Câu hỏi tự luận Ngữ văn 12 chân trời Bài 7: Hai quan niệm về gia đình và xã hội

BÀI 7: TRONG ÁNH ĐÈN THÀNH THỊ (TIỂU THUYẾT HIỆN ĐẠI)

VĂN BẢN 1: HAI QUAN NIỆM VỀ GIA ĐÌNH VÀ XÃ HỘI
(13 câu)

1. NHẬN BIẾT (5 câu)

Câu 1: Tìm hiểu đôi nét về tác giả Vũ Trọng Phụng?

Trả lời:

- Vũ Trọng Phụng (1912 - 1939): nhà văn, nhà báo, quê ở làng Hảo, huyện Mĩ Hào, tỉnh Hưng Yên, sống ở Hà Nội từ nhỏ; là một trong những đại diện xuất sắc nhất của trào lưu hiện thực trong văn học Việt Nam nửa đẩu thế kỉ XX.

- Các tác phẩm của Vũ Trọng Phụng bao gồm truyện ngắn, kịch, tiểu thuyết và phóng sự, luôn đề cập đến những vấn để nóng bỏng, nhức nhối của xã hội đương thời, với cái nhìn bao quát sâu rộng và giọng văn sắc sảo, có phẩn đắng cay, chua chát: phóng sự Kỉ nghệ lấy Tây (1934), Cơm thầy cơm cô (1936), Lụ xi (1937); tiểu thuyết Số đỏ (1936), Giông tố (1936),...

Câu 2: Thể loại tác phẩm?

Trả lời:

- Tác phẩm Hai quan niệm về gia đình và xã hội thuộc thể loại: tiểu thuyết.

Câu 3: Hoàn cảnh sáng tác và xuất xứ của tác phẩm?

Trả lời:

Câu 4: Phương thức biểu đạt?

Trả lời:

Câu 5: Bố cục của tác phẩm ?

Trả lời:

2. THÔNG HIỂU (6 câu)

Câu 1: Nêu giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật của tác phẩm?

Trả lời:

* Giá trị nội dung

- Văn bản tập trung miêu tả một khía cạnh của cuộc sống đô thị Hà Nội thời Pháp thuộc, đó là cuộc cải cách văn hóa nói chung và cải cách thời trang nói riêng, từ đó, phê phá, bóc trần sự giả dối, kệch cỡm của cuộc cải cách văn hóa này.

* Giá trị nghệ thuật

- Ngôn từ hấp dẫn, lối miêu tả các hình ảnh quen thuộc.

Câu 2: Tóm tắt nội dung đoạn trích theo cách hiểu của em?

Trả lời:

Văn bản tập trung miêu tả một khía cạnh của cuộc sống đô thị Hà Nội thời Pháp thuộc, đó là cuộc cải cách văn hóa nói chung và cải cách thời trang nói riêng, từ đó, phê phá, bóc trần sự giả dối, kệch cỡm của cuộc cải cách văn hóa này.

Câu 3: Cuộc đối thoại giữa Xuân Tóc Đỏ với ông bà Văn Minh và ông Typn đặc điểm gì?

Trả lời:

- Thời điểm: Buổi trưa

- Ý nghĩa:

+ Với ông bà Văn Minh, đây là lúc giao cho Xuân một công việc thực chất chỉ là dọn dẹp, lau chùi nhưng được khoác lên cái vỏ mĩ miều “giúp xã hội trong việc Âu hóa”.

+ Với ông Typn, đây là lúc giao cho Xuân làm “văng-đơ” bán hàng nhưng được khoác lên cái vỏ mĩ miều “chỉ bảo cho khách có một cái gu”.

=> Đoạn đối thoại này chuẩn bị cho Xuân không chỉ kiến thức về các mốt thời trang, mà còn giúp hắn nhận thấy sự “hai mặt” của tiệm may Âu hóa và công việc cải cách thời trang này, giúp hắn phát huy triệt để sự “hai mặt” ấy trong đoạn tiếp theo.

Câu 4: Xuân đã học được gì ở tiệm nay Âu Hóa?

Trả lời:

Câu 5: Quan niệm của ông Tuyn trong việc "cải cách trang phục" nói riêng và "cải cách xã hội" nói chung với Xuân là gì?

Trả lời:

Câu 6: Quan niệm của ông Tuyn trong việc “cải cách trang phục” nói riêng và “cải cách xã hội” nói chung với bà Typn là gì?

Trả lời:

3. VẬN DỤNG (1 câu)

Câu 1: Những vấn đề nào xã hội nào được nêu ra trong đoạn trích?

Trả lời:

 - Sự Đối Kháng Giữa Cổ Điển và Hiện Đại

Gia đình truyền thống: Các nhân vật trong đoạn trích thể hiện quan điểm bảo thủ về vai trò của phụ nữ trong gia đình, nhấn mạnh rằng phụ nữ phải giữ gìn truyền thống và không được tự do thể hiện bản thân.

Cải cách xã hội: Xuân Tóc Đỏ, đại diện cho thế hệ mới, cho rằng việc cải cách xã hội cần thiết và phụ nữ cũng nên được tự do hơn trong việc lựa chọn trang phục và phong cách sống.

- Vai Trò Của Phụ Nữ

Phụ nữ trong gia đình: Thiếu phụ trong đoạn trích muốn thoát khỏi sự áp chế của chồng và tìm kiếm sự tự do trong cách ăn mặc và lối sống.

Những định kiến về phụ nữ: Các nhân vật nam như nhà mĩ thuật và nhà viết báo thể hiện quan điểm rằng phụ nữ chỉ nên theo những quy tắc truyền thống và không được tự do như nam giới.

- Xung Đột Giữa Cá Nhân và Xã Hội

Trách nhiệm cá nhân: Xuân Tóc Đỏ cảm thấy mình chỉ là một "anh loong trong" và không được coi trọng trong quá trình cải cách xã hội, cho thấy sự mâu thuẫn giữa trách nhiệm cá nhân và kỳ vọng xã hội.

Áp lực từ xã hội: Nhân vật Xuân Tóc Đỏ phải học thuộc lòng các quy tắc và kiểu cách mới, nhưng lại cảm thấy mệt mỏi và không được công nhận.

- Sự Giả Tạo Trong Cải Cách

Cải cách bề ngoài: Các nhân vật như nhà mĩ thuật và nhà viết báo có vẻ ủng hộ cải cách nhưng thực chất lại duy trì những quan điểm cổ hủ và không cho phép vợ mình tự do thể hiện bản thân.

Sự mâu thuẫn trong tư tưởng: Họ nói về cải cách nhưng lại không thực sự áp dụng nó trong gia đình của mình, thể hiện sự giả dối trong việc thực hiện cải cách xã hội.

4. VẬN DỤNG CAO (1 câu)

Câu 1: Hãy viết một đoạn văn nêu cảm nhận của em về một vấn đề mà em quan tâm được nêu ra trong bài đọc?

Trả lời:

Trong đoạn trích từ "Số Đỏ", vấn đề sự đối kháng giữa cổ điển và hiện đại được thể hiện rõ nét qua những mâu thuẫn trong quan điểm và hành động của các nhân vật. Gia đình truyền thống với những quy tắc khắt khe đã tạo ra bức tường ngăn cách giữa những giá trị cũ và những tư tưởng mới mẻ. Xuân Tóc Đỏ, đại diện cho thế hệ trẻ, mang trong mình khát khao về một xã hội tiến bộ, nơi phụ nữ có thể tự do thể hiện bản thân và lựa chọn phong cách sống. Tuy nhiên, sự kháng cự từ những nhân vật như nhà mĩ thuật và nhà viết báo lại làm nổi bật sự trì trệ của tư tưởng. Họ tuyên bố cải cách nhưng thực chất lại không thực sự chấp nhận sự thay đổi trong gia đình của mình.

Cảm giác bức bối và mệt mỏi của Xuân Tóc Đỏ khi phải học thuộc lòng những quy tắc mới cho thấy sự áp lực mà xã hội đặt lên cá nhân. Điều này khiến ta nhận ra rằng, mặc dù xã hội đang chuyển mình, nhưng những định kiến và quan niệm cũ vẫn còn tồn tại, gây cản trở cho sự phát triển. Sự đối kháng này không chỉ là cuộc chiến giữa các thế hệ mà còn là cuộc chiến giữa những giá trị nhân văn và những quan niệm lạc hậu. Thông qua tác phẩm, Vũ Trọng Phụng đã khéo léo phê phán sự bảo thủ và kêu gọi một cái nhìn cởi mở hơn về vai trò của phụ nữ trong xã hội hiện đại, từ đó thúc đẩy sự cần thiết của một cuộc cải cách thực sự.

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------