Giáo án Âm nhạc 5 kết nối Tiết 1: Lí thuyết âm nhạc: Trọng âm, phách, vạch nhịp, ô nhịp; Đọc nhạc: Bài số 1

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế tích cực, hứng thú học tập cho HS và kết nối với bài học mới. 

b. Cách tiến hành

- GV tổ chức cho HS cả lớp nghe và vận động theo nhịp điệu bài hát Bài ca đi học (Nhạc và lời: Phan Trần Bảng).

https://www.youtube.com/watch?v=vGY7tawVDco

- GV gợi ý cho HS hát lời ca kết hợp vận động theo lời ca 1, lời ca 2 kết hợp vỗ tay theo hướng dẫn.

- GV nêu câu hỏi: Em có cảm nhận gì sau khi nghe và vận động theo nhịp điệu bài hát Bài ca đi học?

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận: Bài ca đi học là một hành khúc vui tươi, rộn ràng, nói lên tình cảm gắn bó của học sinh với mái trường, biết kính trọng thầy cô và yêu quý bạn bè trong khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp. 

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Chúng ta vừa được lắng nghe và vận động theo bài hát Bài ca đi học, ngày hôm nay, cô và các em sẽ cùng đi vào tiết học đầu tiên trong chương trình Âm nhạc lớp 5 – Tiết 1:

+ Lí thuyết âm nhạc: Trọng âm, phách, vạch nhịp, ô nhịp.

+ Đọc nhạc: Bài số 1.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Lí thuyết âm nhạc – Trọng âm, phách, vạch nhịp, ô nhịp

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS biết khái niệm về trọng âm, phách, vạch nhịp, ô nhịp.

b. Cách tiến hành

- GV cho HS nghe và cảm nhận những âm vang lên mạnh hơn trong bài hát Đàn gà trong sân (nhạc Pháp, lời Việt sưu tầm).

https://www.youtube.com/watch?v=kcliGXbvwB0

Nhiệm vụ 1: Trọng âm và phách

- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm đôi, đọc thông tin mục 1 SGK tr.6 và trả lời câu hỏi:

+ Trọng âm là những âm thanh vang lên như thế nào?

+ Phách là khoảng thời gian ngân, nghỉ như thế nào? Phách có trọng âm là phách gì? Phách không có trọng âm là phách gì? 

- GV mời đại diện 2 – 3 HS xung phong trả lời. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:

+ Trọng âm là những âm thanh vang lên mạnh hơn trong giai điệu.

+ Phách là khoảng thời gian ngân, nghỉ bằng nhau trong 1 ô nhịp. Phách có trọng âm là phách mạnh, phách không có trọng âm là phách nhẹ.

- GV lấy ví dụ và đàn cho HS cảm nhận rõ hơn: 

Đọc lời ca và vỗ tay theo phách:

- GV mời đại diện một số HS đọc lời ca và thực hiện vỗ tay theo phách.

- GV nhận xét và tuyên dương HS. 

Nhiệm vụ 2: Vạch nhịp và ô nhịp

- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm 4 HS, đọc thông tin mục 2 SGK tr.7 và trả lời câu hỏi: 

+ Vạch nhịp là gì?

+ Vạch nhịp kép là gì?

- GV mời đại diện 1 – 2 HS xung phong trả lời. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận: 

+ Vạch nhịp là vạch thẳng đứng nằm trong khuông nhạc dùng để phân chia khuông nhạc thành các ô nhịp. 

+ Vạch nhịp kép là một vạch nhạt và một vạch đậm dùng để kết thúc bản nhạc. 

- GV kẻ mẫu vạch nhịp, vạch nhịp kép và cho HS thực hành vào vở ghi bài. 

- GV kiểm tra, nhận xét một số HS kẻ vạch nhịp, vạch nhịp kép, tuyên dương, chỉnh sửa cho HS (nếu cần).

- GV yêu cầu HS tiếp tục thảo luận theo nhóm, đọc thông tin mục 2 SGK tr.7 và trả lời câu hỏi: Ô nhịp là gì?

- GV mời đại diện 1 – 2 HS xung phong trả lời. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận: Ô nhịp là khoảng cách từ vạch nhịp này đến vạch nhịp tiếp theo.

- GV kẻ mẫu ô nhịp và cho HS thực hành vào vở ghi bài. 

- GV kiểm tra, nhận xét một số HS kẻ ô nhịp, tuyên dương, chỉnh sửa cho HS (nếu cần).

* Luyện tập

- GV hướng dẫn HS thực hành luyện tập theo nhóm (4 – 6 HS/nhóm) và hoàn thành Phiếu học tập: 

- GV thu phiếu và mời đại diện một số nhóm trình bày kết quả thảo luận. Các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

+ Phách mạnh: gáy, con, cha.

+ Phách nhẹ: mà, là, gà.

- GV khuyến khích HS tìm thêm các kí hiệu đã học thông qua các bài hát được in trong SGK Âm nhạc 5 – Kết nối tri thức. 

Hoạt động 2: Đọc nhạc – Bài số 1

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS bước đầu đọc đúng cao độ, trường độ Bài đọc nhạc số 1, biết đọc kết hợp vỗ tay theo phách.

b. Cách tiến hành

* Đọc gam Đô trưởng

- GV đàn cho HS đọc cao độ gam Đô trưởng.

- GV cho HS thực hành, từng tổ/nhóm/cá nhân đọc cao độ gam Đô trưởng trước lớp.

- GV nhận xét, tuyên dương và sửa chữa cho HS (nếu cần).

* Vị trí nốt Rê

- GV hướng dẫn cho HS nhận biết vị trí nốt Rê và đọc âm theo hướng dẫn.

- GV cho HS thực hành, từng tổ/nhóm/cá nhân nhận biết vị trí nốt Rê và đọc âm trước lớp.

- GV nhận xét, tuyên dương và sửa chữa cho HS (nếu cần).

* Đọc tiết tấu kết hợp gõ đệm hoặc vỗ tay theo phách

- GV khuyến khích HS tự gõ hoặc vỗ tay (theo hiểu biết cá nhân).

- GV hướng dẫn HS đọc tiết tấu kết hợp gõ hoặc vỗ tay theo phách.

- GV cho HS thực hành, từng tổ/nhóm/cá nhân đọc tiết tấu kết hợp gõ hoặc vỗ tay theo phách trước lớp.

- GV nhận xét, tuyên dương và sửa chữa cho HS (nếu cần).

* Đọc nhạc – Bài số 1

- GV trình chiếu và yêu cầu HS quan sát bài nhạc số 1.

- GV hướng dẫn HS nói tên nốt, hình nốt, dấu lặng có trong bài đọc nhạc (phát hiện một nốt nhạc mới nằm trên dòng kẻ thứ tư của khuông nhạc). 

- GV chia bài đọc nhạc làm 2 câu, chia nhỏ từng 2 ô nhịp.

+ Câu 1:

+ Câu 2:

- GV hướng dẫn HS đọc theo trục gam Đô trưởng.

- GV dùng đàn hỗ trợ HS trong quá trình đọc nhạc.

- GV cho HS cả lớp đọc tiếp nối cho đến hết bài.

- GV cho HS thực hành, từng tổ/nhóm/cá nhân đọc tiết tấu kết hợp gõ hoặc vỗ tay theo phách trước lớp.

- GV nhận xét, tuyên dương và sửa chữa cho HS (nếu cần).

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP – THỰC HÀNH

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Đọc kết hợp vỗ tay theo phách, đọc tiết tấu kết hợp vận động cơ thể. 

- Củng cố kiến thức đã học trong bài. 

b. Cách tiến hành

Nhiệm vụ 1: Đọc kết hợp vỗ tay theo phách, đọc tiết tấu kết hợp vận động cơ thể

- GV hướng dẫn HS thực hành theo nhóm 4 – 6 HS/nhóm:

+ Đọc kết hợp vỗ tay theo phách.

+ Đọc tiết tấu kết hợp vận động cơ thể.

- HS vận động theo bài hát.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS lắng nghe GV nêu câu hỏi. 

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS lắng nghe, vào bài học mới. 

- HS lắng nghe và cảm nhận. 

- HS làm việc nhóm đôi.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, quan sát.

- HS thực hiện.

- HS thảo luận nhóm.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS quan sát, thực hành.

- HS quan sát, sửa bài. 

- HS thảo luận nhóm.

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS quan sát.

- HS quan sát, sửa bài.

- HS thảo luận nhóm, làm Phiếu học tập.

- HS trình bày kết quả.

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS quan sát, lắng nghe.

- HS thực hành. 

- HS quan sát, lắng nghe, tiếp thu. 

- HS quan sát, lắng nghe.

- HS thực hành. 

- HS quan sát, lắng nghe, tiếp thu. 

- HS thực hiện.

- HS quan sát, lắng nghe.

- HS thực hành. 

- HS quan sát, lắng nghe, tiếp thu. 

- HS quan sát. 

- HS quan sát. 

- HS lắng nghe, quan sát.

- HS đọc nhạc. 

- HS đọc nhạc.

- HS thực hành.

- HS quan sát, lắng nghe, tiếp thu. 

- HS quan sát.