Giáo án và PPT Ngữ văn 12 chân trời bài 1: Tiếng thu (Lưu Trọng Lư)

                   TIẾT    : ĐỌC MỞ RỘNG THỂ LOẠI : TIẾNG THU

A. KHỞI ĐỘNG

GV trình chiếu hình ảnh và chuyển giao câu hỏi để HS suy ngẫm trả lời 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả

Trình bày hiểu biết của em về tác giả Lưu Trọng Lư?

Sản phẩm dự kiến:

Lưu Trọng Lư: 1912 – 1991. Quê: huyện Bố Trạch, Quảng Bình. Ông là một trong những nhà thơ khởi xướng và tích cực cổ vũ phong trào Thơ Mới.

2. Tác phẩm

Trình bày hiểu biết của em về văn bản Tiếng thu? 

Sản phẩm dự kiến:

Tác phẩm Tiếng thu in trong tập Thi nhân Việt Nam

II. Phân tích văn bản Tiếng thu

Xác định chủ thể trữ tình của bài thơ và cho biết chủ thể ấy xuất hiện theo dạng thức nào? Bạn hiểu thế nào về nhan đề Tiếng thu? Bài thơ là lời của ai nói với ai? Nói về điều gì và bằng thái độ, giọng điệu nào?

Sản phẩm dự kiến:

Chủ thể trữ tình của bài thơ là một chủ thể ẩn có thể suy đoán một “anh” đang thổ lộ tình cảm với “em”.

Nhan đề Tiếng thu có thể hiểu là âm thanh của mùa thu, tiếng lòng trong mùa thu. Bài thơ là lời của “anh” nói với “em” hỏi về cảm nhận “tiếng thu” với giọng buồn man mác

Bài thơ được sáng tác theo thể thơ nào? Nếu một số biểu hiện về sự phù hợp giữa các yếu tố hình thức như thể thơ, từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ… với chủ đề và cảm hứng chủ đạo của tác phẩm?

Sản phẩm dự kiến:

Thể thơ năm chữ. Biểu hiện: Thể thơ ngắn cùng với điệp ngữ phủ định “em không nghe”, câu hỏi tu từ và các hình ảnh “trăng mờ”, “chinh phu”, “cô phụ” các từ ngữ “thổn thức”, “rạo rực”, “ngơ ngác”… rất phù hợp với diễn tả tính lãng mạn, thiết tha nhưng cũng đượm buồn trong thời điểm mùa thu. Màu vàng là thi liệu quen thuộc để miêu tả mùa thu trong thơ cổ. Nhưng “màu vàng” với “con nai vàng ngơ ngác” “đạp lên lá vàng khô” thì lại là hình ảnh rất mới. Tuy nhiên, bài thơ vẫn phảng phất phong vị cổ điển quan hình ảnh “trăng mờ”, “chinh phu”, “cô phụ”…

Tiếng thu được sáng tác theo phong cách nào? Nêu một số biểu hiện của phong cách sáng tác được thể hiện qua văn bản?

Sản phẩm dự kiến:

 Phong cách sáng tác: Lãng mạn

+ Biểu hiện: Thể thơ năm chữ, điệp ngữ phủ định, câu hỏi tu từ và cách thể hiện cảm xúc trực tiếp qua các từ “thổn thức”, “rạo rực”, thấm dẫm chất lãng mạn thời Thơ mới, đề cao cảm xúc và giải phóng con người cá nhân bứt phá khỏi những khuôn khổ thi luật và ngôn ngữ của thời trung đại.

III. Tổng kết

Nhận xét những đặc sắc về nghệ thuật và nội dung của văn bản Tiếng thu? 

Sản phẩm dự kiến:

Nội dung:  Bức tranh mùa thu được cảm nhận với vẻ mới mẻ và hiện đại đồng thời thể hiện tâm trạng buồn bã cô đơn của chủ thể trữ tình. 

Nghệ thuật: Sử dụng thể thơ năm chữ ngắn gọn. Sự thành công áp dụng nét cổ điển và hiện đại thể hiện trong bài. 

 C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Quê của nhà thơ Lưu Trọng Lư
 

A. Quảng Ninh

B. Hà Nội

C. Quảng Bình

D. Nghệ An
 

Câu 2: Tác phẩm Tiếng thu in trong tập nào ?

A. Thi nhân Việt Nam 

B. Thi hào Việt Nam

C. Văn sĩ Việt Nam 

D. Văn hào Việt Nam

Câu 3: Tiếng thu được sáng tác theo phong cách nào?

A. Lãng mạn

B. Hiện đại

C. Cận đại

D. Hài hước

Câu 4: Bài thơ là lời của ai nói với ai?
 

A. “anh” với “em”

B. “nàng” với “tôi”

C. “chị” với “em”

D. “bạn” với “tôi”

Câu 5: Bài thơ được sáng tác theo thể thơ nào?

A. Năm chữ

B. Bốn chữ

C. Sáu chữ

D. Sáu tám

Đáp án gợi ý:

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Hãy viết đoạn văn ngắn 150 từ trình bày cảm nhận của em về Tiếng thu của Lưu Trọng Lư.