Giáo án và PPT Ngữ văn 9 chân trời bài 2: Về hình tượng bà Tú trong bài "Thương vợ" (Chu Văn Sơn)

BÀI 2:

VĂN BẢN 1: VỀ HÌNH TƯỢNG BÀ TÚ TRONG BÀI THƯƠNG VỢ

A. KHỞI ĐỘNG

- GV yêu cầu HS thảo luận cặp đôi Think – Pair  - Share trả lời câu hỏi: Theo em, văn chương góp phần làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn bằng những cách nào?

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu giới thiệu bài học 

Hoạt động 2: Khám phá Tri thức ngữ văn

Hoàn thành PHT số 1 về cách trình bày vấn đề khách quan và cách trình bày vấn đề chủ quan trong VB nghị luận.

Sản phẩm dự kiến:

Hoạt động 3: Trải nghiệm cùng văn bản

Trình bày một vài thông tin cơ bản về tác giả và xuất xứ văn bản.

Sản phẩm dự kiến:

- Chu Văn Sơn (1962 - 2019): nhà giáo, nhà phê bình văn học, nhà văn.

- Ông có nhiều tác phẩm đặc sắc trên cả hai lĩnh vực phê bình và sáng tác văn học.

- Tác phẩm tiêu biểu: Thơ, điệu hồn và cấu trúc; Ba đỉnh cao Thơ mới (tiểu luận, phê bình văn học); Tự tình cùng Cái Đẹp (tuỳ bút, tản văn).

Xuất xứ văn bản

- Về hình tượng bà Tú trong bài “Thương vợ” thuộc thể loại: văn bản nghị luận in trong Tác phẩm văn học trong nhà trường – những vấn đề trao đổi, tập 2, NXB Giáo dục Việt Nam, 2012.

Hoạt động 4: Suy ngẫm và phản hồi

Tổng kết nội dung và nghệ thuật văn bản “Về hình tượng bà Tú trong bài Thương vợ”.

Sản phẩm dự kiến:

a. Nội dung

Văn bản “Về hình tượng bà Tú trong bài Thương vợ” của tác giả Chu Văn Sơn là bài viết nghị luận phân tích rất sâu sắc và giàu sức thuyết phục về hình tượng bà Tú. Tác giả bài viết đã tập trung khắc họa hình tượng bà Tú trên các phương diện như: Hoàn cảnh gia đình; Bà Tú trong mối quan hệ với xã hội và Bà Tú trong mối quan hệ với cộng đồng. 

=> Thông qua những khía cạnh ấy, hình tượng bà Tú hiện lên chân thực là một người phụ nữ tảo tần, tháo vát, chịu thương chịu khó, yêu chồng thương con và hết lòng hi sinh vì gia đình dù cuộc đời mình vất vả, lênh đênh.

b. Nghệ thuật

Lập luận sắc bén, dẫn chững, lí lẽ cụ thể, logic, giàu sức thuyết phục.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP, THỰC HÀNH

Câu 1: Đâu là cách trình bày vấn đề chủ quan trong những câu văn dưới đây?

A. Khi mà đô thị hóa đã làm ra cái cảnh phố nửa làng ở đất Vị Xuyên này, thì bà Tú cũng bị dạt theo cuộc sống bươn chải nhất thời để đợi chồng thành đạt.

B. Nó thật xứng đáng là cặp câu hay nhất của bài thơ.

C. Không còn được ở yên trong một mái nhà – dầu vất vả mà êm đềm thanh thản, bà Tú đã bị cái thời buổi ấy ném ra ngoài cuộc đời phiền tạp.

D. Và đó là một cái gánh éo leo Nuôi đủ năm con với một chồng.

Câu 2: Đâu là cách trình bày vấn đề khách quan trong những câu văn dưới đây?

A. Hình tượng bà Tý cũng trở thành hình tượng người vợ.

B. Mới chỉ hai câu đề thôi mà thi đề Thương vợ ngỡ đã đủ đầy.

C. Chẳng biết tài hoa tạo nên chữ nghĩa hay là tình tương đã tự tìm ra tiếng nói riêng của nó, mà chữ nào ở đây cũng sắc nét, cũng đượm tình.

D. Nó thật xứng đáng là cặp câu hay nhất của bài thơ.

Câu 3: Đâu là một trong số những luận điểm chính của văn bản?

A. Cái gánh nặng nhọc nhằn đè trên vai bà Tý là thế: đầu này là năm đứa con, đầu kia là một ông chồng.

B. Hình tượng bà Tú thuộc về kiểu gia đình nhà nho theo ảnh hưởng của Nho giáo.

C. Không than thân trách phận, không phiền lòng phẫn chí, lặng lẽ an phận, ráng sức lo toan.

D. Con người bổn phận lấy việc sống trọn bổn phận làm đạo sống của mình.

Câu 4: Đâu là lí lẽ chứng minh cho luận điểm: Hình tượng bà Tú cũng trở thành hình tượng người vợ?

A. Nhìn sâu vào, có thể thấy rằng vẻ đẹp cốt lõi của hình tượng người vợ chính là con người bổn phận.

B. Mà có lẽ đó là thái độ chín chắn trước duyên phận và cả độ lượng trước gia cảnh.

C. Chỉ hai chữ eo sèo thôi cũng đủ cho ta hình dung trong bươn chải với đời, bà Tú đã phải chịu biét bao tiếng bấc tiếng chì, lời chao giọng chát.

D. Chẳng biết tài hoa tạo nên chữ nghĩa hay là tình thương đã tự tìm ra tiếng nói riêng của nó, mà chữ nào ở đây cũng sắc nét, cũng đượm tình.

Câu 5: Đâu là một trong số những luận điểm chính của văn bản?

A. Câu thơ thứ hai vừa phơi bày cái gánh nặng kia vừa giải thích cái lí do khiến người vợ hiền thảo phải hằng ngày xuất gia chường mặt ra với đời.

B. Danh phận có bị đổi thay bởi cái chợ đời nhốn nháo, nhưng bổn phận vẫn thế, thậm chí còn nặng nề hơn nữa.

C. Chỉ với hai câu đề, hình ảnh bà Tú hiện lên như chân dung một cuộc đời, một duyên phận.

D. Suốt đời hi sinh cho chồng con, người vợ ấy là người vợ cao cả.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: B

Câu 2: A

Câu 3: B

Câu 4: A

Câu 5: C

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

GV hướng dẫn HS làm việc cá nhân, trả lời câu hỏi: Theo em “suốt đời hi sinh cho chồng con” có phải bổn phận của người phụ nữ? Hãy tìm những ví dụ trong thực tế cuộc sống để làm sáng tỏ ý kiến của mình.