Giáo án điện tử Ngữ văn 12 chân trời Bài 7: Hai quan niệm về gia đình và xã hội (Trích Số đỏ – Vũ Trọng Phụng)

VĂN BẢN: HAI QUAN NIỀM VỀ GIA ĐÌNH VÀ XÃ HỘI

I. TÌM HIỂU CHUNG

1. Tác giả

Hãy đọc và nêu những nét nổi bật về cuộc đời – sự nghiệp của Vũ Trọng Phụng? Kể tên một số tác phẩm tiêu biểu của ông?

2. Tác phẩm

- Xác định thể loại của tác phẩm “Hai quan niềm về gia đình và xã hội”?

- Nêu hoàn cảnh ra đời của tác phẩm “Hai quan niềm về gia đình và xã hội”?

- Nêu bố cục và nội dung chính từng phần?

II. TÌM HIỂU CHI TIẾT

• Dưới đây là hình ảnh một góc phố Hà Nội thời Pháp thuộc. Hãy quan sát và nêu nhận xét của bạn về trang phục, xe cộ và nhà cửa trong hình?

• Chú ý sự khác biệt giữa cách ông chủ và bà chủ giao việc cho Xuân?

• Nêu chủ đề của văn bản. Những hành động, lời nói của vợ chồng Văn Minh và ông nhà báo trong đoạn trích trên có ý nghĩa như thế nào đối với việc thể hiện chủ đề đó?

• Theo bạn, “nghĩa lí cái việc cải cách của ông cai thợ may” mà Xuân Tóc Đỏ băn khoăn không hiểu, thực chất là gì? Qua văn bản này, tác giả thể hiện thái độ và thông điệp gì về công cuộc Âu hoá, phương Tây hoá ở đô thị Việt Nam vào thập niên 30 của thế kỉ XX?

• Nhận xét về ngôn ngữ, lời nói của các nhân vật trong đoạn trích. So sánh với ngôn ngữ, lời nói của các nhân vật trong một tác phẩm tự sự trung đại mà bạn đã học?

• Theo bạn, (những) đặc điểm của phong cách hiện thực thể hiện như thế nào trong văn bản? Các thủ pháp trào phúng có vai trò như thế nào trong việc thể hiện (những) đặc điểm ấy?

• Đặt tác phẩm vào bối cảnh văn hóa Việt Nam ở thập kỉ 30 của thế kỉ XX, bạn nhận xét như thế nào về những mẫu trang phục của tiệm may Âu hóa và cách đặt tên cho những bộ trang phục đó?

• Theo bạn, với cách “học” như vậy, liệu Xuân Tóc Đỏ có thể hoàn thành tốt công việc bán hàng cho tiệm may Âu hóa như ông bà chủ đã giao phó không?

• So sánh trang phục của bà Typn với những bộ trang phục trong tiệm may Âu hóa?

• So sánh ngôn ngữ của ông Typn lúc này với ngôn ngữ khi ông nói chuyện với Xuân Tóc Đỏ ở đầu đoạn trích?

• Đoạn đối thoại giữa Xuân Tóc Đỏ với ông bà Văn Minh, ông Typn về công việc trong tiệm may diễn ra vào lúc nào và có vai trò gì đối với câu chuyện được kể trong văn bản?

• Trước khi đến tiệm may Âu hóa làm việc, Xuân chỉ mới trải qua các công việc như bán báo dạo, bán thuốc lậu, nhặt bóng ở sân quần vợt,… chứ chưa từng bán hàng thời trang. Trong văn bản trên, “thế mạnh’ nào của Xuân đã khiến cho nhân vật chiếm được lòng tin của vợ ông Typn? Chi tiết, từ ngữ nào thể hiện “thế mạnh” đó của Xuân?

• Công việc ở tiệm may Âu hoá có ý nghĩa như thế nào đối với công cuộc tiến thân, của Xuân sau này? Chi tiết nào giúp bạn nhận ra ý nghĩa đó?

• Liệt kê vào bảng sau các hành động, lời nói của ông Typn; từ đó nêu nhận xét về tính cách cũng như quan niệm của nhân vật này đối với việc “cải cách trang phục” nói riêng và “cải cách xã hội” nói chung (làm vào vở):

III. TỔNG KẾT

1. Nội dung

Em hãy nêu giá trị nội dung của tác phẩm “Hai quan niềm về gia đình và xã hội”?

2. Nghệ thuật

Em hãy nêu giá trị nghệ thuật của tác phẩm “Hai quan niềm về gia đình và xã hội”?