Giáo án điện tử Tiếng Việt 4 kết nối Bài 19 Đọc Thanh âm của núi

XIN CHÀO CÁC EM HỌC SINH!

CHÀO MỪNG CÁC EM

ĐẾN VỚI BÀI HỌC  HÔM NAY

ÔN BÀI CŨ

Em nhớ nhất bức vẽ nào của bạn nhỏ? Vì sao?

KHỞI ĐỘNG

Trao đổi với bạn những điều em biết về một

nhạc cụ dân tộc.

Quan sát hình ảnh về cây khèn của người Mông

• Cuộc sống của người Mông:
• Chủ yếu sinh sống ở vùng núi cao, khó khăn, thiếu thốn.
• Ngày nay, nhiều hộ gia đình đã làm giàu cho bản làng.
• Cây khèn của người Mông:
• Được làm từ các loại tre, nứa, trúc; chế tác tại chỗ, sáng tạo của chính những người sử dụng.
• Nhạc cụ góp phần làm giàu có thêm bản sắc văn hóa đa dạng và độc đáo của đồng bào Mông Tây Bắc.
• Tiếng khèn của người Mông:
• Người Mông thổ lộ tâm tình qua điệu nhạc du dương, trầm bổng.
• Là đạo cụ sinh động, giàu tạo hình trong những động tác điêu luyện.
• Thể hiện tinh thần thượng võ, ý chí kiên cường của người đàn ông miền sơn cước.

Bài 19: THANH ÂM CỦA NÚI

TIẾT 1: ĐỌC

THANH ÂM CỦA NÚI

NỘI DUNG BÀI HỌC

01 ĐỌC VĂN BẢN

Từ ngữ SHS tr.86

• Tây Bắc: vùng núi phía tây ở miền Bắc nước ta.
• Vấn vương (như vương vấn): thường cứ phải nghĩ đến, nhớ đến, không dứt ra được.
• Huyền diệu: rất kì lạ, không thể hiểu hết được.

LƯU Ý:

Đọc đúng các từ ngữ chứa tiếng dễ phát âm sai: vấn vương trong lòng, xếp, khéo léo,...

Nhấn giọng ở một số từ ngữ  thể hiện cảm xúc của tác giả khi nghe tiếng khèn người Mông:

• Ai đã một lần lên Tây Bắc, được nghe tiếng khèn của người Mông, sẽ thấy nhớ, thấy thương, thấy vấn vương trong lòng.

02 TRẢ LỜI CÂU HỎI

   Câu 1: Đến Tây Bắc, du khách thường có cảm nhận như thế nào về tiếng khèn của người Mông?

Đến Tây Bắc, du khách thường có cảm nhận về tiếng khèn của người Mông: nhớ, thương, vấn vương, đắm say.

  Thảo luận nhóm câu 2

Đóng vai một người Mông, giới thiệu về chiếc khèn

• HS thảo luận nhóm về nội dung giới thiệu (vật liệu làm khen; những liên tưởng, tưởng tượng gợi ra từ hình dáng cây khèn).
• Cử đại diện đóng vai người Mông (mặc trang phục người Mông); cả lớp đóng vai du khách, nêu câu hỏi và nhận xét.

Tham khảo:

Người Mông chúng tôi rất tự hào về chiếc khèn được người xưa tạo ra. Khèn của người Mông chúng tôi được chế tác bằng gỗ cùng sáu ống trúc lớn, nhỏ, dài, ngắn khác nhau. Với chúng tôi, sáu ống trúc này tượng trưng cho tình anh em tụ họp. Chúng được xếp khéo léo, song song trên thân khẻn. Các bạn hãy nhìn và tưởng tượng thêm một chút, sẽ thấy chúng như dòng nước đang trồi. Đúng hơn đó là dòng thanh âm chứa đựng tình cảm, cảm xúc của người Mông chúng tôi qua mỗi chặng đường của cuộc sống.

    Câu 3: Theo em, vì sao tiếng khèn trở thành báu vật của người Mông?

    Câu 4: Đoạn cuối bài đọc muốn nói điều gì về tiếng khèn và người thổi khèn?

Bố cục văn bản:

• Đoạn 1: Ấn tượng khái quát về tiếng khèn của người Mông.
• Đoạn 2: Giới thiệu đặc điểm cây khèn (cấu tạo, vật liệu làm khèn).
• Đoạn 3: Ý nghĩa của tiếng khèn đối với người Mông.
• Đoạn 4: Vẻ đẹp của nghệ nhân thổi khèn và sức sống của tiếng khèn người Mông giữa rừng núi Tây Bắc.

   Câu 4: Đoạn cuối bài đọc muốn nói điều gì về tiếng khèn và người thổi khèn?

Tham khảo:

Đoạn kết như vẽ ra một bức tranh gợi bao cảm xúc. Hình ảnh nghệ nhân dân gian thổi khèn như tác vào không gian núi rừng, trời mây và tiếng khèn vang lên như thể thanh âm của núi, thanh âm của rừng, thanh âm của tiếng lòng người Mông qua bao thế hệ.

   Câu 5: Xác định chủ đề của bài đọc Thanh âm của núi.

1. Nét đặc sắc của văn hoá các vùng miền trường tồn cùng thời gian.
2. Các nhạc cụ dân tộc thể hiện sự sáng tạo đáng tự hào của người Việt Nam.
3. Tiếng khèn của người Mông là nét văn hoá quý báu, cần được lưu giữ, bảo tồn.
4. Du khách rất thích đến Tây Bắc – mảnh đất có những nét văn hoá đặc sắc.

03 LUYỆN ĐỌC LẠI

THANH ÂM CỦA NÚI

     Ai đã một lần lên Tây Bắc, được nghe tiếng khèn của người Mông, sẽ thấy nhớ, thấy thương, thấy vấn vương trong lòng… Âm thanh cây khèn của người Mông có thể làm đắm say cả những du khách khó tính nhất.

      Khèn của người Mông được chế tác bằng gỗ cùng sáu ống trúc lớn, nhỏ, dài, ngắn khác nhau. Sáu ống trúc tượng trưng cho tình anh em tụ hợp. Chúng được xếp khéo léo, song song trên thân khèn. Nhìn và tưởng tượng thêm một chút thấy chúng như dòng nước đang trôi. Dòng nước đó chở thứ âm thanh huyền diệu, chảy mãi từ nguồn lịch sử cho đến tận bến bờ hiện tại.

       Tiếng khèn gắn bó với người Mông mỗi khi lên nương, xuống chợ. Tiếng khèn hoà với tiếng cười reo vang náo nức khắp làng bản mỗi độ xuân về. Tiếng khèn trở thành báu vật của người Mông xưa truyền lại cho các thế hệ sau.

       Đến Tây Bắc, bạn sẽ gặp những nghệ nhân người Mông thổi khèn nơi đỉnh núi mênh mang lộng gió. Hình bóng họ in trên nền trời xanh hệt như một tuyệt tác của thiên nhiên. Núi vút ngàn cao, rừng bao la rộng cũng chẳng thể làm chìm khuất tiếng khèn đầy khát khao, dạt dào sức sống.

(Theo Hà Phong)

CỦNG CỐ, DẶN DÒ

BÀI HỌC KẾT THÚC,

CẢM ƠN CÁC EM

ĐÃ LẮNG NGHE