Giáo án chuyên đề Kinh tế pháp luật 12 cánh diều CĐ 3 Phần 1: Cơ hội và thách thức đối với Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

CHUYÊN ĐỀ 3: VIỆT NAM TRONG TIẾN TRÌNH HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ 

I. MỤC TIÊU

1. Về kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Bước đầu phân tích được những cơ hội và thách thức đối với Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế.

• Nêu được đường lối, chính sách hội nhập kinh tế của tế của Đảng và Nhà nước.

• Nêu được những thành tựu và hạn chế trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam; một số biện pháp và chính sách đang áp dụng trong thực tế nhằm giải quyết các vấn đề liên quan đến kinh tế, văn hoá, xã hội trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế.

• Trình bày được khái niệm công dân toàn cầu và các vấn đề hợp tác quốc tế, giải quyết xung đột quốc tế về kinh tế trong bối cảnh toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế. 

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: Biết tham gia làm việc nhóm, sử dụng ngôn ngữ để trình bày thông tin, ý tưởng và thảo luận, phân tích về cơ hội và thách thức đối với Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế; những thành tựu và hạn chế trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam; nêu được đường lối, chính sách hội nhập kinh tế quốc tế của Đảng và Nhà nước; trình bày được khái niệm công dân toàn cầu và các vấn đề hợp tác quốc tế, giải quyết xung đột quốc tế về kinh tế trong bối cảnh toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế.

• Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Phân tích được các thông tin, trường hợp trong bài học và thực tiễn cuộc sống liên quan đến phát triển kinh tế và sự biến đổi văn hóa, xã hội.

Năng lực đặc thù:

• Năng lực tìm hiểu và tham gia các hoạt động kinh tế - xã hội: Xác định được cơ hội và thách thức đối với Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế; một số biệ pháp và chính sách đang áp dụng trong thực tế nhằm giải quyết các vấn đề liên quan đến kinh tế, văn hoá, xã hội trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế.

• Phát triển bản thân: Vận dụng các kiến thức đã học về cơ hội và thách thức đối với Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế để phân tích những cơ hội và thách thức của hội nhập kinh tế quốc tế đối với học sinh, sinh viên. 

3. Phẩm chất:

• Chăm chỉ: Tự giác tìm tòi, tìm hiểu những cơ hội và thách thức đối với Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế.

• Trách nhiệm: Hiểu được trách nhiệm của học sinh trong hội nhập kinh tế quốc tế. 

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

• SGK, SGV môn Chuyên đề Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 12 – Cánh diều.

• Tranh/ảnh, video liên quan đến bài học.

• Máy tính, máy chiếu, bài giảng Powerpoint,... (nếu có).

2. Đối với học sinh

• SGK Chuyên đề Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 12 – Cánh diều.

• Vở ghi, bút, dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: HS có hứng thú học tập, nhu cầu tìm hiểu; dùng những kiến thức, kĩ năng cần thiết để thực hiện yêu cầu, khám phá kiến thức mới.

b. Nội dung: 

- Đọc yêu cầu trong SGK và thực hiện theo hướng dẫn của GV.

- GV dẫn dắt vào bài học.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam.

d. Tổ chức thực hiện: 

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV đặt vấn đề theo nội dung Mở đầu (SGK tr.): 

Trong bối cảnh toàn cầu hoá kinh tế, các mối liên kết quốc tế của sản xuất và trao đổi ngày càng gia tăng, khiến cho nền kinh tế của các quốc gia trở thành một bộ phận hữu cơ và không thể tác rời nền kinh tế toàn cầu. Do đó, hội nhập kinh tế quốc tế trở thành tất yếu khách quan, là phương thức phát triển phổ biến của các quốc gia. Đối với Việt Nam, hội nhập kinh tế quốc tế còn là phương thức để khắc phục sự tụt hậu so với các quốc gia trên thế giới. 

­- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi và thực hiện nhiệm vụ: 

Em hãy cho biết mỗi biểu tượng dưới đây là của tổ chức quốc tế nào. Em hãy chia sẻ ý nghĩa của việc tham gia các tổ chức quốc tế đó.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận nhóm đôi, vận dụng hiểu biết của bản thân để thực hiện nhiệm vụ.

- HS có thể thảo luận nhóm đôi với bạn bên cạnh.

- GV quan sát, hướng dẫn và hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 2 – 3 cặp đôi trả lời câu hỏi:

Gợi ý trả lời: 

+ Biểu tượng lần lượt từ trái sang phải là các tổ chức: WTO (Tổ chức Thương mại Thế giới), ASEAN (Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á), APEC (Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương).

+ Việc tham gia các tổ chức quốc tế như WTO, ASEAN, và APEC có ý nghĩa rất lớn đối với một quốc gia, bao gồm cả Việt Nam:

• Việc gia nhập WTO đã mở ra cơ hội cho Việt Nam tham gia vào hệ thống thương mại toàn cầu, tăng cường quan hệ thương mại với các nước khác. Điều này giúp nâng cao vị thế chính trị của Việt Nam trên trường quốc tế, thúc đẩy sự phát triển kinh tế và tạo ra một khuôn khổ cho việc trao đổi hàng hóa, dịch vụ và sở hữu trí tuệ.

• Việc tham gia ASEAN đã giúp Việt Nam tăng cường hợp tác kinh tế, văn hóa, chính trị và an ninh với các quốc gia trong khu vực. Điều này đã tạo ra môi trường hòa bình, ổn định, thuận lợi cho sự phát triển của Việt Nam, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

• Việc tham gia APEC đã mở ra nhiều cơ hội về kinh tế cho Việt Nam, giúp nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. APEC cũng là nơi giúp Việt Nam học hỏi thêm nhiều bài học bổ ích và giúp cải thiện đời sống của người dân.

+ Nhìn chung, việc tham gia các tổ chức quốc tế như WTO, ASEAN, và APEC không chỉ giúp Việt Nam mở rộng quan hệ đối tác, tăng cường hợp tác kinh tế, mà còn giúp nâng cao vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.

- Các cặp đôi khác nhận xét, bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét các ý kiến và đánh giá, kết luận.

- GV dẫn dắt vào nội dung bài mới: Để hiểu rõ hơn, chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài học hôm nay – Chuyên đề 3: Việt Nam trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế. 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu cơ hội và thách thức đối với Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế

Hoạt động 1.1. Tìm hiểu cơ hội đối với Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Biết tham gia làm việc nhóm, sử dụng ngôn ngữ để trình bày thông tin, ý tưởng và thảo luận, lập luận về cơ hội đối với Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế.

- Phân tích được cơ hội đối với Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế. 

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS làm việc nhóm, đọc thông tin và trường hợp trong SGK trang 36 - 37 và trả lời câu hỏi: Em hãy cho biết mỗi thông tin ấy đề cập đến cơ hội gì cho Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế. Em hãy phân tích và làm rõ các cơ hội đó.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về những cơ hội đối với Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế.

d. Tổ chức hoạt động:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV chia lớp thành 4 nhóm (2 nhóm chung 1 nhiệm vụ). - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK tr.36 - 37, thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi: Em hãy cho biết mỗi thông tin trên đề cập đến cơ hội gì cho Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế. Em hãy phân tích và làm rõ các cơ hội đó. + Nhóm 1, 2: Đọc Thông tin 1 và thực hiện nhiệm vụ. Thông tin 1. Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) là một hiệp định nhằm mở rộng và làm sâu sắc hơn sự gắn kết giữa ASEAN và Australia, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, New Zealand. Hiệp định này có hiệu lực từ ngày 01/01/2022. Khi được 15 thành viên thực thi, RCEP sẽ tạo nên một thị trường với quy mô 2,2 tỉ người tiêu dùng, khoảng 30% dân số thế giới, với GDP 26,2 nghìn tỉ USD (khoảng 30% GDP toàn cầu), trở thành khu vực thương mại tự do lớn nhất trên thế giới. Hiệp định sẽ mang lại cơ hội thị trường, việc làm, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, hợp tác khoa học công nghệ cho doanh nghiệp và người dân trong khi vực, trong đó có Việt Nam. (Theo Toàn văn Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), Ban Thư kí ASEAN) + Nhóm 3, 4: Đọc Thông tin 2 và thực hiện nhiệm vụ. Thông tin 2. Hội nhập kinh tế quốc tế là tiền đề cho hội nhập về văn hoá, tạo điều kiện để tiếp thu những giá trị tinh hoa của thế giới, góp phần làm giàu thêm văn hoá dân tộc và thúc đẩy tiến bộ xã hội. Hội nhập kinh tế quốc tế tác động mạnh đến hội nhập chính trị, tạo điều kiện để Việt Nam xây dựng một xã hội mở, dân chủ, văn minh. Đồng thời, hội nhập kinh tế quốc tế giúp Việt Nam nâng cao vai trò, uy tín và vị thế quốc tế trong các tổ chức chính trị, kinh tế toàn cầu. Hội nhập kinh tế quốc tế giúp Việt Nam đảm bảo an ninh quốc gia, duy trì hoà bình và ổn định ở khu vực và thế giới; đồng thời mở ra khả năng phối hợp giữa các nước để giải quyết những vấn đề chung của nhân loại, như môi trường, biến đổi khí hậu, phòng chống tội phạm,... Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập - HS làm việc theo nhóm, quan sát hình ảnh, đọc thông tin và trả lời câu hỏi. - GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận - GV mời đại diện các nhóm báo cáo kết quả thảo luận của nhóm:  + Thông tin 1 - Hiệp định RCEP: Hiệp định này mở ra các cơ hội sau cho Việt Nam: Cơ hội thị trường: Với quy mô 2,2 tỷ người tiêu dùng, RCEP tạo ra một thị trường lớn cho các sản phẩm và dịch vụ của Việt Nam. Cơ hội việc làm: Sự mở rộng thị trường sẽ tạo ra nhiều việc làm mới, giúp cải thiện đời sống của người dân. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực: Hiệp định này cũng thúc đẩy việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thông qua hợp tác và trao đổi với các quốc gia khác. Hợp tác khoa học công nghệ: RCEP cũng tạo điều kiện cho Việt Nam hợp tác với các quốc gia khác trong lĩnh vực khoa học và công nghệ, giúp nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam. + Thông tin 2 - Hội nhập kinh tế quốc tế: Hội nhập kinh tế quốc tế mang lại cho Việt Nam các cơ hội sau: Tiếp thu giá trị tinh hoa của thế giới: Hội nhập giúp Việt Nam tiếp thu những giá trị tinh hoa của thế giới, làm giàu thêm văn hoá dân tộc và thúc đẩy tiến bộ xã hội. Xây dựng xã hội mở, dân chủ, văn minh: Hội nhập kinh tế quốc tế tác động mạnh đến hội nhập chính trị, tạo điều kiện để Việt Nam xây dựng một xã hội mở, dân chủ, văn minh. Nâng cao vai trò, uy tín và vị thế quốc tế: Hội nhập kinh tế quốc tế giúp Việt Nam nâng cao vai trò, uy tín và vị thế quốc tế trong các tổ chức chính trị, kinh tế toàn cầu. Đảm bảo an ninh quốc gia, duy trì hòa bình và ổn định: Hội nhập kinh tế quốc tế giúp Việt Nam đảm bảo an ninh quốc gia, duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực và thế giới. Giải quyết vấn đề chung của nhân loại: Hội nhập kinh tế quốc tế mở ra khả năng phối hợp giữa các nước để giải quyết những vấn đề chung của nhân loại, như môi trường, biến đổi khí hậu, phòng chống tội phạm. - GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, học tập - Từ kết quả thảo luận của nhóm, GV nhận xét, đánh giá quá trình HS thực hiện nhiệm vụ. - GV kết luận. - GV chuyển sang nhiệm vụ tiếp theo.

1. Cơ hội và thách thức đối với Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế a. Cơ hội đối với Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế - Hội nhập kinh tế quốc tế tạo ra những cơ hội to lớn đối với sự phát triển của Việt Nam: + Tạo điều kiện mở rộng thị trường, tiếp thu khoa học công nghệ, vốn, chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong nước; + Tạo cơ hội để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; + Tạo điều kiện để thúc đẩy hội nhập của các lĩnh vực văn hoá, chính trị, củng cố an ninh quốc phòng của đất nước.

Hoạt động 1.2. Tìm hiểu thách thức đối với Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Biết tham gia làm việc nhóm, sử dụng ngôn ngữ để trình bày thông tin, ý tưởng và thảo luận, lập luận về cơ hội đối với Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế.

- Phân tích được cơ hội đối với Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế. 

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS làm việc nhóm, đọc thông tin và trường hợp trong SGK trang 36 - 37 và trả lời câu hỏi: Em hãy cho biết mỗi thông tin ấy đề cập đến cơ hội gì cho Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế. Em hãy phân tích và làm rõ các cơ hội đó.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về những cơ hội đối với Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế.

d. Tổ chức hoạt động:

--------------- Còn tiếp ---------------