Giáo án điện tử Ngữ văn 11 chân trời Bài 7 Đọc 3: Kính gửi cụ Nguyễn Du

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC BẠN ĐẾN VỚI BUỔI HỌC HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

HOẠT ĐỘNG CẶP ĐÔI

Em hãy trả lời câu hỏi sau:

Nếu được gửi một lời nhắn đến Đại thi hào Nguyễn Du, em sẽ gửi gắm điều gì? Hãy chia sẻ với các bạn trong lớp.

Bài 7: Những điều trông thấy

(Nguyễn Du và tác phẩm)

Văn bản

KÍNH GỬI CỤ NGUYỄN DU

NỘI DUNG BÀI HỌC

Tìm hiểu chung

Hoàn cảnh sáng tác

Tìm hiểu chi tiết

Nội dung và chủ đề

Đánh giá chung

Tổng kết

Nội dung

Nghệ thuật

1. TÌM HIỂU CHUNG

Hoàn cảnh sáng tác

Em hãy trả lời câu hỏi sau:

Tìm hiểu hoàn cảnh ra đời của bài thơ. Hoàn cảnh đó góp ích gì cho bạn trong việc đọc hiểu bài thơ?

Tố Hữu (1920 – 2002)

Bài thơ sáng tác vào tháng 11 năm 1965, có liên quan đến:

• Chuyến công tác ở các tỉnh miền Trung, vào tháng 10 – 11 năm 1965, khi Tố Hữu ghé thăm quê hương Nguyễn Du ở tỉnh Hà Tĩnh.
• Năm dân tộc ta bước vào giai đoạn kháng chiến chống Mỹ rất ác liệt.
• Năm Việt Nam và thế giới kỉ niệm 200 năm ngày sinh của Nguyễn Du.

Lí do sáng tác tác phẩm:

• Thể hiện cảm hứng ngợi ca lí tưởng nhân đạo của dân tộc qua thơ Nguyễn Du.
• Cuộc kháng chiến giành độc lập dân tộc luôn có sự đồng hành của các thế hệ cha ông và các giá trị truyền thống.

1. TÌM HIỂU CHI TIẾT
2. Nội dung và chủ đề

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Em hãy trả lời các câu hỏi sau:

• Nếu cần chọn một câu thơ có khả năng bao quát nội dung toàn bài, bạn sẽ chọn câu nào? Vì sao?
• Xác định chủ thể trữ tình và chủ đề của bài thơ.
• Trình bày cảm nhận về đoạn thơ sau:

Tiếng thơ ai động đất trời

Nghe như non nước vọng lời ngàn thu

Nghìn năm sau nhớ Nguyễn Du

Tiếng thương như tiếng mẹ ru những ngày.

1. Câu thơ chủ đề

Bâng khuâng nhớ Cụ, thương thân nàng Kiều

Bài thơ có hai nội dung lồng vào nhau

Nhớ ơn Nguyễn Du.

Thương thân nàng Kiều.

1. Chủ thể trữ tình và chủ đề của bài thơ

Chủ thể trữ tình

• Chủ thể xưng “ta”.
• “Ta” không chỉ là tác giả Tố Hữu mà bao gồm tất cả những ai yêu quý, biết ơn Nguyễn Du.

> Đó cũng là cái “ta” nhân danh cộng đồng dân tộc và thời đại “ra trận” chống thực dân, để quốc xâm lược.

Chủ đề của bài thơ

Sức sống mãnh liệt vượt thời gian trong tác phẩm của Nguyễn Du.

Cuộc đồng hành của thơ văn Nguyễn Du với dân tộc, nhân dân trong thời đại chống thực dân, đế quốc xâm lược.

1. Cảm nhận về đoạn thơ

Tiếng thơ ai động đất trời

Nghe như non nước vọng lời ngàn thu

Nghìn năm sau nhớ Nguyễn Du

Tiếng thương như tiếng mẹ ru những ngày.

> Sự cảm khái và ngưỡng mộ trước tài năng của Nguyễn Du kết hợp với một tấm lòng khát vọng tìm về với quá khứ xưa của tác giả.

Đoạn thơ

Hai câu đầu

• Khẳng định, ngợi ca sức lay động mãnh liệt (động đất trời) của thơ Nguyễn Du.
• Tiếng thơ ấy vang vọng lời non nước suốt cả ngàn thu.

Hai câu sau

• Khẳng định sức sống vĩnh cửu của thơ ca và tấm lòng của Nguyễn Du.
• Tiếng thơ của ông có tác dụng nuôi lớn tâm hồn và thân thiết như lời ru của mẹ.

2. Đánh giá chung

HOẠT ĐỘNG CẶP ĐÔI

Em hãy trả lời các câu hỏi sau:

Bài thơ giúp bạn hiểu thêm gì về nỗi lòng của Nguyễn Du và tác phẩm của ông?

Nỗi lòng của Nguyễn Du và các tác phẩm của ông

Nguyễn Du

Người có tấm lòng yêu thương, cao cả và vị tha.

Ông viết “Truyện Kiều” như để lên tiếng cho thân phận người phụ nữ hẩm hiu, khổ đau trong xã hội cũ.

> Nguyễn Du cũng là người tài hoa bạc mệnh.

Tác phẩm của Nguyễn Du

Là kết tinh tuyệt vời nhất của tinh hoa văn hóa dân tộc.

Góp phần làm phong phú ngôn ngữ dân tộc và hội tụ tinh hoa văn hóa Việt Nam từ ngàn đời.

III. TỔNG KẾT

Em hãy trả lời câu hỏi sau:

Em hãy rút ra giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật của văn bản “Kính gửi cụ Nguyễn Du”.

1. Nội dung