Giáo án Khoa học 4 chân trời Bài 31: Vai trò của thực vật trong chuỗi thức ăn

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

TIẾT 1

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Khơi gợi những hiểu biết đã có của HS về vai trò của thực vật trong chuỗi thức ăn

b. Cách thức thực hiện:

- GV yêu cầu HS quan sát hai ví dụ về chuỗi thức ăn và cho biết các chuỗi thức ăn này bắt đầu bằng sinh vật nào

- GV mời 1 – 2 HS trả lời

- GV hỏi HS: Điều gì sẽ xảy ra nếu như không còn cỏ?

- GV nhận xét chung, dẫn dắt vào bài học

Vai trò của thực vật trong chuỗi thức ăn (tiết 1).

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Vai trò của thực vật đối với việc cung cấp thức ăn cho con người

a. Mục tiêu: HS trình bày được vai trò của thực vật đối với việc cung cấp thức ăn cho con người

b. Cách tiến hành:

- GV yêu cầu HS làm việc nhóm đôi, quan sát hình 3a – 3g SGK trang 117, yêu cầu HS trả lời các câu hỏi:

+ Con người sử dụng các bộ phận nào của thực vật để làm thức ăn?

+ Ngoài việc cung cấp thức ăn, thực vật còn có vai trò gì đối với con người?

- GV mời 2 – 3 HS trả lời

- GV nhận xét và hướng dẫn HS rút ra kết luận:

 Thực vật có vai trò quan trọng trong việc cung cấp thức ăn cho con người

Hoạt động 2: Vai trò của thực vật đối với việc cung cấp thức ăn cho động vật

a. Mục tiêu: HS trình bày được vai trò của thực vật đối với cung cấp thức ăn cho động vật.

b. Cách tiến hành:

- GV yêu cầu HS làm việc nhóm đôi, quan sát hình 4a – 4m SGK trang 118 và trả lời các câu hỏi:

+ Các chuỗi thức ăn bắt đầu từ sinh vật nào?

+ Nếu không có thực vật, các sinh vật khác trong những chuỗi thức ăn này có tồn tại không? Vì sao?

- GV mời 1 – 2 cặp trả lời các câu hỏi; các cặp khác chú ý lắng nghe để nhận xét.

- GV nhận chung, chốt lại đáp án đúng, hướng dẫn HS rút ra kết luận:

 Thực vật có vai trò quan trọng trong việc cung cấp thức ăn cho động vật, là sinh vật đầu tiên trong các chuỗi thức ăn

Hoạt động 3: Thảo luận

a. Mục tiêu: HS trình bày được vai trò rất quan trọng của thực vật đối với các loài sinh vật trên Trái Đất.

b. Cách tiến hành:

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi và trả lời: Hãy thử tượng tượng điều gì sẽ xảy ra nếu không có thực vật trên Trái Đất  

- GV ghi nhận những ý kiến chính xác lên bảng. GV nhấn mạnh HS: Khi không có thực vật trên Trái Đất thì các sinh vật khác sẽ không tồn tại được vì thực vật là mắt xích đầu tiên trong các chuỗi thức ăn

- GV nhận xét chung, hướng dẫn HS rút ra kết luận: Nhờ khả năng tự tổng hợp chất dinh dưỡng từ nước và khí các-bô-níc dưới tác dụng của ánh sáng mặt trời nên thực vật có vai trò quan trọng trong việc cung cấp thức ăn cho con người và động vật

* CỦNG CỐ

- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của

HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* DẶN DÒ

- Ôn tập kiến thức đã học.

- Làm bài tập trong VBT.

- Ghi nhớ kiến thức trong mục Em đã học được. 

- HS quan sát hình, suy nghĩ trả lời: Hai chuỗi thức ăn trong hình 1 và 2 đều bắt đầu bằng thực vật (cỏ)

- HS trả lời

- HS nêu ý kiến cá nhân

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài mới.

- HS quan sát hình, suy nghĩ trả lời các câu hỏi:

+ Hình 3a: Dùng hạt lúa làm ra gạo để nấu cơm; Hình 3b: Dùng quả cảm để ép nước uống; Hình 3c: Dùng quả nho để làm món ăn; Hình 3d: Dùng củ cà rốt để nấu súp; Hình 3e: Dùng thân và lá rau muống để làm món ăn; Hình 3g: Dùng hạt sen để nấu chè

+ Ngòai việc cung cấp thức ăn, thực vật còn có vai trò làm trong lành không khí; cung cấp nguyên vật liệu gỗ cho xây dựng, làm đồ dùng (bàn, ghế, tủ giường,…); làm cây cảnh; ngăn chặn sạt lở đất; chắn gió,…

- HS lắng nghe, tiếp thu

- HS suy nghĩ, trả lời các câu hỏi:

+ Các chuỗi thức ăn bắt đầu từ thực vật: chuỗi thức ăn 1 (hình 4a: cỏ); chuỗi thức ăn 2 (hình 4a: lúa); chuỗi thức ăn 3 (hình 4i: rong)

+ Nếu không có thực vật, các sinh vật khác trong các chuỗi thức ăn không tồn tại được vì các sinh vật ăn thực vật (như thỏ, gà, động vật phù du) không có thức ăn nên không sống được, dẫn đến các sinh vật khác nằm phía sau của chuỗi thức ăn cũng không thể tồn tại.

- Các nhóm xung phong trình bày

- HS lắng nghe, tiếp thu

- HS thảo luận, suy nghĩ trả lời:

Khi không có thực vật trên Trái Đất thì: Các sinh vật ăn thực vật sẽ không tồn tại vì không có thức ăn; Bầu không khí ít trong lành hơn vì thiếu ô-xi từ thực vật thải ra môi trường qua quá trình quang hợp; Con người không có vật liệu gỗ để xây dựng, làm đồ dùng trong nhà,…; Mặt đất dễ bị xói mòn do không còn

- HS lắng nghe rút kinh nghiệm

- HS thực hiện yêu cầu