Giáo án vật lí 10 kết nối bài 22: Thực hành - Tổng hợp lực (2 tiết)

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu phương án thực hành tổng hợp 2 lực đồng quy.

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV giới thiệu bộ dụng cụ thí nghiệm để tổng hợp 2 lực đồng quy (SGK đã ghi chi tiết).

- GV chia lớp thành 4 nhóm và cho HS làm việc theo nhóm.

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi trong mục này: Gắn đế nam châm lên bảng thép, móc sợi dây cao su vào đế nam châm, đặt hai lực ké lên bảng thép và móc hai lực kế vào đầu còn lại của dây cao su. Dịch chuyển hai lực kế để kéo dây cao su làm dây giãn ra một khoảng và thảo luận:

a. Làm thế nào để hai lực  đồng quy ?

b. Làm thế nào để thay thế tác dụng của hai lực   bằng một lực  mà dây cao su vẫn giãn một đoạn và hướng như ban đầu ?

c. Làm thế nào để xác định được lực tổng hợp của hai lực ?

- GV đưa ra tiến trình thực hành thí nghiệm: Xác định hai lực thành phần rồi sau đó xác định lực tổng hợp của 2 lực này bằng thí nghiệm. Cuối cùng là xác định lực tổng hợp của 2 lực này bằng lí thuyết.

- HS dựa vào SGK đã trình bày chi tiết để thực hành thí nghiệm.

- GV hướng dẫn HS lắp lực kế và các chân đế sao cho các lực ở trên cùng mặt phẳng.

- GV yêu cầu HS ghi kết quả đo được vào bảng 22.1. Tổng hợp 2 lực đồng quy.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận nhóm để đưa ra đáp án cho các câu hỏi mà GV đặt ra.

- HS đọc thông tin SGK, lắng nghe sự hướng dẫn của GV để làm thí nghiệm.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 1 nhóm trình bày câu trả lời.

- Các nhóm khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét rồi chuyển sang nội dung tổng hợp hai lực song song.

Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu phương án thực hành tổng hợp 2 lực song song.

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV giới thiệu bộ dụng cụ thí nghiệm để tổng hợp 2 lực song song (SGK đã ghi chi tiết). Sau đó phát cho mỗi nhóm 1 bộ dụng cụ thí nghiệm. Nhóm vẫn được giữ nguyên như ở nhiệm vụ 1.

- GV yêu cầu HS dựa vào SGK đã trình bày chi tiết để thực hành thí nghiệm.

- GV hướng dẫn HS:

+ Lắp lực kế và các chân đế sao cho các lực ở trên cùng mặt phẳng.

+ Nên chọn số quả nặng hai bên không như nhau.

+ Vị trí A và B nên chọn trùng với các vạch chia của thước để tránh sai số khi đo.

- GV yêu cầu HS ghi kết quả đo được vào bảng 22.2 Tổng hợp hai lực song song cùng chiều

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin SGK, lắng nghe sự hướng dẫn của GV để làm thí nghiệm.

Bước 3,4: Báo cáo, đánh giá kết quả hoạt động và thực hiện nhiệm vụ học tập.

- GV đánh giá, nhận xét về quá trình tiến hành tìm hiểu và thiết kế phương án thí nghiệm tổng hợp hai lực song song rồi chuyển sang phần báo cáo kết quả thí nghiệm.

I. Tổng hợp 2 lực đồng quy.

1. Thiết kế phương án thí nghiệm.

Trả lời:

a. Cách để hai lực  đồng quy: Di chuyển hai lực kế sao cho dây cao su và các đoạn dây chỉ song song với mặt phẳng và tâm O của thước trùng với giao điểm của sợi dây và dây cao su.

b. Cách xác định lực thay thế hai lực thành phần:

+ Đánh dấu lên bảng sắt điểm A của đầu dây cao su.

+ Tháo một lực kế ra.

+ Di chuyển lực kế còn lại sao cho đầu dây cao su trùng với điểm A đã đánh dấu.

c. Sau khi bố trí thí nghiệm như ở câu 2 thì ta ghi lại đáp án của lực kế, đó là số chỉ của lực tổng hợp, thực hiện thí nghiệm thêm ít nhất 2 lần.

2. Tiến hành thí nghiệm.

- HS thực hiện thao tác thí nghiệm theo các bước đã được trình bày trong SGK.

- HS ghi số liệu đo được vào bảng 22.1. Có thể tham khảo số liệu sau:

II. Tổng hợp hai lực song song.

- HS thực hiện thao tác thí nghiệm theo các bước đã được trình bày trong SGK.

- HS ghi số liệu đo được vào bảng 22.2. Có thể tham khảo số liệu sau: