Câu hỏi tự luận Ngữ văn 9 cánh diều Bài 4: Chiếc lược ngà

BÀI 4: TRUYỆN NGẮN

VĂN BẢN 3: CHIẾC LƯỢC NGÀ
(16 câu)

1. NHẬN BIẾT (5 câu)

Câu 1: Tìm hiểu đôi nét về tác giả Nguyễn Quang Sáng?

Trả lời:

- Nguyễn Quang Sáng (1932 – 2014) quê ở An Giang

- Ông chuyên viết về cuộc sống và con người Nam Bộ với lối viết giản dị, mộc mạc nhưng sâu sắc, đậm đà chất Nam Bộ.

Câu 2: Thể loại tác phẩm?

Trả lời:

Thể loại: truyện ngắn

Câu 3: Hoàn cảnh sáng tác và xuất xứ của tác phẩm?

Trả lời:

Câu 4: Bố cục của tác phẩm ?

Trả lời:

Câu 5: Tóm tắt nội dung câu chuyện theo cách hiểu của em?

Trả lời:

2. THÔNG HIỂU (6 câu)

Câu 1:  Phân tích tình huống truyện theo cách hiểu của em?

Trả lời:

Truyện đã thể hiện sâu sắc và cảm động tình cha con của ông Sáu và bé Thu trong hai tình huống:

- Cuộc gặp gỡ của hai cha con sau 8 năm xa cách, nhưng thật trớ trêu là bé Thu không nhận cha. Đến lúc em nhận ra cha và biểu lộ tình cảm thắm thiết thì ông Sáu lại phải ra đi.

- Ở khu căn cứ, ông Sáu dồn tất cả tình yêu thương và mong nhớ đứa con vào việc làm chiếc lược ngà để tặng con, nhưng chiếc lược chưa gửi đến tay con thì ông đã hi sinh.

→ Nếu tình huống thứ nhất bộc lộ tình cảm mãnh liệt của bé Thu với cha thì tình huống thứ 2 lại biểu lộ tình cảm sâu sắc của người cha với con.

→ Tình huống truyện ở đây mang đầy kịch tính, chứa đựng nhiều yếu tố bất ngờ. Đó là những tình huống ngẫu nhiên song lại rất phổ biến bởi những tình huống đầy éo le này chúng ta thường gặp trong chiến tranh. Đặt các nhân vật của mình vào những tình huống ấy, nhà văn muốn khẳng định và ngợi ca tình cha con thiêng liêng, sâu nặng. Tình cảm ấy càng cao đẹp trong hoàn cảnh chiến tranh

Câu 2: Phân tích giá trị nôị dung và giá trị nghệ thuật của tác phẩm?

Trả lời:

 *Giá trị nội dung

Truyện ngắn “Chiếc lược ngà” nói về tình cảm gia đình, đặc biệt là tình cha con sâu nặng, cao đẹp trong chiến tranh.

*Giá trị nghệ thuật

- Truyện kể theo điểm nhìn của bác Ba giúp tăng tính khách quan.

- Tạo dựng tình huống bất ngờ, tự nhiên, hợp lí.

- Miêu tả tâm lí nhân vật sâu sắc qua suy nghĩ, hành động và lời nói.

Câu 3: Trước khi trở về nhà , cảm xúc của ông Sáu như thế nào?

Trả lời:

- Luôn nhớ về con: ở chiến khu “lần nào anh cũng bảo chị đưa con đến”

- Luôn mong được gặp con: “cái tình cha cứ nôn nao trong người anh”

Câu 4: Lần đầu gặp con, ông Sáu cảm thấy thế nào?

Trả lời:

Câu 5: Ba ngày phép bên con , ông Sáu đã làm gì?

Trả lời:

Câu 6: Giờ phút chia tay, hai cha con ông Sáu đã như thế nào?

Trả lời:

3. VẬN DỤNG (3 câu)

Câu 1: Những ngày tháng quay lại ở chiến khu, ông Sáu cảm thấy như thế nào?

Trả lời:

- Ông thương nhớ con xen lẫn sự day dứt, ân hận vì đã đánh con khi nóng giận.

- Dồn tình yêu thương vào việc làm chiếc lược ngà – lời hứa với con trước lúc chia tay.

+ Tự đi tìm ngà voi rồi ngồi cưa từng chiếc răng lược khổ công như một người thợ bạc.

+ Gò lưng tỉ mẩn khắc dòng chữ “Yêu nhớ tặng Thu - con của ba” → Hạnh phúc khi làm theo mong ước của con → Gửi gắm tình yêu thương vào chiếc lược ngà → Luôn khát khao đoàn tụ

→ Tình yêu thương con đã khiến người cha từ một chiến sĩ trở thành người nghệ sĩ với tác phẩm vô giá về tình phụ tử.

- Trước khi hi sinh, ông Sáu móc cây lược ra trao vào tay người bạn chiến đấu; chỉ khi nhận được lời hứa “mang về trao tận tay cho cháu”, người cha đó mới “nhắm mắt”.

→ Tình phụ tử mãnh liệt, phi thường, thiêng liêng, bất diệt.

Câu 2: Với nhân vật bé Thu, trước khi nhận ra cha cô bé đã thế nào?

Trả lời:

Câu 3: Sau khi nhận ra cha, cô bé Thu có phản ứng như thế nào?

Trả lời:

4. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Viết dàn ý cho bài văn phân tích tác phẩm Chiếc lược ngà?

Trả lời:

1. Mở bài

Giới thiệu về tác giả Nguyễn Quang Sáng và truyện ngắn Chiếc lược ngà.

2. Thân bài

a. Khái quát về truyện ngắn

Viết về tình cảm cha con giữa ông Sáu và bé Thu.

Tình cảm cha con được thử thách qua tình huống éo le.

b. Cuộc gặp gỡ sau 8 năm xa cách

- Ông Sáu xa mong chờ được gặp con sau nhiều năm xa cách.

- Bé Thu sợ hãi, quyết không chịu nhận ông Sáu là cha mình:

Nói trổng khi nhờ ông Sáu giúp đỡ.

Hất cái trứng ra khỏi bát khi được ông Sáu gắp cho.

- Sự bướng bỉnh của bé Thu--> Ông Sáu nóng giận mà đánh con--> Hối hận.

b. Cha con đoàn tụ

Bé Thu nghe bà kể về chiếc sẹo của ông Sáu --> Hiểu ra tất cả.

Bé Thu nhận cha --> Cha con đoàn tụ

Ông Sáu lên đường làm nhiệm vụ, hứa tặng Thu chiếc lược ngà khi trở về.

c. Chiếc lược ngà - tình cha con thiêng liêng, cảm động

Ông Sáu trở lại chiến trường

Dồn hết tâm huyết và tình yêu con để làm chiếc lược ngà.

Ông Sáu hi sinh --> Nhờ đồng đội đưa lại chiếc lược cho Thu.

3. Kết bài

Cảm nhận về tình cha con của ông Sáu và bé Thu.

------------------------------

----------------- Còn tiếp ------------------