Biết cách xác định phương hướng dựa vào la bàn hoặc quan sát các hiện tượng tự nhiên
Biết quan sát và sử dụng các hiện tượng thiên nhiên phục vụ cho cuộc sống hằng ngày

b. Năng lực:

- Năng lực chung: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực tính toán

- Năng lực riêng: Sử dụng bản đồ; sử dụng hình vẽ, tranh ảnh, mô hình.

3. Phẩm chất

Yêu thích môn học, có niềm hứng thú với việc tìm hiểu các sự vật hiện tượng địa lí nói riêng và trong cuộc sống nói chung
Gần gũi gắn bó hơn với thiên nhiên xunh quanh

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên:

La bàn
Điện thoại thông minh có la bàn
Tranh ảnh, video về tìm phương hướng trong thực tế

2. Đối với học sinh: vở ghi, sgk

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho học sinh và từng bước làm quen bài học.

b. Nội dung: GV trình bày vấn đề, HS trả lời câu hỏi

c. Sản phẩm học tập: HS lắng nghe và tiếp thu kiến thức

d. Tổ chức thực hiện:

- GV trình bày vấn đề:“Trong cuộc sống, nhiều khi con người rơi vào những tình huống hết sức khó khăn, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng do bị mất phương hướng Đó là khi bị lạc trong rừng, lênh đênh giữa đại dương hoặc lạc lối giữa một vùng đất xa lạ,... Khi đó, xác định phương hướng ngoài thực tế là một kĩ năng cần thiết để chúng ta có thể vượt qua hiểm nguy. Vậy làm thế nào để xác định được phương hướng ngoài thực tế, chúng ta cùng tìm hiểu bài hôm nay”

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Xác định phương hướng bằng la bàn

a. Mục tiêu: Biết được cấu tạo, cách sử dụng của la bàn

b. Nội dung: Đọc thông tin sgk, nghe giáo viên hướng dẫn, học sinh thảo luận, trao đổi.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của học sinh

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

a. Cấu tạo la bàn

+ GV giới thiệu là bàn cầm tay và la bàn trong điện thoại thông minh cho HS

? Cấu tạo của la bàn

? Cách xác định hướng trên la bàn

b. Cách sử dụng

+ GV hướng dẫn HS cách sử dụng

+ GV làm ví dụ mẫu về tìm hướng của một đối tượng cụ thể (cửa lớp học, bằng, góc lớp,...)

+ GV yêu cầu các HS làm việc theo nhóm nhỏ sử dụng la bàn và yêu cầu HS tìm phương hưởng của một đối tượng cụ thể bằng la bàn

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

+ HS tiếp nhận nhiệm vụ, trao đổi, thảo luận theo nhóm nhỏ.

+ GV quan sát HS hoạt động, hỗ trợ khi HS cần

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ GV gọi 2 bạn đại diện 2 nhóm đứng dậy báo cáo kết quả làm việc của nhóm.

+ GV gọi HS nhóm khác nhận xét, đánh giá.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới

1. Xác định phương hướng bằng la bàn

a. Cấu tạo la bàn

- Kim là bàn chỉ hướng bắc (B) có màu nổi bật và các hướng (độ) khác (N, T, Đ) trên là bàn.

b. Cách sử dụng

+ Đặt la bàn thẳng bằng trên mặt phẳng, tránh xa các vật bằng kim loại.

+ Chỉnh vị trí để kim la bàn chỉ hướng bắc trùng với với góc 0°. Khi đó ta đã xác định được hướng bắc - nam trong thực tế, từ hướng bắc – nam này, ta sẽ xác định được các hướng còn lại.

Hoạt động 2: Xác định phương hướng dựa vào quan sát hiện tượng tự nhiên

a. Mục tiêu: Giúp học sinh có khả năng xác định phương hướng dựa vào quan sát hiện tượng tự nhiên

b. Nội dung: Đọc thông tin sgk, nghe giáo viên hướng dẫn, học sinh thảo luận, trao đổi.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của học sinh

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

+ GV yêu cầu HS dựa vào kiến thức của bài học trước và kinh nghiệm thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

? Mặt Trời mọc và lặn ở hướng nào

+ GV yêu cầu HS quan sát hình minh họa SGK và đặt câu hỏi về cách xác định các hướng.

? Mô tả cách xác định

+ GV mở rộng phần “Em có biết”

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

+ HS tiếp nhận nhiệm vụ, trao đổi, thảo luận theo nhóm nhỏ.

+ GV quan sát HS hoạt động, hỗ trợ khi HS cần

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ GV gọi 2 bạn đại diện 2 nhóm đứng dậy báo cáo kết quả làm việc của nhóm.

+ GV gọi HS nhóm khác nhận xét, đánh giá.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới

2. Xác định phương hướng dựa vào quan sát hiện tượng tự nhiên

- Mặt Trời mọc ở đằng Đông và lặn ở đằng Tây

- Dựa vào hướng mặt trời mọc chúng ta có thể biết được phương hướng một cách tương đối chính xác. Mặt Trời mọc ở đằng Đông và lặn ở đằng Tây, từ đó xác định được các hướng khác

- Mô tả: Khi mặt trời mọc chúng ta đứng quay mặt về phía MT nghĩa là nhìn về hướng đông, đối diện hướng đông ( phía sau) là hướng tây, tay trái là hướng bắc, tay phải là hướng nam

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Củng cố lại kiến thức đã học thông qua bài tập

b. Nội dung: Đọc thông tin sgk, nghe giáo viên hướng dẫn, học sinh thảo luận, trao đổi.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của học sinh

d. Tổ chức thực hiện:

- GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi

Câu 1: Hãy nêu một số cách xác ssinhj phương hướng ngoài thực tế

Câu 2: Quan sát Mặt Trời hoặc sử dụng la bàn, hãy xác định khi đi từ nhà đến trường trước tiên em phải đi về hướng nào

- HS tiếp nhận nhiệm vụ, đưa ra câu trả lời:

Câu 1: Một số cách xác định phương hướng ngoài thực tế sử dụng la bàn, dựa vào hướng Mặt Trời mọc và lặn, dựa vào sao Bắc Cực, hướng di chuyển của đàn chim di cư, hướng quay của hoa hướng dương khi nở...

Câu 2: Quan sát Mặt Trời vào buổi sáng hoặc buổi chiều, xác định khi đi từ nhà đến trường, trước tiên phải đi về hướng nào. HS nhớ lại việc xác định phương hướng dựa vào Mặt Trời để trả lời

- GV nhận xét, đánh giá và chuẩn kiến thức.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: Vận dụng kiến thức đã học để giải bài tập, củng cố kiến thức

b. Nội dung: Đọc thông tin sgk, nghe giáo viên hướng dẫn, học sinh thảo luận, trao đổi.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của học sinh

d. Tổ chức thực hiện:

- GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi

Câu 1: Về mùa đông giá rét, loài chim di trú thường bay về phương nào để cư trú:
A.Phương Đông.
B.Phương Bắc
C.Phương Tây.
D.Phương Nam

Câu 2: La bàn là dụng cụ để tìm phương hướng:
A.Có dùng trong đường thủy
B.Có dùng trong đường hàng không.
C.Có dùng trong đường bộ
D.Cả ba đều đúng.

Câu 3: Khi sử dụng la bàn cần tránh:
A.Khối sắt, dây điện cao thế
B.Hàng rào kẽm gai, đườngray xe lửa
C.Súng đạn mang theo mình
D.Cả 3 đều đúng

- HS tiếp nhận nhiệm vụ, đưa ra câu trả lời:1 - D, 2 - D, 3 - D

- GV nhận xét, đánh giá và chuẩn kiến thức.

IV. KẾ HOẠCH ĐÁNH GIÁ

Hình thức đánh giá

Phương pháp

đánh giá

Công cụ đánh giá

Ghi Chú

- Thu hút được sự tham gia tích cực của người học

- Gắn với thực tế

- Tạo cơ hội thực hành cho người học