CHƯƠNG 1. ESTE – LIPIT

BÀI 1. ESTE

A. TRẮC NGHIỆM

1. NHẬN BIẾT (15 câu)

Câu 1: Hợp chất nào sau đây là este?

1. CH₃CH₂Cl
2. CH₃CH₂ONO₂
3. CH₃NH₂
4. HCOOC₆H₅

Câu 2. Chất nào sau đây không phải là este?

1. HCOOC₆H₅
2. CH₃COOH
3. HCOOCH₃
4. CH₃COOCH₃

Câu 3. Chất nào sau đây không phải là este?

1. HCOOCH₃
2. CH₃COOC₂H₅
3. C₂H₅OC₂H₅
4. C₃H₅(COOCH₃)₃

Câu 4. Chất X có công thức phân tử C₃H₆O₂, là este của aixt axetic. Công thức cấu tạo thu gọn của X là

1. C₂H₅COOH
2. CH₃COOCH₃
3. HOC₂H₄CHO
4. HCOOC₂H₅

Câu 5. Điểm nào sau đây không đúng khi nói về metyl fomat HCOOCH₃?

1. Là đồng đẳng của axit axetic
2. Có CTPT C₂H₄O₂
3. Là đồng phân của axit axetic
4. Là hợp chất este

Câu 6: Ở điều kiện thích hợp, hai chất phản ứng với nhau tạo thành metyl fomat (HCOOCH₃) là

1. HCOOH và NaOH
2. HCOOH và C₂H₅NH₂
3. CH₃COONa và CH₃OH
4. HCOOH và CH₃OH

Câu 7. Đun nóng este CH₃COOC₆H₅ (phenyl axetat) với lượng dư dung dịch NaOH, thu được các sản phẩm hữu cơ là

1. CH₃OH và C₆H₅ONa
2. CH₃COOH và C₆H₅Ona
3. CH₃COOH và C₆H₅OH
4. CH₃COONa và C₆H₅ONa

Câu 8. Đun sôi hỗn hợp gồm ancol etylic và axit axetic (có axit H₂SO₄ đặc làm xúc tác) sẽ xảy ra phản ứng

1. trùng ngưng
2. trùng hợp
3. este hóa
4. xà phòng hóa

Câu 9. Hợp chất hữu cơ mạch hở X có công thức phân tử C₆H₁₀O₄. Thủy phân X tạo ra hai ancol đơn chức có số nguyên tử cacbon trong phân tử gấp đôi nhau. Công thức của X là

1. C₂H₅OCO-COOCH₃
2. CH₃OCO-COOC₃H₇
3. CH₃OCO-CH₂-COOC₂H₅
4. CH₃OCO-CH₂-CH₂-COOC₂H₅

Câu 10. Este X là hợp chất thơm có công thức phân tử là C₉H₁₀O₂. Cho X tác dụng với dung dịch NaOH, tạo ra hai muối đều có phân tử khối lớn hơn 80. Công thức cấu tạo thu gọn của X là

1. HCOOC₆H₄C₂H₅
2. C₂H₅COOC₆H₅
3. CH₃COOCH₂C₆H₅
4. C₆H₅COOC₂H₅

Câu 12: Cho phương trình hóa học

2SO₂(k) + O₂(k)  2SO₃(k)

Cân bằng hóa học của phản ứng sẽ chuyển dịch về phía nào khi tăng nhiệt độ của phản ứng?

1. Chiều nghịch
2. Chiều thuận
3. Cả chiều thuận và nghịch
4. Không dịch chuyển

Câu 13: Một este có công thức phân tử là C₄H₆O₂, khi thủy phân trong môi trường axit thu được axetanđeit. Công thức cấu tạo thu gọn của este đó là

1. CH₃COO-CH=CH₂
2. CH₂=CH-COO-CH₃
3. HCOO-C(CH₃)=CH₂
4. HCOO-CH=CH-CH₃

Câu 14: Khi đốt cháy hoàn toàn một este no, đơn chức thì số mol CO₂ sinh ra bằng số mol O₂ đã phản ứng. Tên gọi của este là

1. etyl axetat
2. metyl axetat
3. metyl fomat
4. n-propyl axetat

Câu 15: Cho tất cả các đồng phân đơn chức, mạch hở, có cùng công thức phân tử C₂H₄O₂ lần lượt tác dụng với Na, NaOH, NaHCO₃. Số phản ứng xảy là là

1. 2
2. 3
3. 5
4. 4

2. THÔNG HIỂU (7 câu)

Câu 1: Nghiền nhỏ 1 gam CH₃COONa cùng với 2 gam vôi tôi xút (CaO và NaOH) rồi cho vào đáy ống nghiệm. Đun nóng đều ống nghiệm, sau đó đun tập trung phần có chứa hỗn hợp phản ứng. Hidrocacbon sinh ra trong thí nghiệm trên là

1. etan
2. etilen
3. metan
4. axetilen

Câu 2: Cho các phương trình hóa học sau (với hệ số tỉ lệ đã cho)\

X (C₄H₆O₄) + 2NaOH  Y + Z + T + H₂O

T + 4AgNO₃ + 6NH₃ + 2H₂O  (NH₄)₂CO₃ + 4Ag + 4NH₄NO₃

Z + HCl  CH₂O₂ + NaCl

Phát biểu sau đây đúng là

1. X có phản ứng tráng gương và làm mất màu nước brom
2. T là axit fomic
3. Y có phân tử khối là 68
4. X là hợp chất tạp chức, có 1 chức axit là 1 chức este trong phân tử

Câu 3: Đốt cháy hoàn toàn 0,25 mol hỗn hợp hai este no, mạch hở, đơn chức là đồng đẳng liên tiếp thu được 19,712 lít khí CO2 (đktc). Xà phòng hóa cùng lượng este trên bằng dung dịch NaOH tạo ra 17 gam một muối duy nhất. Công thức của hai este là

1. HCOOC₂H₅ và HCOOC₃H₇
2. HCOOC₃H₇ và HCOOC₄H₉
3. CH₃COOC₂H₅ và HCOOC₂H₅
4. CH₃COOCH₃ và CH₃COOC₂H₅

Câu 4: Xà phòng hóa 8,8 gam etyl axetat bằng 200 ml dung dịch NaOH 0,2M. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, cô cạn dung dịch thu được chất rắn khan có khối lượng là (cho H = 1, C = 12, O = 16, Na = 23)

1. 8,2 gam
2. 8,56 gam
3. 10,4 gam
4. 3,28 gam

Câu 5: Este X được tạo thành từ etylen glicol và hai axit cacboxylic đơn chức trong phân tử este, số nguyên tử cacbon nhiều hơn số nguyên tử oxi là 1. Khi cho m gam X tác dụng với dung dịch NaOH dư, thì khối lượng NaOH đã phản ứng là 10 gam. Giá trị của m là

1. 14,5
2. 16,5
3. 17,5
4. 15,5

Câu 6: Đốt este E. Dẫn hết sản phẩm cháy vào bình dung dịch Ca(OH)₂ dư; thấy có 20 gam kết tủa và khối lượng bình tăn 12,4 gam. CTTQ của E là

1. C_xH_2x-2O₂
2. C_xH_2x-2O₄
3. C_xH_2xO₂
4. C_xH_2x-4O₄

Câu 7: Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol một este đơn chức, cần vừa đủ V lít O₂ (đktc), thu được 0,3 mol CO₂ và 0,2 mol H₂O. Gía trị của V là

1. 8,96
2. 4,48
3. 11,2
4. 6,72

3. VẬN DỤNG (5 câu)

Câu 1: Đốt cháy hoàn toàn 1,1 gam este E thì thu được 1,12 lít CO₂ (đktc) và 0,9 gam H₂O. Tỉ khối hơi của E so với O₂ bằng 2,75. Đun nóng 4,4 gam E với dung dịch NaOH vừa đủ, rồi cô cạn thì thu được 4,8 gam muối natri của axit hữu cơ. Xác định công thức cấu tạo đúng và gọi tên E?

1. metyl propionat
2. etyl propionat
3. metyl axetat
4. etyl axetat

Câu 2: Hỗn hợp E gồm bốn este đều có công thức C₈H₈O₂ và có vòng benzen. Cho m gam E tác dụng tối đa với 200 ml dung dịch NaOH 1M (đun nóng), thu được hỗn hợp X gồm các ancol và 20,5 gam hỗn hợp muối. Cho toàn bộ X vào bình đựng kim loại Na dư, sau khi phản ứng kết thúc khối lượng chất rắn trong bình tăng 6,9 gam so với ban đầu. Gía trị của m là

1. 13,60
2. 8,16
3. 20,40
4. 16,32

Câu 3: Chất hữu cơ X có công thức phân tử C₄H₆O₄ tác dụng với dung dịch NaOH (đun nóng) theo phương trình phản ứng: C₄H₆O₄ + 2NaOH  2Z + Y. Để oxi hóa hết a mol Y thì cần vừa đủ 2a mol CuO (đun nóng), sau phản ứng tạo thành a mol chất T (biết Y, Z, T là các hợp chất hữu cơ). Khối lượng phân tử của T là

1. 44 đvC
2. 58 đvC
3. 82 đvC
4. 118 đvC

Câu 4: Chất X có công thức phân tử C₅H₈O₄ là este 2 chức, chất Y có CTPT C₄H₆O₂ là este đơn chức, Cho X và Y lần lượt tác dụng với NaOH dư, sau đó cô cạn các dung dịch rồi lấy chất rắn thu được tương ứng nung với NaOH khan (có mặt CaO) thì trong mỗi trường hợp chỉ thu được CH₄ là chất hữu cơ duy nhất. Công thức cấu tạo của X, Y là:

1. CH₃OOC-CH₂-COOCH₃, CH₃COOC₂H₃
2. CH₃COO-CH₂-COO-CH₃, CH₃COOC₂H₃
3. CH₃-CH₂-OOC-COOCH₃, CH₃COOC₂H₃
4. CH₃COO-CH₂-COOCH₃, C₂H₃COOCH₃

Câu 5: Khi thủy pahan hết 3,35 gam hỗn hợp X gồm hai este đơn chức, mạch hở thì cần vừa đủ 0,05 mol NaOH, thu được một muối và hỗn hợp Y gồm hai ancol cùng dãy đồng đẳng. Đốt cháy hết Y trong O₂ dư, thu được CO₂ và m gam H₂O. Gía trị của m là

1. 3,15
2. 1,80
3. 1,35
4. 2,25

4. VẬN DỤNG CAO (3 câu)

Câu 1: Xà phòng hóa hoàn toàn m gam một este no, đơn chức, mạch hở E bằng 26 gam dung dịch MOH 28% (M là kim loại kiềm). Cô cạn hỗn hợp sau phản ứng thu được 24,72 gam chất lỏng X và 10,08 gam chất rắn khan Y. Đốt cháy hoàn toàn Y, thu được sản phẩm gồm CO₂, H₂O và 8,97 gam muối cacbonat khan. Mặt khác, cho X tác dụng với Na dư, thu được 12,768 lít khí H₂ (đktc). Phần trăm khối lượng muối trong Y có giá trị gần nhất với

1. 80
2. 85

C . 97,5

1. 76,5

Câu 2: Hỗn hợp X gồm hai este no, đơn chức, mạch hở. Đốt cháy hoàn toàn một lượng X cần dùng vừa đủ 3,976 lít O₂ (đktc), thu được 6,38 gam CO₂. Mặt khác, X tác dụng với NaOH thu được một muối vì hai ancol là đồng đẳng kế tiếp. Phần trăm số mol của este có phân tử khối nhỏ hơn trong X là

1. 33,53%
2. 25%
3. 37,5%
4. 62,5%

Câu 3: Hỗn hợp X chứa ba este mạch hở, trong phân tử chỉ chứa một loại nhóm chức và được tạo bởi từ các axit cacboxylic có mạch không phân nhánh. Đốt cháy hết 0,2 mol X cần dùng 0,52 mol O₂, thu được 0,48 mol H₂O. Đun nóng 24,96 gam X cần dùng 560 ml dung dịch NaOH 0,75M thu được hỗn hợp Y chứa các ancol có tổng khối lượng là 13,38 gam và hỗn hợp Z gồm hai muối, trong đó có a gam muối A và b gam muối B (M_A < M_B). Tỉ lệ gần nhất a : b là

1. 0,6
2. 1,2
3. 0,8
4. 1,4