Giáo án điện tử Ngữ văn 11 chân trời Bài 6: Ôn tập

CHÀO CẢ LỚP!

CHÀO MỪNG CÁC EM TỚI BUỔI HỌC NÀY!

KHỞI ĐỘNG

HOẠT ĐỘNG CẶP ĐÔI

Em hãy thực hiện yêu cầu sau:

Chia sẻ với các bạn cảm nhận của em về tình yêu thiên nhiên.

Bài 6: Sống với biển rừng bao la (truyện ngắn)

ÔN TẬP

NỘI DUNG BÀI HỌC

Ôn tập văn bản đọc

Ôn tập thực hành tiếng Việt

Viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học

Trình bày một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học

1. ÔN TẬP VĂN BẢN ĐỌC

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Em hãy trả lời các câu hỏi sau:

• Lập bảng tóm tắt hệ thống nhân vật, người kể chuyện và điểm nhìn chính của các văn bản truyện đã đọc trong bài học.
• Nêu nhận xét của bạn về một nhân vật trong văn bản Chiều sương (Bùi Hiển) hoặc Muối của rừng (Nguyễn Huy Thiệp).
• Theo bạn, vì sao chúng ta cần chung sống hoà hợp với thiên nhiên và có thể chung sống bằng cách nào?

1. Bảng tóm tắt các văn bản truyện

2. Nhận xét về một nhân vật

Nhân vật ông Diểu trong văn bản Muối của rừng (Nguyễn Huy Thiệp)

Ông Diểu là người thích chinh phục thế giới tự nhiên.

Ngay sau khát vọng chinh phục thiên nhiên đấy là cảm giác hối lỗi về hành động “ngu dốt” của mình. Ông xấu hổ về hành động của mình.

Sâu thẳm trong trái tim ông Diểu toát lên tình yêu thương.

3. Con người cần sống hòa hợp với thiên nhiên

Thiên nhiên chính là cái nôi của sự sống.

Thiên nhiên là nguồn cung cấp oxi, thức ăn, nước uống, nguyên nhiên liệu cho hoạt động sống của con người.

Hòa hợp có nghĩa là vừa khai thác nhưng đồng thời cũng phải bảo vệ và cải tạo thiên nhiên.

2. ÔN TẬP THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

Em hãy trả lời câu hỏi sau:

Tìm ví dụ minh hoạ cho các hiện tượng phá vỡ những quy tắc ngôn ngữ thông thường: đảo trật tự từ ngữ, mở rộng khả năng kết hợp của từ và tách biệt.

Đảo trật tự từ ngữ

“Lao xao chợ cá làng ngư phủ

Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương.”

Trật tự thông thường:

• Chợ cá làng ngư phủ lao xao.
• Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương.

Đảo trật tự từ giúp câu thơ giàu sức biểu cảm và giàu nhạc tính hơn.

Mở rộng khả năng kết hợp của từ

“Nắng xuống trời lên sâu chót vót

Sông dài trời rộng bến cô liêu.”

• Từ “sâu” thể hiện sự việc hướng xuống dưới.
• “Chót vót” thể hiện sự việc hướng lên trên.

“Sâu chót vót” là cách kết hợp phá vỡ quy tắc thông thường, tạo ấn tượng cho người đọc.

Hiện tượng tách biệt

“Hắn vừa đi vừa chửi. Bao giờ cũng thế, cứ rượu xong là hắn chửi. Bắt đầu hắn chửi trời. Có hề gì? Trời có của riêng nhà nào? Rồi hắn chửi đời. Thế cũng chẳng sao: đời là tất cả nhưng chẳng là ai. Tức mình, hắn chửi ngay tất cả làng Vũ Đại. Nhưng cả làng Vũ Đại ai cũng nhủ: “Chắc nó trừ mình ra!”. Không ai lên tiếng cả. Tức thật! Ờ! Thế này thì tức thật! Tức chết đi được mất! Đã thế, hắn phải chửi cha đứa nào không chửi nhau với hắn. Nhưng cũng không ai ra điều. Mẹ kiếp!”

3. VIẾT BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ XÃ HỘI TRONG TÁC PHẨM VĂN HỌC

Em hãy trả lời câu hỏi sau:

Bạn rút ra được những lưu ý gì khi viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học?

Lưu ý khi viết kiểu bài nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học

Yêu cầu

Có luận điểm rõ ràng, thể hiện quan điểm của người viết về vấn đề.

Có hệ thống lí lẽ, bằng chứng thuyết phục để làm sáng tỏ luận điểm.

Nêu và phân tích, trao đổi với các ý kiến trái chiều.

Có mở đầu và kết thúc gây ấn tượng.

Bố cục

Mở bài

Giới thiệu vấn đề xã hội được đặt ra trong tác phẩm.

Nêu quan điểm của người viết về vấn đề.

Thân bài

Trình bày hệ thống luận điểm, lí lẽ và bằng chứng để làm sáng tỏ cho quan điểm.

Bình luận về cách tác phẩm đặt ra và giải quyết vấn đề.

Phản hồi lại các ý kiến trái chiều.

Đánh giá đóng góp của tác phẩm trong việc giải quyết vấn đề xã hội.

Kết bài

Khẳng định lại quan điểm của người viết về vấn đề.

Rút ra bài học, đưa ra những đề xuất, giải pháp phù hợp.

4. TRÌNH BÀY MỘT VẤN ĐỀ XÃ HỘI TRONG TÁC PHẨM VĂN HỌC