BÀI 22: KHÁI QUÁT VỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG CHĂN NUÔI

(15 câu)

1. NHẬN BIẾT (5 câu)

Câu 1: Nguyên nhân nào gây ra ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi?

Trả lời:

Do nguồn chất thải trong chăn nuôi không được quản lí và xử lí đúng kĩ thuật.

Câu 2: Các loại chất thải chủ yếu trong chăn nuôi là gì?

Trả lời:

Các chất thải chăn nuôi chủ yếu gồm: chất thải rắn (phân, chất độn chuồng, thức ăn thừa hoặc rơi vãi, xác vật nuôi,...), chất thải lỏng (nước tiểu, nước tắm, nước rửa chuồng....) và chất thải khí (khi thở của vật nuôi, khi do phân huỷ chất thải hữu cơ,...)

Câu 3: Kể tên một vài biện pháp xử lí chất thải chăn nuôi.

Trả lời:

Biện pháp xử lí chất thải chăn nuôi là: công nghệ biogas, ủ phân, sử dụng chế phẩm sinh học,...

Câu 4: Nhược điểm của chất thải chăn nuôi là gì?

Trả lời:

Chất thải chăn nuôi là một trong những nguồn gây ô nhiễm môi trường, gây biến đổi khí hậu, ảnh hưởng đến sức khỏe con người và vật nuôi.

Câu 5: Nếu chất thải chăn nuôi không được xử lí đúng kĩ thuật sẽ gây ra dịch bệnh nào?

Trả lời:

Chất thải chăn nuôi không được xử lí đúng kĩ thuật tiềm ẩn nguy cơ lây lan dịch bệnh cho vật nuôi, đặc biệt là các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như: cúm gia cầm, dịch tai xanh, dịch tả lợn châu Phi,...

2. THÔNG HIỂU (2 câu)

Câu 1: Trình bày những nguồn gây ra ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe con người, gây biến đổi khí hậu?

Trả lời:

- Chăn nuôi phát thải tới 18% tổng số khí nhà kính (tính quy đổi theo CO₂).

- Chăn nuôi tạo ra 65% tổng lượng N₂O, 37% lượng CH₄, 64% tổng lượng NH₃ do hoạt động của loài người tạo nên.

- Hằng ngày, vật nuôi thải ra một lượng phân và nước tiểu rất lớn, tương đương 5 - 8% khối lượng cơ thể.

- Ngoài ra, lượng thức ăn thừa, xác vật nuôi, vật dụng chăm sóc... cũng làm tăng lượng chất thải. Chỉ có khoảng 60% lượng chất thải chăn nuôi được xử lí, phần còn lại được thải trực tiếp ra môi trường.

Câu 2: Xác vật nuôi bị vứt ra môi trường gây ra những tác hại gì?

Trả lời:

Tác hại khi vứt xác vật nuôi xuống ao/hồ như hình:

- Ô nhiễm nguồn nước: Xác vật nuôi chứa nhiều chất hữu cơ và các chất dinh dưỡng như nitơ và photpho, khi bị vứt vào sông hồ, chúng sẽ phân hủy sinh ra các chất độc hại như khí độc và chất độc hại khác. Các chất độc hại này sẽ làm cho chất lượng nước giảm đi và ảnh hưởng đến sức khỏe của các sinh vật sống trong nước, cũng như người sử dụng nước.

- Bốc mùi hôi thối: Xác vật nuôi bị vứt vào sông hồ sẽ phân hủy sinh ra các khí độc hại như hidro sulfua, amoniac, metan, gây mùi hôi khó chịu và làm ô nhiễm không khí.

3. VẬN DỤNG (5 câu)

Câu 1: Vì sao phải bảo vệ môi trường trong chăn nuôi?

Trả lời:

Cần phải bảo vệ môi trường trong chăn nuôi vì:

- Giảm tỉ lệ mắc bệnh và nguy cơ bùng phát dịch bệnh.

- Giảm các chi phí phòng, trị bệnh.

- Tăng hiệu quả kinh tế chăn nuôi.

- Ngăn chặn gây ô nhiễm môi trường nước, ô nhiễm đất và không khí.

- Ngăn chặn ảnh hưởng đến hệ sinh vật đất và nước, tránh làm mất cân bằng sinh thái.

Câu 2: Tại sao các chất thải trong chăn nuôi là nguồn gây ra ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi?

Trả lời:

Những chất thải trong chăn nuôi là nguồn gây ra ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi vì chúng chứa các chất độc hại và gây ảnh hưởng đến môi trường xung quanh, như mùi hôi, khí độc, nhiễm khuẩn, ô nhiễm nước, đất, không khí, và ảnh hưởng đến sức khỏe con người, động vật, đa dạng sinh học và các quá trình sinh thái.

Câu 3: Tại sao phải bảo vệ môi trường trong chăn nuôi?

Trả lời:

Phải bảo vệ môi trường trong chăn nuôi vì:

- Ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi ảnh hưởng tới sức khỏe con người.

- Ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi ảnh hưởng sức khỏe của vật nuôi và lây lan dịch bệnh.

- Chất thải chăn nuôi được xử lí đúng kĩ thuật sẽ giúp nâng cao hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi.

- Chăn nuôi phát thải các nguồn gây ô nhiễm môi trường, gây mất cân bằng sinh thái và gây biến đổi khí hậu toàn cầu.

Câu 4: Nêu ưu điểm khi chất thải chăn nuôi được xử lí đúng kĩ thuật.

Trả lời:

Chất thải chăn nuôi được xử lí đúng kĩ thuật có thể tạo ra nguồn phân bón hữu cơ tốt cho cây trồng; tạo nguồn khí sinh học làm nhiên liệu,... nhờ đó, giảm chi phí mua phân bón và nhiên liệu, chi phí chăm sóc sức khỏe liên quan đến các bệnh do chất thải chăn nuôi, đồng thời giúp phục hồi các hệ sinh thái bị hư hại và môi trường bị ô nhiễm do chất thải chăn nuôi.

Câu 5: Hãy nêu một vài phương pháp xử lí chất thải trong chăn nuôi.

Trả lời:

Một vài phương pháp xử lí chất thải trong chăn nuôi là:

- Xử lý chất thải chăn nuôi bằng hầm Biogas.

- Xử lý chất thải bằng chế phẩm sinh học.

- Xử lý chất thải bằng ủ phân hữu cơ.

- Xử lý bằng công nghệ ép tách phân.

- Xử lý nước thải bằng ô xi hóa.

4. VẬN DỤNG CAO (3 câu)

Câu 1: Để giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi, cần phải hành động như thế nào?

Trả lời:

Để giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi, cần thực hiện các biện pháp sau đây:

- Thực hiện các tiêu chuẩn chăn nuôi bền vững: Việc thực hiện các tiêu chuẩn chăn nuôi bền vững như VietGAP, Global GAP, Organic,... sẽ giúp kiểm soát tốt hơn các chất thải và giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

- Xử lý chất thải: Chất thải từ chăn nuôi như phân bón, chất thải hữu cơ và hóa học cần được xử lý đúng cách, tránh vứt trực tiếp vào môi trường. Các biện pháp xử lý có thể bao gồm sử dụng hệ thống xử lý nước thải, xử lý phân bón bằng các phương pháp sinh học hoặc đốt cháy.

- Sử dụng kỹ thuật nuôi bền vững: Sử dụng kỹ thuật nuôi bền vững như hệ thống nuôi thả rông, sử dụng thức ăn hữu cơ, bổ sung enzyme, phân hủy vi sinh vật,... sẽ giảm thiểu lượng chất thải và các chất độc hại trong chăn nuôi.

- Tái sử dụng và tái chế: Tái sử dụng và tái chế các chất thải trong chăn nuôi sẽ giảm thiểu lượng chất thải đưa ra môi trường.

Câu 2: Lấy ví dụ chứng minh chất thải chăn nuôi gây nguy hiểm tới con người.

Trả lời:

Chất thải chăn nuôi có chứa các loại virus (H5N1, H1N1,...), vi khuẩn và kí sinh trùng có thể gây ra các dịch bệnh nguy hiểm cho con người.

Từ năm 2003 đến 2008, dịch cúm gia cầm (do virus H5N1 gây ra) đã lây truyền sang người và làm 100 trường hợp tử vong. Ngoài ra, các chất độc hại như NH3, H2S, kim loại nặng,... có trong chất thải chăn nuôi không được xử lí đúng kĩ thuật cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng.

Câu 3: Em hãy tìm hiểu và cho biết Pháp luật Việt Nam có quy định như thế nào đối với hộ dân có hành vi nuôi gia súc, gia cầm, động vật gây mất vệ sinh.

Trả lời:

Theo điểm e, khoản 1, Điều 7 Nghị định số 167/2013/NĐ-CP của Chính phủ, hành vi nuôi gia súc, gia cầm, động vật gây mất vệ sinh chung ở khu dân cư sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đến 300.000 đồng. Điểm a, khoản 6, Điều 5 Nghị định số 90/2017/NĐ-CP quy định hành vi vứt gia súc, gia cầm mắc bệnh, chết và sản phẩm của chúng ra môi trường sẽ bị phạt tiền từ 5 đến 6 triệu đồng. Đề nghị chính quyền và các cơ quan chức năng xã Bình Khê, thị xã Đông Triều tăng cường tuyên truyền, có biện pháp nhắc nhở, xử lý nghiêm để chấm dứt tình trạng chăn nuôi gây ô nhiễm, vứt xác động vật ra môi trường như nói trên, trả lại môi trường sống trong lành cho người dân nơi đây.