơ hoặc truyện) để viết bài nghị luận và gửi cho ban tổ chức cuộc thi.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

- GV yêu cầu HS: Từ bài văn đã được đọc, chỉnh sửa và rút kinh nghiệm trên lớp, HS về nhà lựa chọn một trong hai nhiệm vụ:

(1) Sửa lại bài văn đã viết cho hoàn chỉnh và công bố.

(2) Chọn tác phẩm khác để viết bài văn nghị luận mới và công bố.