Giáo án và PPT Tiếng Việt 4 cánh diều Bài 1: Viết đoạn văn về một nhân vật

BÀI 1: CHÂN DUNG CỦA EM

BÀI VIẾT 1: VIẾT ĐOẠN VĂN VỀ MỘT NHÂN VẬT

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Em hãy đọc bài thơ Tuổi ngựa và cho biết:

• Cậu bé trong bài thơ có những tính cách gì đáng yêu?

• Qua bài đọc, em hiểu nội dung bài thơ nói về điều gì?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu cấu tạo đoạn văn (BT1)

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

Đọc đoạn văn trong phần I trang 7 SGK và cho biết: 

a. Đoạn văn trên viết về nội dung gì?

b. Câu mở đầu giới thiệu nhân vật và nêu khái quát cảm nghĩ về đặc điểm nhân vật Dế Mèn.

c. Các câu tiếp theo phát triển những ý nào của câu mở đoạn?

Sản phẩm dự kiến:

a. Đoạn văn trên nêu cảm nghĩ về đặc điểm ngoại hình, tính cách của nhân vật Dế Mèn trong truyện “Dế Mèn phiêu lưu kí”.

b. Câu mở đầu giới thiệu nhân vật và nêu khái quát cảm nghĩ về đặc điểm nhân vật Dế Mèn.

c. Các câu tiếp theo làm rõ đặc điểm về ngoại hình và tính cách của Dế Mèn đã nêu trong câu mở đoạn.

Hoạt động 2: Rút ra bài học

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

• Khi viết đoạn văn về một nhân vật cần viết về những nội dung gì?

• Đoạn văn viết về một nhân vật có cấu tạo như thế nào?

Sản phẩm dự kiến:

- Khi viết đoạn văn về một nhân vật cần nêu cảm nghĩ về đặc điểm ngoại hình và tính cách của nhân vật.

- Đoạn văn gồm có câu mở đoạn và một số câu tiếp theo. Câu mở đoạn giới thiệu nhân vật và nêu khái quát cảm nghĩ về đặc điểm của nhân vật. Các câu tiếp theo làm rõ những đặc điểm đã nêu ở câu mở đoạn, trong đó có các câu nêu nhận xét và thể hiện tình cảm của người viết với nhân vật.

Hoạt động 3: Luyện tập

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

Dựa vào yêu cầu của bài tập và quy tắc Bàn tay, xác định những việc cần làm khi viết đoạn văn về nhân vật bạn nhỏ trong bài thơ Tuổi Ngựa.

Sản phẩm dự kiến:

1) Viết về ai? (Viết về nhân vật bạn nhỏ trong bài thơ Tuổi Ngựa.)

2) Tìm ý

- Bạn nhỏ trong bài thơ có đặc điểm gì về ngoại hình, về tính nết? 

- Em có nhận xét, tình cảm gì với bạn nhỏ trong bài thơ?

3) ý: Sắp xếp các ý em tìm được; có thể thêm/ bớt/ điều chỉnh các ý.

4) Viết đoạn văn: Dựa vào kết quả bước 3 để viết đoạn văn nêu cảm nghĩ về đặc điểm của nhân vật.

5) Hoàn chỉnh đoạn văn: Đọc lại đoạn văn, phát hiện và sửa lỗi (nếu có); có thể điều chỉnh đoạn văn (thêm hoặc bớt từ ngữ, thay từ ngữ,...) cho hay.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Viết đoạn văn về một nhân vật là như thế nào?

A. Nêu ý kiến của mình về nhân vật đó.

B. Nêu cảm xúc của mình đối với nhân vật đó.

C. Nêu cảm nghĩ về đặc điểm (ngoại hình, tính cách) của nhân vật đó.

D. Nêu suy nghĩ của mình đối với một câu chuyện.

Câu 2: Nêu những việc cần làm để viết một đoạn văn nêu cảm nghĩ của em về một nhân vật?

A. Tìm ý → Sắp xếp ý → Viết đoạn văn → Giới thiệu nhân vật mình định viết.

B. Xác định nhân vật mình định viết → Tìm ý → Viết đoạn văn → Sắp xếp ý.

C. Xác định nhân vật mình muốn viết → Tìm ý → Sắp xếp ý → Viết đoạn văn → Hoàn chỉnh đoạn văn.

D. Giới thiệu nhân vật mình định viết → Tìm ý → Viết đoạn văn → Sắp xếp ý → Hoàn chỉnh đoạn văn.

Câu 3: Đoạn văn sau nêu cảm nhận về đặc điểm nào của nhân vật?

Trong câu chuyện Tấm Cám, nhân vật mà em không thích nhất là nhân vật dì ghẻ. Dì ghẻ là mẹ của Cám. Bà ấy là một người vô cùng độc ác. Bà luôn bắt nạt Tấm, thiên vị Cám. Khi Tấm lấy được vua, bà hết lần này đến lần khác xúi giục Cám hại Tấm để cướp ngôi hoàng hậu. Với sự độc ác của mình, cuối cùng, bà cũng bị quả báo. Nhân vật dì ghẻ thể hiện rất rõ ý của câu thành ngữ “Ở hiền, gặp lành”.

A. Ngoại hình.

B. Tính cách.

C. Cách ứng xử.

D. Thái độ.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: C

Câu 2: C

Câu 3: B

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi.

Trong dân gian của chúng ta, có biết bao nhiêu nhân vật truyền thuyết nổi tiếng đã để lại cho chúng ta nhiều bài học khác nhau. Trong số đó, có lẽ nhân vật mà em yêu thích và đã để lại cho em nhiều ấn tượng đó chính là Sơn Tinh. Sơn Tinh là một vị thần ở núi Tản Viên đã chống chọi mọi cuộc tấn công của Thủy Tinh khi hai người đang cố giành Mị Nương cho mình. Sơn Tinh đại diện cho bên tốt, có lòng vị tha và khoan dung, ngược lại, Thủy Tinh là một người rất xấu xa, đã đang lũ làm ngập lụt, thiệt hại cho nhân dân. Trong câu chuyện, Sơn Tinh đã cố làm mọi cách để không cho Thủy Tinh dâng nước phá hoại làng xóm. Em rất yêu thích nhân vật Sơn Tinh!

(Nguồn: Internet)

Câu 1: Nội dung của đoạn văn là gì?

Câu 2: Tìm các câu nêu suy nghĩ, cảm xúc của người viết trong đoạn văn.