Bài tập file word Hoá học 12 chân trời Bài 2: Xà phòng và chất giặt rửa

BÀI 2: XÀ PHÒNG VÀ CHẤT GIẶT RỬA

(15 CÂU)

1. NHẬN BIẾT (4 CÂU)

Câu 1: Hãy cho biết xà phòng là gì?

Trả lời: 

Xà phòng là hỗn hợp muối sodium hoặc potassium của acid béo và một số chất phụ gia.

Câu 2: Nguồn gốc sản xuất của chất giặt rửa tổng hợp, xà phòng?

Trả lời: 

Câu 3: Khi xà phòng hoá tristearin ta thu được sản phẩm nào?

Trả lời: 

Câu 4: Khi cho vài giọt dầu ăn vào dung dịch xà phòng, lắc đều thì có hiện tượng gì xảy ra? 

Trả lời: 

2. THÔNG HIỂU (6 CÂU)

Câu 1: Nêu những ưu điểm và hạn chế của việc dùng xà phòng so với dùng chất giặt rửa tổng hợp.

Trả lời: 

Ưu điểm và hạn chế của việc dùng xà phòng so với dùng chất giặt rửa tổng hợp:

+ Ưu điểm: Xà phòng có thể bị phân hủy bởi các vi sinh vật nên ít gây ô nhiễm môi trường hơn sử dụng chất giặt rửa tổng hợp.

+ Nhược điểm: Khi dùng xà phòng với nước cứng sẽ tạo ra các kết tủa là các muối calcium, magnesium của acid béo, bám lên bề mặt vải, ảnh hưởng đến chất lượng vải, đồng thời làm giảm tác dụng giặt rửa của xà phòng. Còn chất giặt rửa tổng hợp không tạo ra các kết tủa Ca²⁺, Mg²⁺ khi dùng với nước cứng.

Câu 2: Tại sao xà phòng và chất giặt rửa đều tan được trong nước.

Trả lời:

Câu 3: Có nên dùng xô, chậu bằng nhôm để đựng quần áo ngâm xà phòng không? Vì sao?

Trả lời:

Câu 4: Em hãy nêu sự giống và khác nhau về cấu tạo giữa xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp.

Trả lời:

Câu 5: Cho khoàng 3 – 4 gam mỡ lợn (ở dạng lỏng) vào cốc thuỷ tinh chịu nhiệt chứa một lượng dư dung dịch NaOH, thấy chất trong cốc tách thành hai lớp; đun sôi hỗn hợp, đồng thời khuấy đều một thời gian đến khi thu được chất lỏng đồng nhất; để nguội hỗn hợp và thêm vào một ít muối ăn, khuấy cho tan hết, thấy hỗn hợp tách thành hai lớp: phía trên là chất rắn màu trắng, phía dưới là chất lỏng. Hãy giải thích hiện tượng thí nghiệm trên và viết phương trình hoá học của phàn ứng xảy ra.

Trả lời:

Câu 6: Tại sao xà phòng và chất giặt rửa có thể loại bỏ các vết bẩn trên quần áo, dầu mở ở chén bát?

Trả lời:

3. VẬN DỤNG (3 CÂU)

Câu 1: Xà phòng hóa hoàn toàn m gam chất béo X với một lượng vừa đủ NaOH. Cô cạn dung dịch sau phản ứng, thu được 1,84 gam glixerol và 18,36 muối khan. Tính giá trị của m.

Trả lời:

n_glixerol = 0,02mol

→ n_NaOH = 3.n_glixerol = 0,06 mol

Bảo toàn khối lượng:

m_X + m_NaOH = m_glixerol + m_muối

→ m_X = 1,84 + 18,36 – 0,06.40 = 17,8 gam.

Câu 2: Để xà phòng hóa hoàn 1,51 gam một chất béo cần dùng 45ml dung dịch KOH 0,1 M. Hãy tính chỉ số xà phòng hóa chất béo.

Trả lời:

Câu 3: Một loại chất béo có chỉ số xà phòng hoá là 189, chứa acid stearic và tristearin. Để trung hoà acid tự do có trong 82,94 g mẫu chất béo trên thì cần bao nhiêu ml dung dịch NaOH 0,05M.

Trả lời:

4. VẬN DỤNG CAO (2 CÂU)

Câu 1: Một tấn mỡ động vật chứa 30% tristearin, 40% tripalmitin và 30% triolein (về khối lượng). Xà phòng hóa 1 tấn mỡ trên bằng dung dịch NaOH với hiệu suất 85%. Lượng muối thu được dùng để sản xuất xà phòng. Biết loại xà phòng này có 72% khối lượng là muối của acid béo. Tính khối lượng xà phòng thu được.

Trả lời:

Phương trình hoá học của các phản ứng xảy ra:

(C₁₇H₃₅COO)₃C₃H₅ + 3NaOH   3C₁₇H₃₅COONa + C₃H₅(OH)₃

(C₁₅H₃₁COO)₃C₃H₅ + 3NaOH    3C₁₅H₃₁COONa + C₃H₅(OH)₃

(C₁₇H₃₃COO)₃C₃H₅ + 3NaOH   3C₁₇H₃₃COONa + C₃H₅(OH)₃

1 tấn mỡ chứa 300 kg tristearin, 400 kg tripalmitin, 300 kg triolein nên ta có:

= 0,337 (kmol),  = 0,496 (kmol), 

= 0,339 (kmol), 

Từ phương trình phản ứng ta tính được khối lượng muối lý thuyết:

m_{muối LT} = 309,366 + 413, 664 + 309,168 = 1032,198 (kg).

Do hiệu suất phản ứng là 85% nên ta có: m_{muối (thực tế)} = 1032,198.  = 877,368 (kg).

Do loại xà phòng này có 72% khối lượng là muối của acid béo nên ta có:

m_{xà phòng} = m_{muối (thực tế)}.1007210072= 1218,567 (kg) ≈ 1,2 tấn.

--------------------------------------
---------------------Còn tiếp----------------------