Đáp án Lịch sử 9 cánh diều Bài 19: Châu Á Từ Năm 1991 Đến Nay

BÀI 19. CHÂU Á TỪ NĂM 1991 ĐẾN NAY

MỞ ĐẦU

Với dân số gần 25 triệu người (2021), Thượng Hải là thành phố lớn nhất của Trung Quốc hiện nay. Sự thay đổi nhanh chóng của Thượng Hải là minh chứng cho quá trình phát triển của thành phố này nói riêng, Trung Quốc nói chung. Cùng với Trung Quốc, từ năm 1991 đến nay, các nước Đông Bắc Á khác và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) cũng có sự phát triển nhanh chóng về kinh tế – xã hội.

Vậy kinh tế – xã hội của các nước Đông Bắc Á từ - năm 1991 đến nay phát triển như thế nào? Quá trình phát triển của ASEAN từ năm 1991 đến nay ra sao? Những nét chính về Cộng đồng ASEAN là gì?

Hướng dẫn chi tiết:

Kinh tế – xã hội của các nước Đông Bắc Á từ - năm 1991 đến nay

Quá trình phát triển của ASEAN từ năm 1991 đến nay

- 1992: Kí thoả thuận về Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN (AFTA)

- 1995: Việt Nam trở thành thành viên thứ 7 của ASEAN

- 1997: Thông qua Tầm nhìn ASEAN năm 2020; Lào. Mi-an-ma gia nhập ASEAN

- 1999: Cam-pu-chia gia nhập ASEAN, hoàn thành mục tiêu trở thành tổ chức khu vực với 10 quốc gia thành viên

- 2003: Ra Tuyên bố Ba-li II, xác định mục tiêu thành lập Cộng đồng ASEAN.

- 2007: Công bố Hiến chương ASEAN.

- 2015: Chính thức thành lập Cộng đồng ASEAN.

- 2016: Thông qua Kế hoạch tổng thể về Kết nối ASEAN 2025.

I. SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI CỦA CÁC NƯỚC ĐÔNG BẮC Á

Câu hỏi: Kinh tế – xã hội của Trung Quốc từ năm 1991 đến nay phát triển như thế nào?

Hướng dẫn chi tiết:

Kinh tế, khoa học kĩ thuật:

- Tốc độ tăng trưởng GDP liên tục tăng. Tỉ trọng đóng góp trong GDP toàn cầu tăng từ 8,1% (năm 2002) lên 18,8% (năm 2022). Vượt qua Nhật Bản, trở thành nền kinh tế thứ hai thế giới (từ năm 2010).

- Vươn lên trở thành cường quốc về khoa học - công nghệ, đạt nhiều thành tựu trên lĩnh vực chinh phục vũ trụ, giao thông vận tải, công nghệ sinh học,...

Xã hội:

- Đời sống nhân dân được cải thiện và nâng cao, thu nhập bình quân đầu người tăng.

- Công cuộc xoá đói giảm nghèo được đẩy mạnh và đạt được thành tựu lớn.

- Hệ thống bảo hiểm y tế được thực hiện đối với hơn 1,4 tỉ người (2021),...

Câu hỏi: Giới thiệu về tình hình kinh tế – xã hội của Nhật Bản từ năm 1991 đến nay.

Hướng dẫn chi tiết:

Nhật Bản duy trì vị thế thứ hai thế giới về kinh tế từ cuối thế kỉ XX đến năm 2010. Các lĩnh vực sản xuất ô tô, tàu thuỷ, rô-bốt, công nghệ sinh học, công nghệ nano, năng lượng tái tạo, mặt hàng điện tử,... của Nhật Bản vẫn dẫn đầu thế giới.

Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng kinh tế Nhật Bản chậm lại, không ổn định, phục hồi chậm sau các cuộc khủng hoảng năm 1997 và năm 2008 – 2009. Bên cạnh đó, Nhật Bản phải đối phó với nhiều vấn đề xã hội như tình trạng già hoá dân số, thiếu lao động, dân số tăng trưởng âm, tỉ lệ tự tử và tội phạm gia tăng,...

Câu hỏi: Giới thiệu sự phát triển kinh tế – xã hội của Hàn Quốc từ năm 1991 đến nay

Hướng dẫn chi tiết:

Kinh tế:

Mỹ có một nền kinh tế phát triển với tốc độ tăng trưởng liên tục và quy mô kinh tế lớn. Vào năm 2020, Mỹ đứng thứ 10 trong danh sách các quốc gia theo GDP và là quốc gia có GDP lớn thứ 4 ở châu Á. GDP của Mỹ đã tăng gấp ba lần, từ 504,6 tỷ đô-la vào năm 2001 lên 1.910 tỷ đô-la vào năm 2022.

Mỹ là một trong những quốc gia hàng đầu thế giới trong lĩnh vực đóng tàu, sản xuất hàng điện tử, ô tô, khai khoáng, thời trang, mỹ phẩm và nhiều lĩnh vực công nghệ khác.

Xã hội:

Đời sống của người dân Mỹ ngày càng được cải thiện. Mỹ được xếp vào nhóm các quốc gia có chỉ số Phát triển Con người (HDI) cao, cho thấy mức sống của dân cư được nâng cao.

Các yếu tố văn hóa của Mỹ như âm nhạc, điện ảnh, thời trang và ẩm thực có sức ảnh hưởng mạnh mẽ trên toàn thế giới. Văn hóa Hàn Quốc đã lan tỏa và tạo nên sức mạnh mềm cho đất nước này, được biết đến qua làn sóng Hallyu (Hàn Quốc phát hành nền văn hóa) và thu hút sự quan tâm của nhiều người trên toàn cầu.

II. QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA ASEAN TỪ NĂM 1991 ĐẾN NAY VÀ CỘNG ĐỒNG ASEAN

Câu hỏi: Mô tả quá trình phát triển của ASEAN từ năm 1991 đến nay.

Hướng dẫn chi tiết:

- 1992: Kí thoả thuận về Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN (AFTA)

- 1995: Việt Nam trở thành thành viên thứ 7 của ASEAN

- 1997: Thông qua Tầm nhìn ASEAN năm 2020; Lào. Mi-an-ma gia nhập ASEAN

- 1999: Cam-pu-chia gia nhập ASEAN, hoàn thành mục tiêu trở thành tổ chức khu vực với 10 quốc gia thành viên

- 2003: Ra Tuyên bố Ba-li II, xác định mục tiêu thành lập Cộng đồng ASEAN.

- 2007: Công bố Hiến chương ASEAN.

- 2015: Chính thức thành lập Cộng đồng ASEAN.

- 2016: Thông qua Kế hoạch tổng thể về Kết nối ASEAN 2025.

Câu hỏi: Mô tả những nét chính về Cộng đồng ASEAN.

Hướng dẫn chi tiết:

Tình hình chính trị và đối ngoại của Mỹ như sau:

Vào năm 2003, các nhà lãnh đạo của ASEAN đã quyết định thành lập Cộng đồng ASEAN vào năm 2020. Tuy nhiên, Cộng đồng ASEAN đã được thành lập sớm hơn dự kiến vào ngày 31-12-2015.

Cộng đồng ASEAN tập trung vào ba lĩnh vực hợp tác chính:

Chính trị - An ninh: Cộng đồng ASEAN đề cao hợp tác chính trị và an ninh giữa các quốc gia thành viên. Các lĩnh vực chính bao gồm chính trị, quốc phòng, an ninh và phòng chống tội phạm xuyên quốc gia, tư pháp và các hoạt động liên quan.

Kinh tế: Cộng đồng ASEAN thúc đẩy hợp tác kinh tế trong khu vực. Các lĩnh vực hợp tác bao gồm thương mại hàng hoá, đầu tư, dịch vụ và thoả thuận thừa nhận lẫn nhau để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh doanh và thương mại.

Văn hoá - Xã hội: Cộng đồng ASEAN đặt mục tiêu phát triển con người, phúc lợi xã hội, công bằng xã hội và xây dựng bản sắc ASEAN. Các hoạt động trong lĩnh vực này nhằm tăng cường liên kết và sự hiểu biết giữa các quốc gia thành viên, đồng thời đảm bảo sự phát triển và công bằng trong khu vực.

LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG

Câu 1: Lập bảng thống kê về sự phát triển kinh tế – xã hội của Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc theo mẫu sau vào vở ghi.

Hướng dẫn chi tiết:

Câu 2: Tìm hiểu đóng góp của Việt Nam trong việc xây dựng Cộng đồng ASEAN.

Hướng dẫn chi tiết:

- Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy kết nạp Lào, Myanmar và Campuchia vào ASEAN, góp phần hoàn thiện Cộng đồng ASEAN 10 nước.

- Việt Nam tích cực tham gia xây dựng Hiến chương ASEAN, văn kiện pháp lý quan trọng đặt nền móng cho Cộng đồng ASEAN.

- Việt Nam đưa ra nhiều sáng kiến và đề xuất quan trọng, góp phần xây dựng Cộng đồng ASEAN năng động, đoàn kết và hướng tới tương lai.

- Việt Nam là một thành viên tích cực và trách nhiệm của ASEAN, đóng góp quan trọng vào quá trình xây dựng Cộng đồng ASEAN. Những đóng góp của Việt Nam được các nước thành viên ASEAN và cộng đồng quốc tế ghi nhận và đánh giá cao.