Giáo án ôn tập Ngữ văn 8 bài: Luyện tập đưa các yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận

Ngày soạn: …/…/…

Ngày dạy: …/…/…

LUYỆN TẬP ĐƯA CÁC YẾU TỐ TỰ SỰ VÀ MIÊU TẢ VÀO BÀI VĂN NGHỊ LUẬN

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

Củng cố khắc sâu kiến thức và kỹ năng về tìm hiểu các yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận mà các em đã được học thông qua các hệ thống câu hỏi và các phiếu học tập để ôn luyện…

2. Năng lực

Năng lực chung

- Năng lực tự chủ và tự học: Tìm kiếm thông tin, đọc sách giáo khoa.

- Năng lực giao tiếp và hợp tác: Thảo luận nhóm để thực hiện phiếu học tập, hợp tác giải quyết vấn đề.

- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Năng lực trình bày và trao đổi thông tin trước lớp.

Năng lực riêng biệt

- Năng lực nhận diện các yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận

- Năng lực tạo lập đoạn văn có các yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận 3. Về phẩm chất

- Chăm chỉ: Có ý thức vận dụng kiến thức, kĩ năng học được ở nhà trường, trong sách báo và từ các nguồn tin cậy khác vào học tập và đời sống hằng ngày.

- Trách nhiệm: Có ý thức tham gia thảo luận nhóm để thống nhất vấn đề. Xây dựng thái độ hòa nhã khi tham gia làm việc nhóm. Có trách nhiệm trong việc trình bày lắng nghe và phản biện.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

- Giáo viên: Giáo án, sách giáo khoa, phiếu học tập.

- Học sinh: Thiết bị học tập cần thiết

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho HS; tạo vấn đề vào chủ đề.
b. Nội dung hoạt động: HS trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời/chia sẻ của HS bằng ngôn ngữ
d. Tổ chức thực hiện:

- GV nêu câu hỏi: Dựa vào kiến thức đã học hãy nêu đặc điểm hình thức và nội dung của một đoạn văn.

- HS trả lời:

+ Hình thức: có từ 3 câu văn trở lên, chữ cái đầu dòng viết hoa, lùi vào một ô

+ Nội dung: diễn đạt một nội dung hoàn chỉnh.

- GV chuẩn kiến thức: Muốn viết một bài văn hoàn chỉnh, ngoài nắm được các yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận, ta phải biết cách viết đoạn văn. Vậy, đoạn văn trong văn bản nghị luận thường được viết như thế nào? Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu.

HỆ THỐNG LẠI KIẾN THỨC: Ôn tập kiến thức về viết đoạn văn trong văn bản nghị luận
a. Mục tiêu: Hệ thống lại và nắm vững kiến thức về viết đoạn văn trong văn bản nghị luận.
b. Nội dung hoạt động: HS thảo luận, trả lời câu hỏi được phân công.
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
a. Mục tiêu: HS khái quát lại nội dung bài học thông qua hệ thống câu hỏi và bài tập.
b. Nội dung hoạt động: HS thảo luận, hoàn thành phiếu học tập.
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của các câu hỏi, bài tập.
d. Tổ chức thực hiện:

- GV phát phiếu học tập cho HS, yêu cầu HS tự hoàn thành BT.

 Gợi ý làm bài:

Câu 1. a. Bài báo nên được viết dưới dạng một bài văn nghị luận, vì chủ đề của nó thích hợp với việc nêu ý kiến để làm rõ hay dở, phải trái, đúng sai.

Tờ báo tường của lớp phải gồm nhiều bài của nhiều người viết khác nhau. Vì thế, mỗi bài viết cho tờ báo (cũng như trong một cuộc hội thảo, trong một buổi sinh hoạt câu lạc bộ,...) có thể chỉ bàn sâu vào một phần, một khía cạnh của chủ đề chung, chứ không nhất thiết phải viết về toàn bộ các khía cạnh của chủ đề chung đó.

Câu 2. Người viết cần căn cứ vào đề tài mà mình chọn để xác định bài viết của mình sẽ gồm bao nhiêu luận điểm, đó là những luận điểm gì và những luận điểm đó cần được sắp xếp ra sao. Nhưng dù thế nào thì việc tìm vả sắp xếp luận điểm cũng phải tuân theo những nguyên tắc đã được nói đến ở Bài 24, SGK.

Câu 3. a. Trong phạm vi của chủ đề "Tích cực đấu tranh phòng chống các tệ nạn xã hội, xây dựng nếp sống lành mạnh, giản dị, văn minh", nên đưa các yếu tố tự sự và miêu tả vào trong bài văn nghị luận mà em sẽ viết, để ý kiến bàn luận của em càng trở nên cụ thể và sáng tỏ hơn.

1. Không thể nói rằng một đoạn văn nghị luận đã có yếu tố tự sự (hoặc miêu tả, hoặc cả tự sự và miêu tả) thì sẽ không thể có thêm yếu tố biểu cảm. Bởi các yếu tố đó chẳng những không loại trừ nhau, mà trái lại, còn có thể phối hợp với nhau, bổ sung cho nhau để làm cho bài văn nghị luận có sức thuyết phục hơn.

Câu 4. Tham khảo cách viết trong đoạn trích dưới đây :

NGƯỜI SAY RƯỢU

Các bạn hãy trông người đi trên đường kia: Mặt đỏ gay, mắt lờ đờ, quần áo xốc xếch, chân đi xiêu bên nọ, vẹo bên kia, múa chân múa tay, mồm nói lảm nhảm, chốc chốc lại ngã chúi một cái. Lũ trẻ đi theo sau, reo cười chế nhạo. Người qua lại trông thấy cũng phải tránh xa.

Người ấy vừa ở hàng rượu ra. Các bạn thấy không: chỉ vì tham mấy chén rượu mà thành ra say sưa, mất cả tư cách con người, kẻ nát rượu kia thật đáng chê cười và đáng giận.

Các bạn đã trông thấy người say rượu như thế, chẳng lẽ còn không lấy đó làm gương để giữ mình ?

(Theo Quốc văn giáo khoa)