Giáo án và PPT Tiếng Việt 4 chân trời Bài 1: Luyện tập về nhân hóa

TIẾT 3: LUYỆN TỪ VÀ CÂU

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

+ Nhân hóa là gì?

+ Có mấy cách nhân hóa? Đó là những cách nào?

+ Tác dụng của biện pháp nhân hóa là gì?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Mỗi sự vật in đậm được tả bằng những từ ngữ nào?

Sản phẩm dự kiến:

Những từ ngữ tìm được vốn là từ dùng để tả hoạt động, trạng thái hoặc đặc điểm, tính chất của người được dùng để tả hoạt động, trạng thái hoặc đặc điểm, tính chất của sự vật. 

=> Có thể nhân hóa bằng cách tả sự vật bằng từ ngữ vốn dùng để tả người.

Hoạt động 2: Tìm hình ảnh nhân hóa

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Tìm hình ảnh nhân hóa có trong đoạn văn đã cho.

a. Mùa xuân đến, mầm non cựa mình tỉnh giấc. Các loài chim đua nhau ca hát. Bầu trời say sưa lắng nghe khúc ca rộn rã và mải mê ngắm nhìn những chiếc lá xanh nõn nà.

Nguyên Anh

b. Trăng lẩn trốn trong các tán lá xanh rì của những cây đa cổ thụ đầu thôn. Những mắt lá ánh lên tinh nghịch. Trăng chìm vào đáy nước. Trăng óng ánh trên hàm răng, trăng đậu vào ánh mắt. Trăng ôm ấp mái tóc bạc của các cụ già.

Theo Phan Sĩ Châu

Sản phẩm dự kiến:

a. Mầm non cựa mình tỉnh giấc.; Các loài chim đua nhau ca hát.; Bầu trời say sưa lắng nghe, mê mải ngắm nhìn.

b. Trăng lẩn trốn trong các tán lá.; Những mắt lá ánh lên tinh nghịch.; Trăng đậu vào ánh mắt.; Trăng ôm ấp mái tóc bạc của các cụ già.

Hoạt động 3: Sử dụng biện pháp nhân hóa để viết lại câu

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Sử dụng biện pháp nhân hóa để viết lại câu cho sinh động.

Sản phẩm dự kiến:

a. Đàn kiến gọi nhau cõng mồi về tổ.

b. Bụi tre già thì thầm trong gió kể lại vài mẩu chuyện xa xưa.

c. Trên trời, những ông sao sáng lấp lánh.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Nhân hóa là gì?

• A. Nhân hóa là dùng từ ngữ chỉ người hoặc chỉ đặc điểm, hoạt động của người để gọi hoặc tả đồ vật, cây cối, con vật một cách sinh động, gần gũi.
• B. Nhân hóa là gọi con vật, cây cối, đồ vật,… bằng những từ ngữ được dùng để tả người, làm cho thế giới loài vật trở nên gần gũi, sinh động hơn.
• C. Nhân hóa là gọi con vật, các sự vật xung quanh ta bằng những từ ngữ vốn được dùng để chỉ người.
• D. Nhân hóa là dùng các từ ngữ chỉ con người để gọi vật.

Câu 2: Câu nào dưới đây có đại từ nhân hóa?

• A. Những con ong đã bay đi lấy mật rồi.
• B. Mặt trời tỏa ánh nắng chói chang xuống mặt đất.
• C. Chị gió vẫn gào thét trong cơn dông.
• D. Trâu đang gặm cỏ.

Câu 3: Có những cách nhân hóa nào?

• A. Gọi sự vật bằng từ ngữ dùng để gọi người.
• B. Tả sự vật bằng từ ngữ dùng để tả người.
• C. Nói với sự vật như nói với người.
• D. Tất cả các đáp án trên.

Câu 4: Câu nào dưới đây sử dụng biện pháp nhân hóa?

• A. Mẹ em cho em ba cái bánh.
• B. Con mèo đang nằm ngủ.
• C. Tiếng kêu của chú gà gọi mọi người thức dậy.
• D. Cây cối đung đưa theo gió.

Câu 5: Câu văn sau có mấy đại từ nhân hóa?

Ông mặt trời toả ánh nắng chói chang xuống mặt đất.

• A. 1 từ.
• B. 2 từ.
• C. 3 từ.
• D. 4 từ.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: A

Câu 2: C

Câu 3: D

Câu 4:C

Câu 5:A

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: : Tìm từ ngữ cho thấy câu sau sử dụng biện pháp nhân hóa.

Bụi tre rì rào ca hát trong gió.

Câu 2: Từ nào trong câu dưới đây vốn là những từ được dùng để chỉ hoạt động, tính chất của con người nhưng được sử dụng cho sự vật?

Các chú bọ ngựa vung gươm tập múa võ trên những chiếc lá to.