Giáo án chuyên đề Công nghệ 12 Lâm nghiệp Thuỷ sản Kết nối Bài 2: Công nghệ sinh học trong chọn, tạo và nhân giống cây lâm nghiệp

Ngày soạn: .../.../...

Ngày dạy: .../.../...

BÀI 2: CÔNG NGHỆ SINH HỌC TRONG CHỌN, TẠO VÀ NHÂN GIỐNG CÂY LÂM NGHIỆP

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức: 

Sau bài học này, HS đạt yêu cầu sau:

• Phân tích được một số hướng ứng dụng phổ biến của công nghệ sinh học trong chọn, tạo giống và nhân giống cây lâm nghiệp.

2. Năng lực 

 Năng lực chung:

• Năng lực tự chủ và tự học: Lựa chọn được nguồn tài liệu phù hợp để tìm hiểu thêm về ứng dụng của công nghệ sinh học (công nghệ gene, công nghệ tế bào) trong chọn, tạo và nhân giống cây lâm nghiệp.

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: Hoạt động nhóm một cách hiệu quả theo đúng yêu cầu của GV, tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.

• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thảo luận với các thành viên trong nhóm nhằm giải quyết các vấn đề trong bài học để hoàn thành nhiệm vụ học tập.

Năng lực công nghệ: 

• Phân tích được một số hướng ứng dụng phổ biến của công nghệ sinh học trong chọn, tạo giống cây lâm nghiệp (ứng dụng chỉ thị phân tử, công nghệ chuyển gene, đa bội hoá).

• Phân tích được một số hướng ứng dụng phổ biến của công nghệ sinh học trong nhân giống cây lâm nghiệp (ứng dụng kĩ thuật nuôi cấy mô tế bào thực vật).

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ, cẩn thận, tỉ mỉ và có tính kỉ luật cao.
• Tích cực giao tiếp và hợp tác khi làm việc cá nhân và làm việc nhóm.
• Có ý thức tìm hiểu công nghệ sinh học và ứng dụng của công nghệ sinh học trong chọn, tạo và nhân giống cây lâm nghiệp.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 

1. Đối với GV

• SGK, SGV Chuyên đề Công nghệ Lâm nghiệp – Thủy sản 12 – Kết nối tri thức.

• Hình ảnh, video liên quan đến chủ đề.

• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với HS 

• SGK Chuyên đề Công nghệ Lâm nghiệp – Thủy sản 12 – Kết nối tri thức.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG 

a. Mục tiêu: Hoạt động này giúp HS tạo tâm thế sẵn sàng học tập và gợi mở nhu cầu nhận thức, kích thích sự tò mò thích thú và mong muốn tìm hiểu các nội dung tiếp theo.

b. Nội dung: HS quan sát Hình 2.1 SGK tr.9 và trả lời câu hỏi trong mục khởi động nêu ở đầu bài.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về những kĩ thuật của công nghệ sinh học đang được ứng dụng trong chọn, tạo giống cây lâm nghiệp; ý nghĩa của ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào trong nhân giống cây lâm nghiệp.

d. Tổ chức thực hiện: 

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia HS cả lớp thành 4 nhóm.

- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm, quan sát Hình 2.1 SGK tr.9 và trả lời câu hỏi dựa trên hiểu biết của mình:

+ Nhóm 1 + 3: Những kĩ thuật nào của công nghệ sinh học đang được ứng dụng trong chọn, tạo giống cây lâm nghiệp? 

+ Nhóm 2 + 4: Ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào trong nhân giống cây lâm nghiệp đã mang lại ý nghĩa như thế nào?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo nhóm, quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày kết quả thảo luận: 

+ Những kĩ thuật của công nghệ sinh học đang được ứng dụng trong chọn, tạo giống cây lâm nghiệp là:

• Ứng dụng chỉ thị phân tử

• Ứng dụng kĩ thuật chuyển gene

• Ứng dụng phương pháp gây đột biến kết hợp với lai giống (tạo giống cây lâm nghiệp đa bội)

+ Ý nghĩa ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào:

• Nâng cao hiệu quả nhân giống

• Bảo tồn các nguồn gen quý

• Phát triển lâm nghiệp bền vững

- GV yêu cầu HS lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, và chuẩn kiến thức.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Nhờ thành quả từ chương trình nghiên cứu trọng điểm phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất chế phẩm vi sinh, ngành lâm nghiệp những năm qua có sự phát triển vượt bậc. Vậy để hiểu hơn về công nghệ sinh học trong chọn, tạo và nhân giống cây lâm nghiệp có vai trò như thế nào, chúng ta cùng vào bài học ngày hôm nay – Bài 2. Công nghệ sinh học trong chọn, tạo và nhân giống cây lâm nghiệp.

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

Hoạt động 1: Tìm hiểu về ứng dụng công nghệ sinh học trong chọn, tạo giống cây lâm nghiệp

Hoạt động 1.1: Tìm hiểu về ứng dụng chỉ thị phân tử

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS giải thích được ý nghĩa của việc ứng dụng chỉ thị phân tử trong chọn, tạo giống cây lâm nghiệp.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS nghiên cứu nội dung mục I.1 và quan sát Hình 2.2 trong SGK. GV nêu các câu hỏi gợi ý và yêu cầu HS giải thích ý nghĩa của việc ứng dụng chỉ thị phân tử trong chọn, tạo giống cây lâm nghiệp.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về ứng dụng chỉ thị phân tử trong chọn, tạo giống cây lâm nghiệp.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 1.2: Tìm hiểu về ứng dụng kĩ thuật chuyển gene trong chọn, tạo giống cây lâm nghiệp

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS hiểu được nguyên lí, sơ đồ của kĩ thuật chuyển gene vào cây lâm nghiệp và ý nghĩa của nó đối với chọn, tạo giống cây lâm nghiệp.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS đọc và nghiên cứu nội dung mục 1.2, quan sát Hình 2.3 trong SGK và nêu các câu hỏi gợi ý liên quan đến nguyên lí, sơ đồ của kĩ thuật chuyển gene vào cây trồng, ý nghĩa của nó đối với chọn, tạo giống cây lâm nghiệp.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về nguyên lí, sơ đồ của kĩ thuật chuyển gene vào cây lâm nghiệp và ý nghĩa của nó trong chọn, tạo giống cây lâm nghiệp.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 1.3: Tìm hiểu về tạo giống cây lâm nghiệp đa bội nhờ ứng dụng phương pháp gây đột biến kết hợp với lai giống

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS mô tả được các bước tạo giống cây lâm nghiệp tam bội bằng phương pháp gây đột biến kết hợp lai giống và nêu được ưu điểm của các giống cây lâm nghiệp đa bội

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS đọc và nghiên cứu nội dung mục 1.3, kết hợp quan sát Hình 2.5 trong SGK. GV nêu các câu hỏi gợi ý, yêu cầu HS mô tả các bước tạo giống cây lâm nghiệp tam bội bằng phương pháp gây đột biến kết hợp lai giống và nêu ưu điểm của các giống cây lâm nghiệp đa bội, cho ví dụ minh hoạ.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về sơ đồ các bước tạo giống cây lâm nghiệp tam bội bằng phương pháp gây đột biến kết hợp lai giống, ưu điểm của các giống cây lâm nghiệp đa bội.

d. Tổ chức thực hiện:

--------------- Còn tiếp ---------------