Giáo án và PPT Tiếng Việt 4 cánh diều Bài 13: Dấu ngoặc đơn

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: DẤU NGOẶC ĐƠN

 HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV đặt CH cho HS: Em hãy nhắc lại tác dụng của dấu gạch ngang.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Nhận xét.

GV mời 1 HS đọc 3 CH ở phần Nhận xét. Cả lớp đọc thầm theo:

+ Câu 1: Đọc các câu dưới đây và trả lời câu hỏi:

Cầu Vĩnh Tuy là một trong nhiều cây cầu bắc qua sông Hồng (trên địa bàn Hà Nội). Vào thời điểm hoàn thành (năm 2010), đây là cây cầu lớn và hiện đại nhất được người Việt Nam thực hiện ở tất cả các khâu trong xây dựng. 

Phan Anh

+ Câu 2: Em biết mỗi tông tin trên là nhờ những từ ngữ nào?

+ Câu 3: Những từ ngữ nois trên được đánh dấu bằng dấu câu nào?

Sản phẩm dự kiến:

(1)

a) Cầu Vĩnh Tuy thuộc địa bàn thành phố Hà Nội.

b) Cầu Vĩnh Tuy được hoàn thành năm 2010. 

(2) Em biết những thông tin trên nhờ các từ ngữ: trên địa bàn Hà Nội và năm 2010.

(3) Những từ ngữ nói trên được đánh dấu bằng dấu ngoặc đơn.

Hoạt động 2: Rút ra bài học

GV hỏi HS: Qua 3 BT ở phần Nhận xét, các em hiểu dấu ngoặc đơn có tác dụng gì?

Sản phẩm dự kiến:

Dấu ngoặc đơn dùng để đánh dấu phần chú thích trong câu.

Hoạt động 3: Luyện tập

GV mời 3 HS nối tiếp nhau đọc 3 BT ở phần Luyện tập. Cả lớp đọc thầm theo:

+ Câu 1. Tìm các phần chú thích trong câu dưới đây:

Đoạn trích Chuyện của loài chim (trích từ truyện ngắn Những câu chuyện của nhân văn Võ Quảng) tuy không dài (chỉ gần 300 chữ) nhưng đã khắc hoạ sinh động những thay đổi nhanh chóng trong công cuộc xây dựng đất nước ta.

+ Câu 2. Cần đặt dấu ngoặc đơn vào những vị trí nào trong câu sau?

Sau hơn 30 năm đổi mới, kể từ năm 1986, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu về kinh tế, trong đó có những công trình xây dựng ghi dấu ấn đậm nét: Nhã Quốc hội (Hà Nội), cầu quay sông Hàn cây cầu đầu tiên do kĩ sư và công nhân Việt Nam tự thiết kế và thi công, đường hầm sông Sài Gòn còn gọi là hầm Thủ Thiêm,...

Theo báo vov.vn

+ Câu 3. Dựa vào ghi chú dưới ảnh, viết vào vở một câu giới thiệu hầm Hải Vân, trong câu có sử dụng dầu ngoặc đơn để đánh dấu phần chú thích.

* Hầm Hải Văn: Hầm đường bộ dài nhất Đông Nam Á xuyên qua đèo Hải Vân.

……………………

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Trong câu Cầu Vĩnh Tuy là một trong nhiều cây cầu bắc qua sông Hồng (trên địa bàn Hà Nội), trên địa bàn Hà Nội được đặt trong dấu gì?

• A. Dấu ngoặc kép.
• B. Dấu ngoặc đơn.
• C. Dấu hai chấm.
• D. Dấu phẩy.

Câu 2: Dấu ngoặc đơn có tác dụng gì?

• A. Dùng để nối các từ ngữ trong một liên danh.
• B. Dùng để bộc lộ cảm xúc.
• C. Dùng để đánh dấu phần chú thích trong câu.
• D. Dùng để nhấn mạnh.

Câu 3: Dấu ngoặc đơn trong câu “Đoạn trích Chuyện của loài chim (trích từ truyện ngắn Những câu chuyện của nhà văn Võ Quảng)” có tác dụng gì?

• A. Chú thích.
• B. Ghi chú.
• C. Nhấn mạnh.
• D. Tất cả các đáp án trên.

Câu 4: Cần đặt dấu ngoặc đơn vào vị trí nào trong câu sau.

• A. Cầu sông Hàn cây cầu đầu tiên do kĩ sư và công nhân Việt Nam xây dựng và thi công…
• B. Cầu (sông Hàn) cây cầu đầu tiên do kĩ sư và công nhân Việt Nam xây dựng và thi công..
• C. Cầu (sông Hàn) cây cầu (đầu tiên) do kĩ sư và công nhân Việt Nam xây dựng và thi công…
• D. Cầu sông Hàn (cây cầu đầu tiên do kĩ sư và công nhân Việt Nam xây dựng và thi công)…
• E. Cầu sông Hàn cây cầu đầu tiên (do kĩ sư và công nhân Việt Nam xây dựng và thi công)…

Câu 5: Cần thêm dấu ngoặc đơn vào vị trí nào để phù hợp với câu sau đây.

• A. Cầu Rồng bắc qua sông Hàn Đà Nẵng là cây cầu thép độc đáo.
• B. Cầu Rồng (bắc qua sông Hàn Đà Nẵng là cây cầu thép độc đáo).
• C. Cầu (Rồng) bắc qua sông Hàn Đà Nẵng là cây cầu thép độc đáo.
• D. Cầu Rồng (bắc qua) sông Hàn Đà Nẵng là cây cầu thép độc đáo.
• E. Cầu Rồng bắc qua sông Hàn (Đà Nẵng) là cây cầu thép độc đáo.

Câu 6: Hãy chỉ ra tác dụng của dấu ngoặc đơn trong câu sau “Tiếng trống của phía (lí tưởng) thúc gọi nộp thuế vẫn rền rĩ”?

• A. Bổ sung thêm thông tin cho phần phía trước.
• B. Giải thích nghĩa của phần đứng trước nó.
• C. Thuyết minh cho phần đứng trước nó.
• D. Tất cả các đáp án trên.

Sản phẩm dự kiến: