HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

*Chuyển giao nhiệm vụ

-Giáo viên lần lượt đặt câu hỏi kiểm tra kiến thức:

+ “Em hãy nêu lại khái niệm về dữ liệu, số liệu, phân loại dữ liệu?”

+ “Trình bày lại các khái niệm về bảng dữ liệu, bảng thống kê?”

* Thực hiện nhiệm vụ:

- HS tiếp nhận nhiệm vụ, ghi nhớ lại kiến thức, thảo luận nhóm 4, trả lời câu hỏi.

* Báo cáo kết quả: đại diện một số HS đứng tại chỗ trình bày kết quả.

* Nhận xét đánh giá: GV đưa ra nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

1. Dữ liệu, thu thập, phân loại và xử lý dữ liệu

- Dữ liệu: Những thông tin thu thập được như: số, chữ, hình ảnh,.. được gọi là dữ liệu. Dữ liệu dưới dạng số được gọi là số liệu.

+ Các cách để thu thập dữ liệu: quan sát, lập phiếu điều tra (phiếu hỏi),…  hoặc thu thập từ những nguồn có sẵn như sách, báo, trang web,…

- Phân loại dữ liệu: sắp xếp thông tin theo những tiêu chí nhất định.

- Các tiêu chí đánh giá:

+ Đúng định dạng.

+ Nằm trong phạm vi dự kiến.

2. Biểu diễn dữ liệu trên bảng

- Bảng dữ liệu ban đầu: dùng để thu thập dữ liệu khi điều tra một vấn đề nào đó.

- Bảng thống kê: là một cách trình bày dữ liệu chi tiết hơn bảng dữ liệu ban đầu, bao gồm các hàng và các cột, thể hiện danh sách các đối tượng thống kê cùng với các dữ liệu của đối tượng đó.

PHIẾU TRẮC NGHIỆM NHANH

Câu 1. Trong các dữ liệu sau, dữ liệu nào không phải là số liệu?

Câu 2. Sơn liệt kê ngày tháng sinh của các thành viên trong nhóm và thu được dãy dữ liệu như sau:

Giá trị không hợp lý trong dãy dữ liệu về năm sinh của các thành viên trong gia đình Sơn là:

Câu 3. Dữ liệu nào không hợp lý trong các dữ liệu sau:

Tên các tỉnh, thành phố của Việt Nam:

A. Luân Đôn

B. Đắk – Lắk

C. Lào Cai

D. Bạc Liêu.

Câu 4. Lớp trưởng lớp 6A cần liệt kê số điểm của các học sinh lớp 6A, 6B để làm dự án học tập. Theo em, bạn ấy nên thu thập dữ liệu thống kê bằng cách nào.

A. Quan sát.

B. Làm thí nghiệm

C. Lập phiếu hỏi.

D. Xin danh sách điểm từ cô chủ nhiệm của lớp 6A và 6B.

Câu 5. Thu thập số liệu về yêu thích một số môn được kết quả như sau:

Học sinh yêu thích môn học nào nhất?

A. Toán

B. Hoạt động trải nghiệm

C. Giáo dục thể chất.

D. Tin

Câu 6. Danh sách email của một nhóm học sinh được ghi lại trong bảng dữ liệu sau:

Trong bảng trên, số các dữ liệu không hợp lý là:

Câu 7. Nhà trường dự định mở bốn câu lạc bộ thể thao: cầu lông, cờ vua, bóng đá, thể dục nhịp điệu. Mỗi học sinh lớp 6 đăng kí tham gia duy nhất một câu lạc bộ. Để thống kê số học sinh đăng kí tham gia mỗi câu lạc bộ của lớp 6A1, giáo viên yêu cầu lớp trưởng tiến hành lập danh sách số bạn trong lớp đăng kí tham gia các câu lạc bộ. Hỏi lớp trưởng cần thu thập dữ liệu nào?

Câu 8. Cân nặng của một 20 bạn học sinh lớp 6A3 (đơn vị: kg) được ghi lại như sau:

Số bạn có cân nặng trên 30kg chiếm tỉ lệ bao nhiêu phần trăm so với số lượng các bạn được khảo sát?

Câu 1. B

Câu 2. C

Câu 3.  A

Câu 4. D

Câu 5. B

Câu 6. B

Câu 7. C

Câu 8. A

Dạng 1: Thu thập và phân loại dữ liệu

* Phương pháp giải:

- Để đánh giá tính hợp lí của dữ liệu, ta cần đưa ra các tiêu chí đánh giá, chẳng hạn như dữ liệu phải:

+ Đúng định dạng.

+ Nằm trong phạm vi dự kiến.

- Phân loại dữ liệu: số, chữ, hình ảnh,.. Những số liệu dạng số được gọi là số liệu.

PHIẾU BÀI TẬP SỐ 1

Bài 1. Trong các dữ liệu sau, dữ liệu nào là số liệu, dữ liệu nào không phải số liệu?

a) Tên các loại gia cầm thường được nuôi trong gia đình.

b) Số học sinh thích ăn KFC.

c) Diện tích của các tỉnh, thành phía bắc Việt Nam.

d) Kết quả xếp loại hạnh kiểm học kì I của học sinh khối 6.

e) Địa chỉ nơi ở của các bạn học sinh lớp 6A2.

f) Số học sinh đạt danh hiệu học sinh xuất sắc học kì I của học sinh khối 6.

g) Điểm trung bình các môn học cuối kì I của My.

Bài 2. Cho bảng thống kê sau:

a) Bảng thống kê trên thống kê về vấn đề gì?

b) Tìm các dữ liệu trong bảng thống kê trên. Trong các loại dữ liệu đó, dữ liệu nào là  số liệu?

c) Năng suất lúa của tỉnh thành nào lớn nhất? Năng suất lúa của tỉnh nào nhỏ nhất?

Bài 3. Một chủ cửa hàng bán giày thể thao đã ghi lại số giày đã bán cho nữ giới trong một tháng theo các cỡ khác nhau như sau:

a) Chủ cửa hàng điều tra về vấn đề gì?

b) Hãy chỉ ra các dữ liệu mà chủ cửa hàng thu thập được trong bảng.

c) Cỡ giày nào bán được nhiều nhất?

Bài 4. Cho 2 dãy dữ liệu sau:

1. Điều tra tình trạng hôn nhân của nữ giới ngõ 18 được ghi lại trong bảng sau:

2. Chiều cao của các thành viên trong tổ 1 lớp 6A (đơn vị: cm) :

- Trong các dữ liệu trên, dãy nào là dãy số liệu?

- Tìm dữ liệu không hợp lý (nếu có) trong mỗi dãy dữ liệu trên.

Bài 5. Lớp trưởng lớp 6A điều tra số con của một gia đình của các bạn học sinh trong lớp và được ghi lại trong bảng sau:

a) Bảng dữ liệu trên thống kê về vấn đề gì?

b) Dữ liệu trong bảng có phải số liệu không?

c) Em hãy tìm giá trị không hợp lí (nếu có) trong dãy dữ liệu trên? Chúng vi phạm những tiêu chí nào? Vì sao?

Bài 6. Hãy làm thống kê về một chủ đề mà các em quan tâm. (có thể lập bảng dữ liệu về số cân nặng của các thành viên trong tổ, số ca mắc covid mới của các tỉnh thành phố trong tháng….)

Bài 1.

Bài 2.

a) Bảng thống kê trên thống kê năng suất lúa xuân năm 1990 của một số tỉnh thành.

b) Các loại dữ liệu trong bảng thống kê:  Danh sách một số tỉnh thành và năng suất lúa xuân năm 1990 của các tỉnh thành đó.

Trong các dữ liệu đó, dữ liệu năng suất lúa là dữ liệu số.

c) - Năng suất lúa của tỉnh Ninh Thuận lớn nhất.

- Năng suất lúa của tỉnh Lâm Đồng nhỏ nhất.

Bài 3. 

a) Chủ cửa hàng điều tra về số lượng giày đã bán cho nữ giới trong một tháng theo các cỡ khác nhau.

b) Các dữ liệu mà chủ cửa hàng thu thập được trong bảng là: Danh sách các cỡ giày nữ và số lượng giày đã bán theo các cỡ giày đó trong một tháng.

c) Cỡ giày 37 bán được nhiều nhất trong tháng.

Bài 4.

- Trong 2 dãy dữ liệu trên, dãy dữ liệu về chiều cao của các thành viên trong tổ 1 của lớp 6A là dãy dữ liệu số.

- Thông tin dữ liệu không hợp lý trong hai dãy dữ liệu là:

Bài 5.

a) Bảng dữ liệu thống kê về số con của một gia đình của các bạn học sinh của lớp 6A.

b) Dữ liệu trong bảng là số liệu.

c)

Bài 6. GV tổ chức cho HS trao đổi, thảo luận và nghiên cứu theo nhóm hoặc cặp đôi.

Dạng 2: Biểu diễn dữ liệu trên bảng

* Phương pháp giải:

- Bảng thống kê: gồm các hàng và các cột, thể hiện danh sách các đối tượng thống kê cùng với các dữ liệu của đối tượng đó.

PHIẾU BÀI TẬP SỐ 2

Bài 1. Điều tra loại quả yêu thích nhất của 40 học sinh lớp 6A1 trong 6 loại quả sau: Mít (M); Xoài (X); Ổi (Ô); Táo (T); Nho (N); Dứa (D), bạn lớp trưởng thu được bảng dữ liệu như sau:

a) Hãy gọi tên bảng dữ liệu trên.

b) Hãy lập bảng thống kê tương ứng.

Bài 2. Thầy giáo theo dõi thời gian làm bài tập (tính theo phút) của các học sinh và ghi lại như sau:

a) Hãy gọi tên bảng dữ liệu ở trên.

b) Lập bảng thống kê tương ứng.

c) Có tất cả bao nhiêu  học sinh? Thời gian làm bài tập lâu nhất và ít nhất là bao nhiêu?

Bài 3. Mẹ Hải mua đồ để liên hoan gia đình mừng Hải đỗ vào cấp 3. Dưới đây là đồ mẹ Hải đã mua để chuẩn bị làm lẩu.

a) Em hãy cho biết mẹ Hải đã mua tất cả bao nhiêu loại thực phẩm.

b) Mẹ Hải đã mua mỗi loại thực phẩm với số lượng là bao nhiêu. Hãy lập bảng thống kê tương ứng.

Bài 4. Lập bảng dữ liệu ban đầu để tìm hiểu điểm kiểm tra môn Toán hệ số 2 của các bạn trong tổ em và lập bảng thống kê tương ứng.

Bài 1.

a) Bảng dữ liệu ban đầu về loại quả yêu thích nhất của 40 học sinh lớp 6A1.

b) Bảng thống kê tương ứng:

Bài 2.

a) Bảng dữ liệu ban đầu về thời gian làm bài tập của các học sinh.

b) Bảng thống kê tương ứng:

c) Có tất cả 30 học sinh.

- Thời gian làm bài tập lâu nhất là 15 phút.

- Thời gian làm bài tập nhanh nhất là: 5 phút.

Bài 3. 

a) Mẹ Hải đã mua tất cả 6 loại thực phẩm gồm: tôm, cua, thịt bò, rau cải thảo, nấm kim châm, ngô ngọt.

b) Bảng thống kê

Bài 4.

GV tổ chức cho HS thảo luận theo tổ và hoàn thành bài cá nhân vào vở.