Giáo án KHTN 7 chân trời bài 29: Trao đổi nước và các chất dinh dưỡng ở thực vật (5 tiết)

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 29. TRAO ĐỔI NƯỚC VÀ CÁC CHẤT DINH DƯỠNG Ở THỰC VẬT (5 TIẾT)

1. MỤC TIÊU
2. Kiến thức: 

• Dựa vào sơ đồ đơn giản, mô tả được con đường hấp thụ, vận chuyển nước và khoáng của cây từ môi trường ngoài vào miền lông hút, vào rễ, lên thân cây và lá cây.
• Dựa vào sơ đồ, hình ảnh, phân biệt được sự vận chuyển các chất trong mạch gỗ từ rễ lên lá cây (dòng đi lên) và từ lá xuống các cơ quan trong mạch rây (dòng đi xuống).
• Nêu được vai trò của quá trình thoát hơi nước ở lá và hoạt động đóng, mở khí khổng trong quá trình thoát hơi nước. 
• Nêu được một số yếu tố chủ yếu ảnh hưởng đến trao đổi nước và các chất dinh dưỡng ở thực vật. 
• Nêu được một số yếu tố chủ yếu ảnh hưởng đến trao đổi nước và các chất dinh dưỡng ở thực vật. 

2. Năng lực

- Năng lực chung: 

• Tự chủ và tự học: Chủ động, tự tìm hiểu về quá trình trao đổi nước và các chất dinh dưỡng ở thực vật; vận dụng quá trình trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng trong đời sống.
• Giao tiếp và hợp tác: Hoạt động nhóm một cách hiệu quả theo đúng yêu cầu của GV trong khi thảo luận về quá trình trao đổi nước và các chất dinh dưỡng ở thực vật, đảm bảo các thành viên trong nhóm đều được tham gia và trình bày báo cáo.
• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Giải quyết các vấn đề kịp thời với các thành viên trong nhóm để tìm hiểu về các nhân tố ảnh hưởng đến quá trình trao đổi nước và các chất dinh dưỡng ở thực vật.

- Năng lực về sinh học: 

• Năng lực nhận thức: Trình bày được quá trình trao đổi nước và các chất dinh dưỡng ở thực vật và vai trò của quá trình này.
• Tìm hiểu tự nhiên: Quan sát và mô tả quá trình trao đổi nước và các chất dinh dưỡng ở thực vật.
• Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Liên hệ và giải thích được một số các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình trao đổi nước và các chất dinh dưỡng ở thực vật cũng như vận dụng được quá trình này trong đời sống như không để cây ngoài nắng gắt, tưới nước và bón phân hợp lí, ...

3. Phẩm chất:

• Chăm chỉ, tích cực hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân
• Có ý thức tìm hiểu và bảo vệ thế giới tự nhiên
• Có niềm say mê, hứng thú với việc khám phá và học tập khoa học tự nhiên nói chung và sinh học nói riêng.
• Có ý thức bảo vệ cây xanh, bảo vệ môi trường sống.

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
2. Đối với giáo viên: 

• SGK, SGV, Giáo án.
• Sơ đồ con đường hấp thụ, vận chuyển nước và muối khoáng ở rễ
• Video, Hình ảnh về quá trình vận chuyển các chất trong mạch gỗ và mạch rây; quá trình thoát hơi nước ở lá cây; hoạt động đóng, mở khí khổng ở lá cây.
• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh: 

• Sách giáo khoa, SBT
• Đọc trước nội dung bài 29
• Tìm hiểu trước các thông tin trên internet về trao đổi nước và các chất dinh dưỡng ở thực vật

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
2. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS, bước đầu khơi gợi nội dung bài học.
3. Nội dung: GV kiểm tra bài cũ, đặt vấn đề vào bài mới, HS thảo luận, trả lời.
4. Sản phẩm học tập: HS xác định được vấn đề cần giải quyết trong bài học
5. Tổ chức thực hiện:

Bước 1. GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

+ Nước có những tính chất gì?

+ Nước có những vai trò gì đối với sinh vật? Cho ví dụ

- GV đặt vấn đề: Nước là thành phần chủ yếu cấu tạo nên tế bào cơ thể sinh vật, có vai trò rất quan trọng trong các hoạt động sống của sinh vật. Tuy nhiên

Bước 2. HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS xem video, tiếp nhận câu hỏi, thảo luận đưa ra ý kiến.

Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV gọi HS đứng dậy trình bày câu trả lời của mình:

+ Tính chất của nước

• Nước là chất lỏng không màu, không mùi, không vị, sôi ở 100­­⁰C và đông đặc ở 0⁰
• Nước là dung môi hòa tan nhiều chất, có tính dẫn điện và dẫn nhiệt.

+ Vai trò của nước đối với sinh vật

• Nước là thành phần chủ yếu cấu tạo nên tế bào cơ thể sinh vật
• Nước có vai trò rất quan trọng trong các hoạt động sống của sinh vật như: điều hòa thân nhiệt (toát mồ hôi khi trời nóng), là dung môi hòa tan và vận chuyển các chất (quá trình vận chuyển các chất trong thân cây), là nguyên liệu và môi trường diễn ra các phản ứng chuyển hóa (tiêu hóa ở động vật, quang hợp ở thực vật,...)
• Nước là môi trường sống cho nhiều loài sinh vật

- GV gọi HS khác nhận xét, đánh giá và bổ sung ý cho bạn (nếu có).

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện

- GV ghi nhận câu trả lời của HS, nhận xét, đánh giá.

- GV đặt vấn đề dẫn dắt vào bài học mới: Nước là thành phần chủ yếu cấu tạo nên tế bào cơ thể sinh vật và có vai trò rất quan trọng trong các hoạt động sống của sinh vật. Tuy nhiên tổng lượng nước mà rễ cây hấp hu vào chỉ có một lượng rất nhỏ được cây sử dụng, phần lớn lượng nước sẽ bị mất đi do quá trình thoát hơi nước ở lá. Đây là một “tai họa” đối với cây trong điều kiện môi trường khô hạn. Tại sao quá trình thoát hơi nước làm thất thoái một lượng nước lớn nhưng cây vẫn cần có quá trình này? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu câu trả lời trong bài học ngày hôm nay: Bài 29. Trao đổi nước và các chất dinh dưỡng ở thực vật

1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
2. Quá trình trao đổi nước và các chất dinh dưỡng ở thực vật

Hoạt động 1. Tìm hiểu con đường hấp thụ, vận chuyển nước và muối khoáng ở rễ

1. Mục tiêu: HS nhận biết được quá trình hấp thụ nước và muối khoáng ở rễ diễn ra như thế nào. Từ đó mô tả được con đường hấp thụ, vận chuyển nước và muối khoáng ở rễ.
2. Nội dung: GV sử dụng phương pháp trực quan kết hợp nêu vấn đề yêu cầu HS hoạt động thảo luận nhóm để tìm hiểu quá trình hấp thụ nước và muối khoáng ở rễ thông quá các câu hỏi thảo luận trong SGK
3. Sản phẩm học tập: HS mô tả được con đường hấp thụ, vận chuyển của nước và muối khoáng ở rễ; đưa ra câu trả lời cho các câu hỏi thảo luận 1,2 trong SGK
4. Tổ chức thực hiện :