Giáo án Âm nhạc 9 chân trời Bài 7: Lí thuyết âm nhạc Sơ lược về quãng, Đọc nhạc Bài đọc nhạc số 3

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 7: 

- LÍ THUYẾT ÂM NHẠC: SƠ LƯỢC VỀ QUÃNG

- ĐỌC NHẠC: BÀI ĐỌC NHẠC SỐ 3

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Lí thuyết âm nhạc: nêu được khái niệm quãng, cách xác định và gọi tên quãng.
• Đọc nhạc: đọc đúng tên nốt, cao độ, trường độ và thể hiện được tính chất âm nhạc của Bài đọc nhạc số 3.

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
• Tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực riêng: 

• Nêu được khái niệm về quãng, cách xác định và gọi tên quãng.
• Đọc đúng cao độ gam Đô trưởng; đọc đúng tên nốt, cao độ, trường độ và thể hiện được tính chất âm nhạc của Bài đọc nhạc số 3.

3. Phẩm chất

• Có ý thức vận dụng kiến thức, kĩ năng học được ở nhà trường vào học tập và đời sống hằng ngày; xây dựng và thực hiện chế độ học tập, sinh hoạt hợp lí.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC 

1. Đối với giáo viên

• Giáo án, SGK, SGV, SBT Âm nhạc 9 – Chân trời sáng tạo. 
• File âm thanh mẫu Bài đọc nhạc số 3.
• Đàn phím điện tử hoặc kèn phím, nhạc cụ thể hiện tiết tấu.
• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Âm nhạc 9 – Chân trời sáng tạo.
• Tìm hiểu trước thông tin phục vụ cho bài học qua SGK Âm nhạc 8 và internet. 

III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC

1. Phương pháp

• Dùng lời, thực hành luyện tập, làm mẫu, giải quyết vấn đề, hợp tác, trò chơi,...

2. Kĩ thuật dạy học

• Chia nhóm, mảnh ghép, đặt câu hỏi, động não, khăn trải bàn,...

IV. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 

LÍ THUYẾT ÂM NHẠC: SƠ LƯỢC VỀ QUÃNG 

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS hiểu được khái niệm về quãng theo cách hiểu riêng của mình.

b. Nội dung: GV tổ chức cho HS nghe và nhận xét các mẫu âm.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về khái niệm quãng.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV đàn, yêu cầu HS quan sát, lắng nghe và nêu nhận xét về 2 mẫu âm sau:

+ Mẫu âm a:

+ Mẫu âm b:

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát mẫu âm và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời câu hỏi về nhận xét mẫu âm.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận: Hai mẫu âm đều có hai âm Đô và Mi nhưng cách viết khác nhau. Về âm thanh, hai âm ở mẫu a vang lên lần lượt, hai âm ở mẫu b vang lên cùng một lúc. 

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Hai nốt nhạc của từng mẫu âm vừa nghe tạo thành quãng. Vậy theo em quãng là gì?, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu bài học ngày hôm nay - Bài 7: Lí thuyết âm nhạc – Sơ lược về quãng.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm quãng

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS biết được khái niệm quãng và cách đọc tên quãng.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS tìm hiểu khái niệm quãng và cách đọc tên quãng.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về khái niệm quãng và cách đọc tên quãng và chuẩn kiến thức của GV.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 2: Tìm hiểu cách xác định và gọi tên quãng

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS biết cách xác định và gọi tên quãng.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS cách xác định và gọi tên quãng.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về cách xác định và gọi tên quãng và chuẩn kiến thức của GV.

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV chia HS cả lớp thành 6 nhóm. - GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm, quan sát thông tin SGK tr.24, 25 và thực hiện nhiệm vụ: + Nhóm 1 + 2: Quãng được xác định bởi độ lớn số lượng như thế nào? + Nhóm 3 + 4: Quãng được xác định bởi độ lớn chất lượng như thế nào? + Nhóm 5 + 6: Quãng được xác định tên gọi và tính chất như thế nào? - GV lấy ví dụ để HS hiểu rõ: + Quãng xác định bởi độ lớn số lượng:   + Quãng xác định bởi độ lớn chất lượng:   + Quãng được xác định tên gọi và tính chất: Rê – Mi: quãng 2 trưởng, có độ lớn số lượng là 2 (gồm 2 bậc âm), độ lớn chất lượng là 1 cung. Mi – Son: quãng 3 thứ, có độ lớn số lượng là 3 (gồm 3 bậc âm), độ lớn chất lượng là 1,5 cung. Rê – Son: quãng 4 đúng, có độ lớn số lượng là 4 (gồm 4 bậc), độ lớn chất lượng là 2,5 cung. Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập - HS thảo luận nhóm theo hướng dẫn của GV. - GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận - GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày cách xác định và gọi tên quãng. - GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - GV nhận xét, đánh giá, kết luận về cách xác định và gọi tên quãng. - GV chuyển sang nội dung mới.

2. Tìm hiểu cách xác định và gọi tên quãng - Độ lớn số lượng: thể hiện bằng số lượng các bậc âm có trong quãng. - Độ lớn chất lượng: thể hiện bằng số lượng cung và nửa cung bao hàm trong quãng. - Quãng được xác định tên gọi và tính chất: + Gọi tên theo độ lớn số lượng và độ lớn chất lượng. + Tùy theo số lượng cung, nửa cung trong quãng mà xác định tên gọi và tính chất các quãng là trường, thứ, đúng, tăng, giảm.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS củng cố kiến thức đã học về quãng.

b. Nội dung: GV tổ chức cho HS sử dụng kĩ thuật khăn trải bàn và trả lời các câu hỏi về quãng.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về quãng, quãng giai điệu và quãng hòa thanh.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm, sử dụng kĩ thuật khăn trải bàn và thực hiện nhiệm vụ:

+ Thế nào là quãng?

+ Thế nào là quãng giai điệu?

+ Thế nào là quãng hòa thanh?

- GV yêu cầu HS làm bài tập xác định độ lớn số lượng và độ lớn chất lượng của các quãng dưới đây:

- GV gợi ý HS thực hiện:

+ Quãng nào là quãng hòa thanh?

+ Quãng nào là quãng giai điệu?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận nhóm theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS(nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện nhóm trình bày về quãng, quãng giai điệu và quãng hòa thanh.

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời câu hỏi về bài tập xác định độ lớn số lượng và độ lớn chất lượng.

- GV mời đại diện HS khác lắng nghe, nhận xét, đóng góp ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, khích lệ HS.

- GV chuyển sang nội dung mới.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS biết cách xác định quãng trong Bài đọc nhạc số 3.

b. Nội dung: 

- GV tổ chức cho HS xác định độ lớn số lượng và độ lớn chất lượng trong 2 ô nhịp đầu của Bài đọc nhạc số 3.

- GV tổ chức cho HS hoàn thành phiếu trắc nghiệm Sơ lược về quãng.

c. Sản phẩm: 

- Câu trả lời của HS về độ lớn số lượng và độ lớn chất lượng trong 2 ô nhịp đầu của Bài đọc nhạc số 3. 

- Hoàn thành phiếu trắc nghiệm.

d. Tổ chức thực hiện:

Nhiệm vụ 1: Xác định quãng trong bản nhạc

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS xác định độ lớn số lượng và độ lớn chất lượng của các quãng trong 2 ô nhịp đầu của Bài đọc nhạc số 3.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thực hành bài tập cho ví dụ quãng giai điệu và quãng hòa thanh, xác định độ lớn số lượng và độ lớn chất lượng của các quãng trong Bài đọc nhạc số 3.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV mời đại diện HS trình bày kết quả trước lớp.

- GV yêu cầu HS khác quan sát, nhận xét phần trình bày của bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập 

- GV nhận xét, đánh giá phần trình bày của HS.

Nhiệm vụ 2: Hoàn thành phiếu bài tập

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS hoàn thành phiếu bài tập trắc nghiệm Sơ lược về quãng.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học để hoàn thành phiếu trắc nghiệm.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV mời đại diện HS trình bày kết quả trước lớp.

- GV yêu cầu HS khác quan sát, nhận xét phần trình bày của bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập 

- GV nhận xét, đánh giá phần trình bày của HS.

- GV chuyển sang nội dung mới.

ĐÁNH GIÁ

• Mức độ 1: Nêu được khái niệm, cách xác định và gọi tên quãng. 

• Mức độ 2: Đạt mức độ 1 và nhận biết được quãng trong Bài đọc nhạc số 3

  --------------------------------

 ------------- Còn tiếp -------------