Giáo án điện tử tin học 10 cánh diều bài 14: Kiểu dữ liệu danh sách - xử lí danh sách (2 tiết)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Có nhiều bài toán thực tế cần giải quyết mà trong đó dữ liệu có được ở dạng một bản liệt kê tuần tự (thường gọi là danh sách). Ví dụ: Từ danh sách kết quả một cuộc thi, hãy đưa ra danh sách những người đỗ trong kì thi đó. Em hãy đưa thêm ví dụ.

• Danh sách những mặt hàng được bán trong siêu thị (kèm bảng giá), tìm ra máy xay sinh tố có giá rẻ nhất.
• Danh sách các hộ gia đình trong một khu phố hay một thôn, xã. Có thể cần đưa ra địa chỉ và tên chủ hộ của những gia đình được công nhận là gia đình văn hóa.

BÀI 14: KIỂU DỮ LIỆU DANH SÁCH - XỬ LÍ DANH SÁCH (2 Tiết)

NỘI DUNG BÀI HỌC

Kiểu dữ liệu danh sách

Một số hàm và thao tác xử lí danh sách

1. Kiểu dữ liệu danh sách

• Trong Python, danh sách là kiểu dữ liệu có cấu trúc dùng để nhóm một tập dữ liệu thành một dãy giá trị được đánh số và có thể truy cập đến từng giá trị.
• Các phần tử trong danh sách của Python được đánh chỉ số bắt đầu từ 0.

Thảo luận nhóm đôi

Hoạt động 1

• Với gợi ý từ Ví dụ 1, em hãy viết câu lệnh Python để tạo ra một biến kiểu danh sách lưu trữ được dữ liệu cho ở Bảng 1.
• Viết câu lệnh in ra phần tử thứ ba của danh sách được tạo ra ở yêu cầu 1.
• Dùng hàm type() kiểm tra lại kiểu dữ liệu của biến vừa tạo ra.
• Dùng hàm len() để biết kích thước của danh sách (độ dài hay số phần tử của danh sách).

Hoạt động 1

Chương trình như sau:

#Nhiệt độ từ thứ Hai đến Chủ nhật

nhietdo = [38,36,37,36,38,38,37]

print(nhietdo[2])

print(type(nhietdo))

print(len(nhietdo))

Đọc thông tin SGK và nêu các cách khởi tạo một danh sách. Cho ví dụ.

Khởi tạo danh sách:

Cách 1: Dùng phép gán. Ví dụ:

ds = [1, 1, 2, 3, 5, 8]

Cách 2:  Dùng câu lệnh lặp for gán giá trị trong khoảng cho trước. Ví dụ:    ds = [i for i in range(6)]

           Kết quả:  ds = [0, 1, 2, 3, 4, 5]

Cách 3: Khởi tạo danh sách số nguyên hay thực từ dữ liệu nhập vào.

Dựa vào thông tin SGK, em hãy nêu cách truy cập phần tử trong danh sách và cho ví dụ.

Truy cập từng phần tử

Để chỉ định một phần tử trong danh sách cần nêu tên danh sách và chỉ số của phần tử đó. Chỉ số cần đặt trong cặp dấu ngoặc vuông, chỉ số có thể là một biểu thức số học.

2. Một số hàm và thao tác xử lí danh sách

Hoạt động 2

Hãy hình dung, nhóm em dùng một danh sách trong Python để lưu trữ và quản lí danh sách các bạn trong Câu lạc bộ Lập trình của lớp em. Trong tình huống ấy, nhóm em mong muốn Python cung cấp sẵn những công cụ nào ở dạng hàm để dễ thực hiện việc quản lí danh sách câu lạc bộ?

Xác định số phần tử trong danh sách, xóa hay bổ sung phần tử vào danh sách, sắp xếp các phần tử,...