Giáo án điện tử chuyên đề Ngữ văn 12 cánh diều CĐ 2 Phần III: Thực hành nêu ý tưởng chuyển thể và tìm hiểu, giới thiệu, thuyết trình về một tác phẩm nghệ thuật chuyển thể

CHÀO ĐÓN CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC NGÀY HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Bài viết của nhóm được chọn trình bày trong buổi sinh hoạt của Câu lạc bộ Văn học. Theo em, trong buổi tọa đàm đó, người nghe có thể là những ai? Họ muốn được nghe những gì từ bài giới thiệu tác phẩm nghệ thuật được chuyển thể từ văn học của nhóm em?

PHẦN 3

THỰC HÀNH NÊU Ý TƯỞNG CHUYỂN THỂ VÀ TÌM HIỂU, GIỚI THIỆU, THUYẾT TRÌNH VỀ MỘT TÁC PHẨM NGHỆ THUẬT CHUYỂN THỂ

Chuyên đề 2

NỘI DUNG BÀI HỌC

1

Thực hành ý tưởng chuyển thể.

2

Thực hành tìm hiểu một tác phẩm chuyển thể.

3

Thực hành giới thiệu thuyết trình về một tác phẩm chuyển thể.

1

THỰC HÀNH Ý TƯỞNG CHUYỂN THỂ

Hoạt động nhóm

• Chia lớp thành 4 nhóm.
• Mỗi nhóm chọn 1 trong 4 đề bài sau thảo luận.

Đề 1: Lựa chọn một tác phẩm văn học dân gian và nêu ý tưởng chuyển thể thành một tác phẩm điêu khắc (tượng đài) hoặc hội họa (vẽ tranh)?

Đề 2: Nêu ý tưởng chuyển thể một tác phẩm truyện tự chọn thành một kịch bản văn học.

Hoạt động nhóm

• Chia lớp thành 4 nhóm.
• Mỗi nhóm chọn 1 trong 4 đề bài sau thảo luận.

Đề 3: Trong các bài thơ trong sách Ngữ văn cấp THPT em thấy bài thơ nào có thể chuyển thể thành bài hát? Vì sao?

Đề 4: Từ một tác phẩm văn xuôi có trong sách Ngữ văn cấp THPT hãy nêu ý tưởng chuyển thể thành một truyện tranh?

Thế nào là ý tưởng chuyển thể?

Là những dự kiến về phương hướng, ý đồ chuyển thể.

Cơ sở để xác định ý tưởng chuyển thể

Dựa vào đặc trưng thể loại

• Thơ: trữ tình, giàu âm hưởng, nhịp điệu.
• Ý tưởng chuyển thể khác với truyện.
• Truyện: cốt truyện, xung đột, nhân vật,...
• Ý tưởng chuyển thể khác với thơ.

Cơ sở để xác định ý tưởng chuyển thể

Dựa vào đề tài, thông điệp, tư tưởng chính của tác phẩm.

Dựa vào ý nghĩa thời sự hoặc bút pháp nghệ thuật nổi bật của tác phẩm văn học.

2

THỰC HÀNH TÌM HIỂU MỘT TÁC PHẨM CHUYỂN THỂ

Đọc ngữ liệu Cậu Vàng – sáng tạo và chỉn chu nhưng chưa đủ và thực hiện các yêu cầu dưới đây:

?

a. Trình bày các bước để tiến hành tìm hiểu một tác phẩm chuyển thể từ tác phẩm văn học?

?

b. Tác phẩm chuyển thể mà bài báo đề cập thuộc ngành nghệ thuật nào, liên quan đến tác phẩm văn học của ai và được học ở lớp nào?

?

c. Bài báo nêu trên bàn luận về vấn đề gì, có những nội dung lớn nào?

Đọc ngữ liệu Cậu Vàng – sáng tạo và chỉn chu nhưng chưa đủ và thực hiện các yêu cầu dưới đây:

?

d. Việc tìm hiểu một tác phẩm chuyển thể cần chú ý các yêu cầu nào? Yêu cầu nào là trọng tâm của hoạt động này?

?

e. Những thành công và hạn chế của tác phẩm chuyển thể Cậu vàng là gì?

?

f. Những nhận xét, đánh giá về ưu điểm và hạn chế của tác phẩm chuyển thể Cậu Vàng của tác giả bài báo có sức thuyết phục không? Vì sao?

a. Các bước để tiến hành tìm hiểu một tác phẩm đa chuyển thể từ tác phẩm văn học:

Chuẩn bị

Đọc kĩ phần II.

Xác định tác phẩm đã chuyển thể từ tác phẩm văn học.

Đọc lại tác phẩm văn học được chuyển thể.

a. Các bước để tiến hành tìm hiểu một tác phẩm đa chuyển thể từ tác phẩm văn học:

Tìm hiểu tác phẩm chuyển thể

Thực hiện việc tìm hiểu tác phẩm chuyển thể theo các yêu cầu nêu ở phần II mục 1.

b. Tác phẩm chuyển thể mà bài báo đề cập

Thuộc ngành nghệ thuật phim điện ảnh.

Lấy cảm hứng từ một số tác phẩm của cố nhà văn Nam Cao, được học trong chương trình ngữ văn THPT.

c. Bài báo trên bàn luận 2 vấn đề với 2 nội dung lớn:

Thế giới điện ảnh Nam Cao.

Nhân vật chính nhiều tranh cãi.

d. Chú ý yêu cầu khi tìm hiểu một tác phẩm chuyển thể

1

Chọn cách thức chuyển thể phù hợp:

• Trung thành
• Tự do

2

Chọn nhân vật gần sát thực với nguyên tác không nên xa rời thực tế.

3

Có thể sáng tạo nhưng nên giữ tinh thần gốc của tác phẩm.

e. Thành công và hạn chế của Cậu Vàng

Thành công

• Sự pha trộn giữa cách kể chuyện qua góc nhìn hiện đại với kĩ xỏa điện ảnh.
• Giữ được tinh thần và giá trị củ nguyên tác.
• Bối cảnh làng quê Việt Nam được tái hiện đầy tính nghệ thuật.

Hạn chế

• Thước phim lung linh: chưa lột tả được sự bí bách, cùng quẫn đau đớn của người dân.
• Càng về sau càng tách khỏi nguyên tác.
• Dàn trải nhiều nhân vật.
• Nhân vật chính gây nhiều tranh cãi, chưa góp pần thúc đẩy cao trào.

f. Nhận xét, đánh giá của tác giả bài báo

• Vô cùng thuyết phục.
• Phân tích sâu sắc đa dạng nhiều khía cạnh và có minh chứng cụ thể.

3

THỰC HÀNH GIỚI THIỆU THUYẾT TRÌNH VỀ MỘT TÁC PHẨM CHUYỂN THỂ

Các em hãy đọc ngữ liệu Phim Đừng Đốt – Sáng tinh thần Đặng Thùy Trâm và thực hiện yêu cầu sau:

Lập dàn ý cho bài giới thiệu thuyết trình về bộ phim?

a. Mở bài

• Sản xuất năm 2009.
• Đạo diễn, viết kịch bản: Đặng Minh Nhật.
• Phim dựa trên 2 cuốn nhật kí của nữ bác sĩ – liệt sĩ Đặng Thùy Trâm.
• Hoàn cảnh sáng tác: 08/04/1968 – 20/06/1970 (trước khi cô hi sinh 2 ngày)

Các diễn viên tham gia

--------------- Còn tiếp ---------------