Giáo án chuyên đề Công nghệ 12 Lâm nghiệp Thuỷ sản Kết nối Bài 8: Ứng dụng công nghệ sinh học trong phòng, trị bệnh thuỷ sản

Ngày soạn: .../.../...

Ngày dạy: .../.../…

BÀI 8: ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ SINH HỌC TRONG PHÒNG, TRỊ BỆNH THỦY SẢN

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức: 

Sau bài học này, HS đạt yêu cầu sau:

• Phân tích được một số hướng ứng dụng của công nghệ sinh học trong chẩn đoán, sản xuất vaccine và chế phẩm phòng bệnh thuỷ sản.

2. Năng lực 

 Năng lực chung:

• Năng lực tự chủ và tự học: Lựa chọn được nguồn tài liệu phù hợp để tìm hiểu thêm về vai trò, thành tựu và triển vọng của công nghệ sinh học trong lâm nghiệp ở Việt Nam và trên thế giới.

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: Hoạt động nhóm một cách hiệu quả theo đúng yêu cầu của GV, tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.

• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thảo luận với các thành viên trong nhóm nhằm giải quyết các vấn đề trong bài học để hoàn thành nhiệm vụ học tập.

Năng lực công nghệ: 

• Trình bày được ứng dụng công nghệ sinh học trong chẩn đoán, sản xuất vaccine và chế phẩm phòng bệnh thuỷ sản.

3. Phẩm chất

• Có ý thức tìm hiểu về các ứng dụng công nghệ sinh học trong phòng bệnh thuỷ sản để vận dụng vào thực tiễn sản xuất thuỷ sản của gia đình, địa phương.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 

1. Đối với GV

• SGK, SGV Chuyên đề Công nghệ Lâm nghiệp – Thủy sản 12 – Kết nối tri thức.

• Hình ảnh, video liên quan đến chủ đề.

• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với HS 

• SGK Chuyên đề Công nghệ Lâm nghiệp – Thủy sản 12 – Kết nối tri thức.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG 

a. Mục tiêu: Hoạt động này giúp HS tạo tâm thế sẵn sàng học tập và gợi mở nhu cầu nhận thức, kích thích sự tò mò thích thú và mong muốn tìm hiểu các nội dung tiếp theo.

b. Nội dung: HS quan sát Hình 8.1 SGK tr.31 và trả lời câu hỏi trong mục khởi động nêu ở đầu bài.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về khái niệm, vai trò của công nghệ sinh học trong thủy sản

d. Tổ chức thực hiện: 

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia HS cả lớp thành 4 nhóm.

- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm, quan sát Hình 8.1 SGK tr.31 và trả lời câu hỏi dựa trên hiểu biết của mình:

+ Phòng bệnh cho động vật thuỷ sản có ý nghĩa gì? 

+ Công nghệ sinh học có vai trò như thế nào trong sản xuất vaccine phòng bệnh cho cá nuôi (Hình 8.1)? 

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo nhóm, quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày kết quả thảo luận: 

+ Ý nghĩa của phòng bệnh cho động vật thuỷ sản:

• Nâng cao hiệu quả sản xuất

• Đảm bảo an toàn thực phẩm, cung cấp sản phẩm thủy sản an toàn, sạch, đáp ứng nhu cầu thị trường

• Hạn chế sử dụng hóa chất trong điều trị bệnh, bảo vệ môi trường nuôi trồng.

+ Vai trò của công nghệ sinh học trong sản xuất vaccine phòng bệnh cho cá nuôi:

• Tạo ra những loại vaccine mới an toàn, hiệu quả cao và dễ sản xuất. 

• Nâng cao hiệu quả của vaccine. 

- GV yêu cầu HS lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, và chuẩn kiến thức.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Công nghệ sinh học, với những tiến bộ vượt bậc trong những năm gần đây, đã mở ra một hướng đi mới trong lĩnh vực thủy sản. Nhờ ứng dụng công nghệ sinh học, chúng ta có thể phát triển các sản phẩm và giải pháp hiệu quả để phòng và trị bệnh cho các loài thủy sản, góp phần nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Vậy để hiểu hơn về một số ứng dụng công nghệ sinh học trong phòng, trị bệnh thủy sản, chúng ta cùng vào bài học ngày hôm nay – Bài 8. Một số ứng dụng công nghệ sinh học trong phòng, trị bệnh thủy sản.

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

Hoạt động 1: Tìm hiểu về ứng dụng công nghệ sinh học trong chẩn đoán bệnh ở động vật thủy sản 

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được vai trò của kĩ thuật PCR trong chẩn đoán bệnh thuỷ sản để có biện pháp phòng, trị bệnh chủ động, giảm thiệt hại do dịch bệnh gây ra. Bên cạnh đó, HS có thể trình bày được ưu, nhược điểm của kĩ thuật PCR và các bước thực hiện kĩ thuật PCR trong chẩn đoán bệnh do virus có vật chất di truyền là RNA.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS nghiên cứu nội dung mục I trong SGK và quan sát hình ảnh GV trình chiếu liên quan đến ứng dụng công nghệ sinh học trong chẩn đoán bệnh ở động vật thủy sản, yêu cầu HS làm việc cá nhân trả lời các câu hỏi: 

+ Việc ứng dụng công nghệ sinh học trong chẩn đoán bệnh ở động vật thủy sản có những lợi ích gì?

+ Mô tả các bước phát hiện sớm Reovirus gây bệnh ở cá trắm cỏ?

+Nhược điểm của việc ứng dụng công nghệ sinh học trong chẩn đoán bệnh ở động vật là gì?

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về ứng dụng công nghệ sinh học trong chẩn đoán bệnh ở động vật thủy sản.

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS	SẢN PHẨM DỰ KIẾN
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV hướng dẫn HS nghiên cứu nội dung mục I trong SGK và quan sát hình ảnh GV trình chiếu liên quan đến ứng dụng công nghệ sinh học trong chẩn đoán bệnh ở động vật thủy sản, yêu cầu HS làm việc cá nhân trả lời các câu hỏi:  + Việc ứng dụng công nghệ sinh học trong chẩn đoán bệnh ở động vật thủy sản có những lợi ích gì? + Mô tả các bước phát hiện sớm Reovirus gây bệnh ở cá trắm cỏ? +Nhược điểm của việc ứng dụng công nghệ sinh học trong chẩn đoán bệnh ở động vật là gì? - GV trình chiếu một số hình ảnh về ứng dụng công nghệ sinh học trong chẩn đoán bệnh ở động vật thủy sản (đính kèm phía dưới hoạt động 1). Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập - HS thảo luận, quan sát hình ảnh, thông tin SGK và trả lời câu hỏi. - GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS khi cần. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận - GV mời một số HS trình bày câu hỏi của GV. - GV mời một số HS khác nhận xét, bổ sung (nếu có). Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, học tập  - GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức. - GV chuyển sang nội dung mới.	I. Ứng dụng công nghệ sinh học trong chẩn đoán bệnh ở động vật thủy sản  - Nhờ ứng dụng công nghệ sinh học, các bệnh nguy hiểm đã được sàng lọc từ đàn cá bố mẹ, đảm bảo không mang mầm bệnh nguy hiểm trước khi cho sinh sản để tạo ra đàn giống sạch bệnh.  - Trong quá trình nuôi, ứng dụng công nghệ sinh học cũng đã giúp phát hiện sớm và chính xác một số loại virus trên động vật thuỷ sản, nhờ đó việc phòng, trị bệnh đạt kết quả cao, giảm nguy cơ lây lan và tổn thất cho người nuôi.  - Nhược điểm là chi phí xét nghiệm cao, đòi hỏi trang thiết bị, máy mọc hiện đại, kĩ thuật viên thực hiện phải có trình độ cao.
Phòng chẩn đoán bệnh thủy sản và kiểm nghiệm chất lượng

Hoạt động 2: Tìm hiểu về ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất vaccine phòng bệnh cho động vật thủy sản 

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất vaccine phòng bệnh cho cá.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS nghiên cứu nội dung mục I trong SGK và quan sát hình ảnh GV trình chiếu liên quan đến ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất vaccine phòng bệnh cho động vật thủy sản, yêu cầu HS làm việc cá nhân trả lời các câu hỏi: 

+ Việc ứng dụng công nghệ sinh học trong chẩn đoán bệnh ở động vật thủy sản có những lợi ích gì?

+ Mô tả các bước phát hiện sớm Reovirus gây bệnh ở cá trắm cỏ?

+Nhược điểm của việc ứng dụng công nghệ sinh học trong chẩn đoán bệnh ở động vật là gì?

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về ứng dụng công nghệ sinh học trong chẩn đoán bệnh ở động vật thủy sản.

d. Tổ chức thực hiện:

--------------- Còn tiếp ---------------