Giáo án điện tử Ngữ văn 11 cánh diều Bài 1 Đọc 1: Sóng

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

“Làm sao cắt nghĩa được tình yêu

Có nghĩa gì đâu một buổi chiều

Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt

Bằng mây nhè nhẹ gió hiu hiu”

(Vì sao – Xuân Diệu)

> Tình yêu vốn là một đề tài bất tận, một nguồn cảm xúc bất diệt trong thơ ca.

TÌNH YÊU

Buồn, thấp thỏm, lo âu

> Vui, vỡ òa trong cảm xúc

Thất vọng, đau khổ tột cùng

> Dâng trào trong hạnh phúc

BÀI 1:

THƠ VÀ TRUYỆN THƠ

VĂN BẢN 1: SÓNG

NỘI DUNG BÀI HỌC

TÌM HIỂU CHUNG

Tác giả

Tác phẩm

TÌM HIỂU CHI TIẾT

Sóng – đối tượng cảm nhận tình yêu.

Sóng tâm hồn em và những trăn trở về tình yêu.

Khát vọng tình yêu mãnh liệt của nhân vật em.

TỔNG KẾT

Nội dung

 Nghệ thuật

1. TÌM HIỂU CHUNG
2. Tác giả

Hoạt động nhóm

Chia lớp thành 2 nhóm, thảo luận và trả lời các câu hỏi dưới đây:

Nhóm 1

Trình bày những hiểu biết của em về nữ sĩ Xuân Quỳnh?

Nhóm 2

Trình bày hoàn cảnh ra đời, bố cục của tác phẩm Sóng?

1. Cuộc đời

Xuân Quỳnh (1942 - 1988)

• Quê quán: Hà Tây.
• Cuộc đời: đa đoan, luôn khát khao tình yêu, gắn bó hết mình với cuộc sống.
• Bà là nhà thơ tiêu biểu cho lớp nhà thơ trẻ chống Mỹ và nhà thơ nữ đáng chú ý của nền thơ ca Việt Nam hiện đại.
• Năm 2001: được Nhà nước truy tặng giải thưởng về Văn học nghệ thuật.

• Hồn thơ Xuân Quỳnh
  • Là cái “tôi” giàu vẻ đẹp nữ tính, rất thành thật, giàu đức hi sinh vị tha.
• Phong cách thơ
  • Là tiếng lòng của tâm hồn phụ nữ nhiều trắc ẩn vừa hồn nhiên, vừa chân thành, đằm thắm, da diết khát vọng về hạnh phúc đời thường.

1. Tác phẩm tiêu biểu

Gió Lào, cát trắng (thơ, 1974)

Hoa dọc chiến hào (thơ, in chung, 1968)

Lời ru trên mặt đất (thơ, 1978)

Sân ga chiều em đi (thơ, 1984)

Tự hát (thơ, 1984))

Bầu trời trong quả trứng (thơ thiếu nhi, 1982)

2. Tác phẩm
3. Hoàn cảnh sáng tác

Bài thơ được sáng tác năm 1967 và in trong tập Hoa dọc chiến hào (1968)

1. Bố cục

Phần 1

Khổ 1 + 2:

Sóng _ đối tượng cảm nhận của tình yêu

Phần 2

5 khổ tiếp theo:

Sóng tâm hồn em và những trăn trở về tình yêu

Phần 3

2 khổ còn lại

Khát vọng tình yêu mãnh liệt của nhân vật em

1. TÌM HIỂU CHI TIẾT
2. Sóng – đối tượng cảm nhận tình yêu

Các em hãy đọc bài thơ và trả lời các câu hỏi sau:

• Trong 2 khổ thơ đầu, hình tượng sóng xuất hiện như thế nào?
• Tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào để thể hiện khát vọng tình yêu của mình?

Trạng thái tâm lý đặc biệt của tâm hồn khát khao yêu đương

Trạng thái khác thường được diễn tả vừa phong phú lại vô cùng phức tạp

Dữ dội – dịu êm

Ồn ào – lặng lẽ

2 trạng thái đối cực của sóng thể hiện sự phức tạp của đời sống và tình yêu.

Những chi tiết bổ sung cho nhau: sông, bể, sóng

Sông và bể làm nên cuộc đời của sóng.

Sóng chỉ thực sự có đời riêng khi đến với biển cả mênh mông.

Sóng bứt phá vượt qua không gian chật hẹp của sông bể để vươn tới các lớn lao như nỗi khát khao tình yêu mãnh liệt của nhân vật em.

Quy luật của sóng:

Xưa – nay è vẫn thế

Quy luật của tình cảm:

Tình yêu luôn là khát vọng muôn đời của tuổi trẻ.

KẾT LUẬN

Sóng như tình yêu lúc mãnh liệt, cuồng nhiệt khi thì dịu êm, sâu lắng. Tồn tại vĩnh cửu cùng tình yêu và tuổi trẻ.

2. Sóng tâm hồn em và những trăn trở về tình yêu

Thảo luận cặp đôi

Các em đọc văn bản và trả lời các câu hỏi dưới đây:

Hình tượng sóng gợi lên những suy nghĩ gì về tình yêu?

Nỗi nhớ trong tình yêu được thể hiện như thế nào qua hình tượng sóng?

1. Khổ thơ 3 + 4 + 5: