Giáo án điện tử ngữ văn 10 chân trời tiết: Văn bản 2 - Gặp ka-ríp và xi-la

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Theo em, người giữ vai trò đứng đầu, lãnh đạo một tập thể cần phải có những ưu điểm vượt trội nào về phẩm chất và năng lực?

VĂN BẢN 2: GẶP KA-RÍP VÀ XI-LA

(Trích Ô-đi-xê, sử thi Hy Lạo – Hô-me-rơ)

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. TÌM HIỂU CHUNG
   1. Tác giả
   2. Tác phẩm
   3. Đọc, kể, tóm tắt
   4. TÌM HIỂU CHI TIẾT
   5. Những yếu tố bất ngờ
   6. Hình tượng quái vật biển Ka-ríp, Xi-la
   7. Bản lĩnh của Ô-đi-xê

III. TỔNG KẾT

1. TÌM HIỂU CHUNG

Chia lớp thành 4 nhóm, yêu cầu các nhóm đọc thông tin trong SGK và cho biết:

• Tác giả của văn bản Gặp Ka-ríp và Xi-la.
• Văn bản Gặp Ka-ríp và Xi-la thuộc tác phẩm nào? Nêu thể loại của tác phẩm đó, xác định vị trí của văn bản trích trong tác phẩm.
• Lược thuật các phần tác phẩm trước và sau văn bản trích.

1. Tác giả

• Hô-me-rơ (khoảng thế kỉ VIII – VII trước Công nguyên) là nhà thơ Hy Lạp.
• Là tác giả của hai tác phẩm sử thi: I-li-át (Iliad) và Ô-đi-xê (Odyssêy).

2. Tác phẩm

Văn bản Gặp Ka-ríp và Xi-la thuộc khúc ca XII của sử thi Ô-đi-xê nói về những thử thách đối với Ô-đi-xê và các bạn đồng hành khi gặp các quái vật biển.

3. Đọc, kể, tóm tắt

HS đọc văn bản, sau đó thảo luận theo cặp và thực hiện các yêu cầu:

• Tóm tắt các sự kiện chính được kể trong văn bản trên.
• Nêu ngôi kể của văn bản và cho biết tác dụng của nó.

Gợi ý:

• Sau 10 năm vượt biển trên hành trình trở về quê hương, đến thời điểm này, Ô-đi-xê là người cuối cùng còn sống sót. Vậy ai là người biết cặn kẽ những gì xảy ra trên hành trình ấy để kể lại?
• Người kể chuyện ngôi thứ nhất, trong trường hợp này, có ưu thế gì so với người kể chuyện ngôi thứ ba?

Tóm tắt các sự kiện chính:

• Ô-đi-xê và các thuỷ thủ lên đường vượt biển về quê và được báo trước là phải chuẩn bị tinh thần đối mặt với mọi nguy hiểm.
• Các thuỷ thủ phải nhét sáp ong vào hai tai để tránh nghe tiếng hát ma mị của các nàng Xi-ren; riêng Ô-đi-xê được nghe hát nhưng phải trói mình vào cột buồm để tránh nguy hiểm.
• Tiếp đến, các thuỷ thủ tránh được Ka-ríp – quái vật giăng cạm bẫy khủng khiếp chực nhấn chìm thuỷ thủ xuống đáy biển, nhưng lại rơi vào cạm bẫy của quái vật Xi-la: sáu thuỷ thủ – những tay chèo khoẻ nhất của Ô-đi-xê – bị ăn thịt.
• Ô-đi-xê tận mắt chứng kiến đồng đội gặp nạn, nhưng không có cách nào cứu giúp họ, chàng vô cùng thương xót.
• Ngôi kể: ngôi kể thứ nhất, có tác dụng:
• Người kể chuyện – nhân vật chính có cơ hội tự bộc lộ tính cách, tâm trạng, cách giao thiệp của mình.
• Gia tăng độ tin cậy bởi người kể là người trong cuộc, tự kể trải nghiệm của mình.