Câu hỏi tự luận Ngữ văn 9 kết nối Bài 5: Bí ẩn của làn nước

BÀI 5: ĐỐI DIỆN VỚI NỖI ĐAU

VĂN BẢN 3: BÍ ẨN LÀN NƯỚC
(14 câu)

1. NHẬN BIẾT (5 câu)

Câu 1: Trình bày những hiểu biết của em về tác giả Bảo Ninh

Trả lời:

- Bảo Ninh (1952) tên thật là Hoàng Ấu Phương, ngoài ra ông cò nhiều bút danh khác như Nhật Giang, Mã Pí Lèng,…

- Quê quán: xã Bảo Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình.

- Ông là nhà văn quân đội, từng trực tiếp tham gia chiến đấu trên chiến trường miền Nam trước năm 1975.

- Bảo Ninh ra mắt công chúng bằng truyện ngắn đầu tay Trại “Bảy chú lùn” in trên tạp chí Văn nghệ quân đội năm 1987.

- Ít lâu sau, cuốn tiểu thuyết đầu tay Nỗi buồn chiến tranh của Bảo Ninh xuất hiện nhưng do thị hiếu người đọc lúc bấy giờ nhà xuất bản đã đặt cho nó cái tên Thân phận của tình yêu.

=> Đến năm 1991, tác phẩm đạt giải nhất Giải thưởng Hội nhà văn. Tâm sự về thành công ban đầu ấy, nhà văn bộc lộ: “Thật ra, đấy là sự ghi dấu của nền văn học Việt Nam thời đổi mới nên một tác giả mới như tôi vẫn được chú ý và cuốn Nỗi buồn chiến tranh đã được nhận giải thưởng vào thời kì đặc biệt đó, thời kì văn học có những thay đổi sâu sắc và đích thực”.

- Bảo Ninh là một nhà văn từng xông pha trận mạc nên ông rất am hiểu về chiến tranh, ông chuyên viết về đề tài về chiến tranh và muốn “văn của mình phải mang vẻ đẹp quân đội”. Ông từng chia sẻ mình “biết nhiều câu chuyện đương thời ở Việt Nam, nhưng không viết” , nhà văn chỉ tập trung viết về quá khứ chiến trường và cái quá khứ xa hơn của nó ở Hà Nội mà ông vẫn gọi là “thành phố quê hương thứ hai của tôi” .

- Luôn đề cao cá tính sáng tạo của nhà văn. Ông cho rằng mỗi nhà văn phải đi tìm cho mình một cái gì đó thật mới, thật riêng không lẫn với người khác. Bởi thế mà khi chọn viết về đề tài chiến tranh, Bảo Ninh cũng đã có nhiều trăn trở để tìm cho mình một góc cạnh khác trên mảnh đất ấy.

Câu 2: Thể loại của tác phẩm?

Trả lời:

- Văn bản Bí ẩn của làn nước thuộc thể loại: truyện ngắn.

Câu 3: Hoàn cảnh sáng tác và xuất xứ của tác phẩm?

Trả lời:

- Trích trong Những truyện ngắn, NXB Trẻ, Thành phố Hồ Chí Minh, 2021, tr21-24.

Câu 4: Bố cục của tác phẩm ?

Trả lời:

Câu 5: Phương thức biểu đạt của tác phẩm là gì?

Trả lời:

2. THÔNG HIỂU (5 câu)

Câu 1:Nêu giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật của tác phẩm?

Trả lời:

* Giá trị nội dung: 

- Câu chuyện về bí ẩn của cuộc đời người kể chuyện xưng tôi gắn với làn nước. Trong nước lũ, nhân vật Tôi tưởng cứu được con mình nhưng thực tế đứa bé ông cứu là con gái người đàn bà bị lũ cuốn. Và ông quyết định giữ bí mật ấy suốt đời và mang theo nỗi đau không nguôi được theo năm tháng. Từ đó nhà văn đặt ra vấn đề trong cuộc sống, nhiều khi con người phải đối mặt với sự lựa chọn khó khăn mà quyết định nào cũng dằn vặt, khổ đau.

* Giá trị nghệ thuật: 

- Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật, cốt truyện lôi cuốn, hấp dẫn.

Câu 2: Tóm tắt văn bản theo cách hiểu của em?

Trả lời:

Cốt truyện xoay quanh hành trình trở về quê hương của một người lính trẻ sau những năm tháng chiến đấu gian khổ. Khi quay trở lại làng nước, anh ta bắt đầu hành trình tìm hiểu về quá khứ của ngôi làng, về những bí ẩn và những sự kiện kỳ lạ đã xảy ra. Qua từng cuộc trò chuyện với người dân và qua những câu chuyện cũ, anh dần dần khám phá ra những bí mật đen tối, những sự thật đau lòng đã bị chôn vùi theo thời gian.

Câu 3: Ý nghĩa của câu chuyện là gì?

Trả lời:

- Câu truyện trên được tác giả Bảo Ninh chắp bút viết nên với chủ đề vô cùng quen thuộc, nhưng lại vô cùng mới lạ, đó là sự mất mát của con người khi chiến tranh qua đi.

- Tác giả đã dùng những từ ngữ đơn giản nhưng giàu sức gợi hình, gợi tả, và điểm nhìn đặc biệt từ dưới lên trên đã khiến người đọc không khỏi cảm động và rút ra những thông điệp ý nghĩa cho riêng mình.

Câu 4: Phân tích nhân vật tôi?

Trả lời:

Câu 5: Tại sao nhân vật tôi lại chọn giữa bí mật trong lòng?

Trả lời:

3. VẬN DỤNG (2 câu)

Câu 1: Thông qua tác phẩn, em học được bài học gì?

Trả lời:

"Bí ẩn làng nước" không chỉ là một câu chuyện về quá khứ mà còn là một tác phẩm văn học giàu ý nghĩa, gợi mở nhận thức của độc giả về những hậu quả khốc liệt của chiến tranh và giá trị vô giá của hòa bình. Đồng thời, tác phẩm cũng là một bức tranh tuyệt đẹp về văn hóa và truyền thống của người Việt Nam, giữ gìn và tôn vinh những giá trị văn hóa quý báu của dân tộc. Qua từng trang viết, Bảo Ninh không chỉ đưa người đọc trở về với những ký ức đau thương mà còn khơi gợi niềm tự hào về văn hóa dân tộc, nhắc nhở chúng ta về giá trị của hòa bình và nhân ái.

Câu 2: Nghệ thuật được tác giả khéo léo sử dụng trong tác phẩm là gì?

Trả lời:

4. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Chủ đề của văn bản là gì?

Trả lời:

- Chủ đề câu chuyện trực tiếp nói về bí ẩn của cuộc đời người kể chuyện xưng tôi gắn với làn nước, việc tưởng chừng anh cứu được con trong lũ nhưng thực tế đứa bé ông cứu là con gái người đàn bà bị lũ cuốn. Và ông quyết định giữ bí mật ấy suốt đời, âm thầm, chỉ có dòng nước biết dù nỗi đau không nguôi được theo năm tháng.

- Rộng hơn, câu chuyện cũng nói về điều phổ biến trong đời sống của mỗi con người là những bí mật, những điều bí ấn khó nói, hoặc không thể nói ra, hoặc khi nói ra mọi sự sẽ tồi tệ hơn.

Câu 2: Viết bài văn phân tích tác phẩm Bí ẩn làng nước của Bảo Ninh ?

Trả lời:

-----------------------------

----------------- Còn tiếp ------------------