CHƯƠNG 1. ESTE – LIPIT

BÀI 4. LUYỆN TẬP: ESTE VÀ CHẤT BÉO

A. TRẮC NGHIỆM

1. NHẬN BIẾT (15 câu)

Câu 1: Este no, đơn chức, mạch hở có CTTQ là

1. C_nH_2n+2O₂ (n 2)
2. C_nH_2nO₂ (n 1)
3. C_nH_2nO (n 2)
4. C_nH_2nO₂ (n 2)

Câu 2: Công thức phân tử tổng quát của este tạo bởi ancol no, đơn chức, mạch hở và axit cacboxylic không no, có 1 liên kết đôi C=C đơn chức mạch hở là

1. C_nH_2n-2O₂
2. C_nH_2n+1O₂
3. C_nH_2nO₂
4. C_nH_2n+2O₂

Câu 3: Số chất là đồng phân cấu tạo, có cùng CTPT C₄H₈O₂ tác dụng với dung dịch NaOH nhưng không tác dụng được với Na là

1. 2
2. 3
3. 4
4. 1

Câu 4: Có bao nhiêu đồng phân là este có chứa vòng benzen, có CTPT là C₈H₈O₂?

1. 3
2. 6
3. 4
4. 5

Câu 5: Phát biểu nào không đúng?

1. CH₃CH₂COOH=CH₂ cùng dãy đồng đẳng với CH₂=CHCOOCH₃
2. CH₃CH₂COOH=CH₂ làm mất màu dung dịch Br₂
3. CH₃COOCH=CH₂ tác dụng với dung dịch NaOH thu được andehit và muối
4. C₂H₃COOCH=CH₂ có thể trùng hợp tạo polime

Câu 6: Phát biểu nào sau đây không đúng?

1. Chất béo bị thủy phân khi đun nóng trong dung dịch kiềm
2. Chất béo là trieste của etylen glicol với các axit béo
3. Triolein có khả năng tham gia phản ứng cộng hiđro khi đun nóng có xúc tác Ni
4. Các chất béo thường không tan trong nước và nhẹ hơn nước

Câu 7: Cho các chất lỏng sau: axit axetic, glixerol, triolein. Để phân biệt các chất lỏng trên, có thể chỉ cần dùng

1. nước và quỳ tím
2. nước và dung dịch NaOH
3. dung dịch NaOH
4. nước brom

Câu 8: Dãy gồm các axit béo là

1. axit axetic, axit acrylic, axit stearic
2. axit panmitic, axit oleic, axit propionic
3. axit panmitic, axit oleic, axit stearic
4. axit axetic, axit stearic, axit fomic

Câu 9: Este vinyl axetat có công thức là

1. CH₃COOCH₃
2. CH₂=CHCOOCH₃
3. HCOOCH₃
4. CH₃COOCH=CH₂

Câu 10: Phát biểu nào sau sai?

1. Sản phẩm của phản ứng xà phòng hóa chất béo là axit béo và glixerol
2. Nhiệt độ sôi của este thấp hơn hẳn so với ancol có cùng phân tử khối
3. Số nguyên tử hiđro trong phân tử este đơn và đa chức luôn là một số chẵn
4. Trong công nghiệp có thể chuyển hóa chất béo lỏng thành chất béo rắn

Câu 11: Thủy phân một este trong dung dịch NaOH chỉ thu được một sản phẩm duy nhất thì este đó là

1. este vòng
2. este đơn chức
3. este 2 chức
4. este no, đơn chức

Câu 12: Đun nóng este CH₃COOCH=CH₂ với một lượng vừa đủ dung dịch NaOH, sản phẩm thu được là

1. CH₂=CHCOONa và CH₃OH
2. CH₃COONa và CH₂=CHOH
3. CH₃COONa và CH₃CHO
4. C₂H₅COONa và CH₃OH

Câu 13: Trong các chất sau, chất nào khi thủy phân trong môi trường axit tạo thành sản phẩm có khả năng tham gia phản ứng tráng gương

1. CH₂=CHCOOCH₃
2. CH₃COOC(CH₃)=CH₂
3. HCOOC₂H₅
4. CH₃COOCH₂CH=CH₂

Câu 14: Chất béo lỏng có thành phần axit béo là

1. chủ yếu là các axit béo chưa no
2. chủ yếu là các axit béo no
3. chỉ chứa duy nhất các axit béo chưa no
4. hỗn hợp phức tạp khó xác định

Câu 15: Đặc điểm chung của phản ứng thủy phân chất béo trong môi trường axit là

1. Phản ứng xà phòng hóa
2. Phản ứng không thuận nghịch
3. Phản ứng cho – nhận electron
4. Phản ứng thuận nghịch

2. THÔNG HIỂU (7 câu)

Câu 1: Cho tất cả các đồng phân mạch hở có công thức phân tử C₂H₄O₂ tác dụng với NaOH, Na, AgNO₃/NH₃ thì số phương trình hóa học xảy ra là

1. 3
2. 6
3. 5
4. 4

Câu 2: Xà phòng hóa hoàn toàn triglyxerit X trong dung dịch NaOH dư, thu được glyxerol, natri oleat, natri stearat và natri panmitat. Phân tử khối của X là

1. 886
2. 884
3. 860
4. 862

Câu 3: Cho các phát biểu sau về chất béo

(1) Chất béo rắn thường không tan trong nước và nặng hơn nước

(2) Dầu thực vật là một loại chất béo trong đó có chứa chủ yếu các gốc axit béo không no

(3) Dầu thực vật và dầu máy đều không tan trong nước nhưng tan trong dung dịch axit

(4) Các chất béo đều tân trong dung dịch kiềm đun nóng

1. 1
2. 2
3. 4
4. 3

Câu 4: Cho 0,2 mol axit axetic tác dụng với 0,1 mol ancol etylic (các điều kiện cần thiết có đủ) thì thu được 6,6 gam este. Hiệu suất của phản ứng este hóa là

1. 50%
2. 65%
3. 85%
4. 75%

Câu 5: Cho các phản ứng xảy ra theo sơ đồ sau:

X + NaOH Y + Z

Y_(rắn) + NaOH_(rắn) CH₄ + Na₂CO₃

Z + 2AgNO₃ + 3NH₃ + H₂O CH₃COONH₄ + 2NH₄NO₃ + 2Ag

Chất X là

1. vinyl axetat
2. etyl format
3. metyl acrylat
4. etyl axetat

Câu 6: Đun nóng 6,0 gam CH₃COOH với 6,0 gam C₂H₅OH (có H₂SO₄ làm xúc tác, hiệu suất phản ứng este hóa bằng 50%). Khối lượng este tạo thành là

1. 6,0 gam
2. 8,8 gam
3. 4,4 gam
4. 5,2 gam

Câu 7: Đốt cháy hoàn toàn một thể tích hơi este X thu được hai thể tích khí CO₂ ở cùng điều kiện. X là

1. Metyl fomiat
2. Etyl propionat
3. Metyl oxalat
4. Etyl axetat

3. VẬN DỤNG (5 câu)

Câu 1: Thủy phân este X trong dung dịch NaOH thu được muối cacboxylic và ancol không no. Trong phân tử X có chứa 2 liên kết  và có 32% oxi theo khối lượng. Số đồng phân cấu tạo của X là

1. 5
2. 3
3. 2
4. 4

Câu 2: Chất X có công thức phân tử là C₇H₁₂O₄. Đun nóng X với NaOH thu được muối Y và hỗn hợp 2 rượu Z và T. Đề hiđrat hóa rượu Z thu được 3 anken. Vậy công thức của muối Y, rượu T và rượu Z lần lượt là

1. NaOOC – COONa; C₂H₅OH và CH₃ – CH₂ – CH₂OH
2. NaOOC – COONa; C₂H₅OH và CH₃ – CH₂ – CH(OH) – CH₃
3. NaOOC – COONa; CH₃OH và CH₃ – CH₂ – CH(OH) – CH₃

D, NaOOC – CH₂COONa; CH₃OH và CH₃ – CH(OH) – CH₃  

Câu 3: Trong một bình kín chứa hơi chất hữu cơ X (có dạng C_nH_2nO₂) mạch hở và O₂ (số mol O₂ gấp đôi số mol cần cho phản ứng cháy) ở 139,9⁰C áp suất trong bình là 0,8 atm. Đốt cháy hoàn toàn X sau đó đưa về nhiệt độ ban đầu, áp suất trong bình lúc này là 0,95 atm. X có công thức phân tử là

1. C₄H₈O₂
2. C₃H₆O₂
3. CH₂O₂
4. C₂H₄O₂

Câu 4: Thủy phân hoàn toàn a mol este no, hai chức, mạch hở X trong dung dịch NaOH vừa đủ, thu được hỗn hợp sản phẩm hữu cơ Y. Cho toàn bộ Y tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO₃ trong NH₃, thu được 8a mol Ag. Số nguyên tử H trong phân tử X bằng

1. 6
2. 8
3. 10
4. 4

Câu 5: Đem hóa hơi 6,7 gam hỗn hợp gồm CH₃COOH, CH₃COOC₂H₅, CH₃COOCH₃ và HCOOC₂H₅ thu được 2,24 lít hơi (đktc). Khối lượng nước thu được khi đốt cháy hoàn toàn 6,7 gam X là

1. 4,0 gam
2. 5,0 gam
3. 3,5 gam
4. 4,5 gam

4. VẬN DỤNG CAO (3 câu)

Câu 1: Cho X, Y là hai axit cacboxylic đơn chức, mạch hở, phân tử đều có chứa 2 liên kết ; Z là ancol hai chức có cùng số nguyên tử cacbon với X; T là este tạo bởi X, Y, Z. Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp E gồm X, Y, Z và T cần 14,28 lít O₂ (đktc), thu được 22,55 gam CO₂ và 9,9 gam H₂O. Mặt khác, m gam E tác dụng với tối đa 8 gam Br₂ trong dung dịch. Phần trăm khối lượng của T trong E gần nhất với giá trị nào sau đây?

1. 40%
2. 63%
3. 50%
4. 21%

Câu 2: Este X hai chức, mạch hở, tạo bởi một ancol no với hai axit cacboxylic no, đơn chức, Este Y ba chức, mạch hở, tạo bởi glixerol với một aixt cacboxylic không no, đơn chức (phân tử có hai liên kết ). Đổ cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp E gồm X và Y cần vừa đủ 0,6 mol O₂, sản phẩm thu được cho qua bình đựng H₂SO₄ đặc, dư thấy khối lượng bình tăng 6,696 gam. Mặt khác, thủy phân hoàn toàn 0,24 mol E cần vừa đủ 630 ml dung dịch KOH 1M, thu được 2 ancol (có cùng số nguyên tử cacbon trong phân tử) và hỗn hợp ba muối, trong đó tổng khối lượng muối của hai axit no là a gam. Gía trị của a là

1. 21,42
2. 49,50
3. 18,54
4. 15,12

Câu 3: Đốt cháy hoàn toàn m gam triglixerit X được CO₂ và 18,72 gam H₂O. Xà phòng hóa cũng lượng triglixerit X trên bằng lượng vừa đủ dung dịch NaOH rồi cô cạn được rắn khan Y. Đốt cháy hoàn toàn Y thu được Na₂CO₃ 44,44 gam CO₂ và 17,82 gam H₂O. Mặt khác m gam triglixerit X trên làm mất màu vừa đủ x mol Br₂ trong dung dịch brom. Gía trị x là

1. 0,025
2. 0,060
3. 0,020
4. 0,040